Maddeler
İstanbul Ansiklopedisi'nin A harfinden Z harfine tüm maddelerini bir arada inceleyin.
Ciltler
1944 ile 1973 yılları arasında A harfinden G harfine kadar yayımlanmış olan ciltlere göz atın.
Arşiv
Reşad Ekrem Koçu'nun, G ve Z harfleri arasındaki maddelerle ilgili çalışmalarını keşfedin.
Keşfet
Temalar veya belge türlerine göre arama yapın; ilk kez erişime açılan arşiv belgeleri arasında gezinin.
ALEKSANYAN (Harutyun)
Sahne artisti, 1857 de Bursanın Çengiler köyünde dünyaya geldi. Yedi yaşında İstanbula geldi, dört sene Ermeni hastahanesinin mektebinde okudu. Mektepte talebe temsillerine iştirâk ediyordu. Mektepten çıkınca eczacı çıraklığı yaptı. Zamanın tanınmış, sevilmiş, nam almış komiği Ristuniyi sahnede gördü, onun monoloğlarını dinledi, sahneye heves sardı.
Tiyatroda çalışmak istiyordu. «Güllü Agob»a gitti, kabul edilmedi. Mınagyan’a gitti, ters yüzü döndü. Başka gidecek yer olmadığı için boynunu büküp kaldı. Bu ara, bir hayır sahibi çıktı. «Güllü Agob» a maddî ve mânevî yardımları da dokunmuş olan Kalust Licetzi Aleksanyanı elinden tuttu, 1887 de tiyatroya aldırttı, ona küçük «Tiran» yani «zalim - canî» rolleri verildi. 1880 de Bursaya «Fasulyaciyan» ın yanına gitti, orada kısa bir zaman kaldı; sonra Mınagyan’ın kumpanyasında «birinci tiran» rollerine çıkmağa başladı.
1893 de Kafkasyaya çağırıldı. Hem melodram, hem de «Şiller» in «Haydutlar» piyesinde «Franz Moor» u oynadı. Burada iyi netice alamadı, İstanbula dönmek mecburiyetinde kaldı, tekrar Mınagyan’la birleşti.
1897 de Mısırda parlak bir sezon geçirdi, İstanbula dönünce yine Mınagyan’a sığındı.
Aleksanyanda kendi başına bir kumpanya kurmak hevesi vardı, fakat bütün teşebbüslerine rağmen muvaffak olamadı. Ona, hocalık eden Mınagyan...
⇓ Devamını okuyunuz...
Sahne artisti, 1857 de Bursanın Çengiler köyünde dünyaya geldi. Yedi yaşında İstanbula geldi, dört sene Ermeni hastahanesinin mektebinde okudu. Mektepte talebe temsillerine iştirâk ediyordu. Mektepten çıkınca eczacı çıraklığı yaptı. Zamanın tanınmış, sevilmiş, nam almış komiği Ristuniyi sahnede gördü, onun monoloğlarını dinledi, sahneye heves sardı.
Tiyatroda çalışmak istiyordu. «Güllü Agob»a gitti, kabul edilmedi. Mınagyan’a gitti, ters yüzü döndü. Başka gidecek yer olmadığı için boynunu büküp kaldı. Bu ara, bir hayır sahibi çıktı. «Güllü Agob» a maddî ve mânevî yardımları da dokunmuş olan Kalust Licetzi Aleksanyanı elinden tuttu, 1887 de tiyatroya aldırttı, ona küçük «Tiran» yani «zalim - canî» rolleri verildi. 1880 de Bursaya «Fasulyaciyan» ın yanına gitti, orada kısa bir zaman kaldı; sonra Mınagyan’ın kumpanyasında «birinci tiran» rollerine çıkmağa başladı.
1893 de Kafkasyaya çağırıldı. Hem melodram, hem de «Şiller» in «Haydutlar» piyesinde «Franz Moor» u oynadı. Burada iyi netice alamadı, İstanbula dönmek mecburiyetinde kaldı, tekrar Mınagyan’la birleşti.
1897 de Mısırda parlak bir sezon geçirdi, İstanbula dönünce yine Mınagyan’a sığındı.
Aleksanyanda kendi başına bir kumpanya kurmak hevesi vardı, fakat bütün teşebbüslerine rağmen muvaffak olamadı. Ona, hocalık eden Mınagyandır.. Sanat hayatının en mühim devreleri de onun kumpanyasında geçmiştir.
1917 de öldü. Öldüğü zaman altmış yaşında idi.
Aleksanyan, canî rollerini o kadar tabiî oynardı ki, seyirciler sinirlenirler, isyan ederlerdi. Hattâ, heyecana gelen seyircilerden ona tabanca çıkaranlar, yolunu bekleyip döğüp, öldürmek istiyenler olmuştur. Aslında ise Aleksanyan, dünyanın en munîs insanı idi; tiyatrodan dönerken, evine gitmek için, arkadaşlarının yoldaşlık etmesini rica ederdi.
Sahne arkadaşları, onun bir doğuş hatası mahlûk olduğunu söylerlerdi. Çünkü, sahnede birini öldürürken, hakikî bir canî tavrı, hali aldığı halde hiçbir şey duymazmış.
Türkiyede bıyıklarına ilk ustura vurduran zatın Aleksanyan olduğu söylenir, artistin matruş yüzü, o zamanlar için garaipten sayılırdı, birçoklarınca da kötü gözle bakılırdı. Aleksanyan, kırk senelik sahne hayatının nev’i şahsına münhasır bir artist olmuş, sahne arkadaşları arasında ulvî bir hâtıra bırakmıştır.
Mahmud Yesari
Harutyun Aleksanyan
(Resim : Nezih)
Tema
Kişi
Emeği Geçen
Nezih
Tür
Ansiklopedi sayfası
Paylaş
X
FB
Bağlantılar
→ Kullanım Şartları
→ Geri Bildirim
İstanbul Ansiklopedisi kayıtlarıyla ilgili önerilerinizi istanbul.ansiklopedisi@saltonline.org adresine gönderebilirsiniz.
TÜM KAYIT
Yazar/Üreten
Mahmud Yesarî
Kod
IAM020026
Tema
Kişi
Tür
Ansiklopedi sayfası
Biçim
Baskı
Dil
Türkçe
Haklar
Açık erişim
Hak Sahibi
Kadir Has Üniversitesi
Emeği Geçen
Nezih
Tanım
Cilt 2, sayfalar 589-590
Not
Görsel: cilt 2, sayfa 589
Tema
Kişi
Emeği Geçen
Nezih
Tür
Ansiklopedi sayfası
Paylaş
X
FB
Bağlantılar
→ Kullanım Şartları
→ Geri Bildirim
İstanbul Ansiklopedisi kayıtlarıyla ilgili önerilerinizi istanbul.ansiklopedisi@saltonline.org adresine gönderebilirsiniz.