Asırlardanberi devam edegelen şöhreti ile İbnikemal; on altıncı asır ulemasının en namlılarından, Şeyhülislâmların dokuzuncusu; aşağıdaki hal tercemesi İlmiye Salnamesinden alınmıştır: “Edirnede doğmuştur. Kemal Paşazade Süleyman Beyin oğludur. Fakat pederi ümeradan olduğu için kendi de ümera silkine dahil oldu. Bayezidi Sâni zamanında birçok seferlerde bulundu. Askerlikte büyük bir dirayet gösterdi. Bir gün, otuz akçe ile Filibe müderrisi olan Molla Lûtfinin Evranoszade Ahmed Beye takaddüm ettiğini görünce, ulema zümresinin ümeraya ne derece tefevvuk eylediğini anladı, o tarihten itibaren zümrei ulemaya dahil olmaya karar verdi. O sene seferden dönüşünde derhal tebdili meslek etti. Hatipzadeden ve devrinin sair ulemasından tahsilli ulûma muvaffak oldu. Edirnede Taşlık ve Halebî medreselerile Üçşerefeli Camie, Üsküpte İshakpaşa medresesine müderris oldu. Bir müddet sonra Edirne kadılığına, ve (H. 922) 1516 da Anadolu kadıaskerliğine yükseldi. Üç sene sonra azledildi. Bununla beraber Yavuz Sultan Selim zamanında şan ve şöhreti yine parladı. Sultan Selimin bütün seferlerinde bulundu. Mısır seferinde kahraman Selimin yanından ayrılmadı. Seferden dönüşte atının ayağından sıçrayan çamurlar Yavuzun elbisesine konduğu zaman, Sultan Selim ulema ayağından sıçrayan çamurun medarı ziynet ve...

Asırlardanberi devam edegelen şöhreti ile İbnikemal; on altıncı asır ulemasının en namlılarından, Şeyhülislâmların dokuzuncusu; aşağıdaki hal tercemesi İlmiye Salnamesinden alınmıştır: “Edirnede doğmuştur. Kemal Paşazade Süleyman Beyin oğludur. Fakat pederi ümeradan olduğu için kendi de ümera silkine dahil oldu. Bayezidi Sâni zamanında birçok seferlerde bulundu. Askerlikte büyük bir dirayet gösterdi. Bir gün, otuz akçe ile Filibe müderrisi olan Molla Lûtfinin Evranoszade Ahmed Beye takaddüm ettiğini görünce, ulema zümresinin ümeraya ne derece tefevvuk eylediğini anladı, o tarihten itibaren zümrei ulemaya dahil olmaya karar verdi. O sene seferden dönüşünde derhal tebdili meslek etti. Hatipzadeden ve devrinin sair ulemasından tahsilli ulûma muvaffak oldu. Edirnede Taşlık ve Halebî medreselerile Üçşerefeli Camie, Üsküpte İshakpaşa medresesine müderris oldu. Bir müddet sonra Edirne kadılığına, ve (H. 922) 1516 da Anadolu kadıaskerliğine yükseldi. Üç sene sonra azledildi. Bununla beraber Yavuz Sultan Selim zamanında şan ve şöhreti yine parladı. Sultan Selimin bütün seferlerinde bulundu. Mısır seferinde kahraman Selimin yanından ayrılmadı. Seferden dönüşte atının ayağından sıçrayan çamurlar Yavuzun elbisesine konduğu zaman, Sultan Selim ulema ayağından sıçrayan çamurun medarı ziynet ve bâdii mefharet olacağını beyan ederek çamurlu elbisenin vefatından sonra sandukası üzerine konulmasını vasiyet etmiş, İbnikemalin mertebei fazlını bir kat daha yükseltmişti. İbnikemal Süleyman Kanunî devrinde şöhretinin en yüksek noktasına vardı. (H. 932) 1525 de müftü nasbedildi. Mesaili şeriyeyi hallü fasılda gösterdiği iktidardan dolayı “Müftissakaleyn” unvanile şöhret buldu; (H. 940) 1533 de öldü. Edirnekapı dışında Mahmudçelebi zaviyesine defnolundu. Müddeti fetvası sekiz senedir. “İbnikemal XVI. asır ulemasının en büyüklerindendir. Şair, müverrih ve din bilgini olarak eserleri iki yüze yakındır. “Başlıca eserleri: Dekayikülhakayik; Yusuf ve Züleyha; İdrisi Bitlisinin Heşt Behişt tercemesi; Tağyir ve Tenkih; ıslahı Miftah; Keşşafa tamamlanmamış bir haşiye; Şehri Miftah; Mühimmat; Muhitü’lûgat; Osmanlı tarihi. Eş’arının en meşhuru Yavuz Sultan Selimin vefatına yazdığı mersiyedir.” Büyük âlim ve şair hakkında muasırlarından Kastamonulu Lâtifi de şu satırları yazıyor: “Tokatta doğdu, tahsilini Edirnede yaptı. Bir âlim idi ki, ilmi dairei velâyete ve serhaddi keşfü keramete iletmiş idi. Bir deryayı fazlü danüş idi ki günde bin fetvaya dest ururdu. Vasfında: Ya meleksin ya peri şekli beşerde Bu kadar kesbi fezail edebilmez insan demişlerdir. Nazım ve inşada dahi kudreti, mahareti vardı. Bu kıt’a Tevarihi Âli Osmanda Sultan Selim hakkındadır: Az müddette çok iş itmiş idi Sâyesi olmuş idi âlem gir Şemsi asr idi, asırda Şemsin Zıllı memdûd olur ömrü kasir. “Bu kıt’a da onlarındır: Cihan bir hânedir ârâyişi çok İçine girenin asâyişi yok Düşer derviş ise teşvişi nâne Veger sultan ise fikri Cihâne Yaradılışı letafet, neşat ve zarafet üzere idi.” (Şuara tezkeresi). Evliya Çelebi de bu büyük adamdan şöylece bahseder: “İnsü cine fetva vermiş ve tariki kutbiyete kadem basmıştır. Eğer bu zâtin evsafı mübarekesini mufassalan tahrir etsek bir mücelled kitap olur. Âhırkâr merhum olub Edirnekapısı haricinde tariki âm üerinde bir demir pencere içerisinde üstü mekşuf bir mahalde âsude olmuşlardır. Her cumartesi vakti seherde birçok sar’alı adamlar gelip üç hafta ziyaretine devam ederler ve biemrillah sar’a zahmetinden halâs olurlardı. Kabirleri havâsın ve avâmın ziyaretgâhıdır” (Seyahatname, cild I). Edirnekapısı dışında Kemalpaşazâde Ahmed Şemseddin Efendinin kabri (Resim: A. Bülend Koçu).