İkinci Abdülhamidin son yılları ile İkinci meşrutiyet devrinde İstanbulun en meşhur ticârethânelerinden bir tuhafiye mağazası idi. Itriyatçı lâkabı ile mâruf Ahmed Farûki Bey tarafından evvelâ Büyük kapalı çarşıda Kalpakçılar Caddesindeki çeşmenin yanında Zenneciler içine sapılan köşede açılmış; bilhassa Kapalı Çarşıda pek büyük tahribat yapan 1310 zelzelesinden sonra da Sultanhamamındaki köşebaşına, nakledilmişti. Sermed Muhtar Alus, İstanbul Ansiklopedisine verdiği notlarda: “Büyük konaklar halkı evlenme sünnet cemiyetleri levazımını, lohusalığa ait eşyayı, bayramlarda eve alınacak halayıklara, uşaklara, seyislere, kayıkçılara, bekçilere dağıtılacak iç çamaşırlarını vesair tuhafiye ve manifatura eşyasını, lâvanta, kolonya, pudra gibi tuvalete müteallik şeyleri hep oradan alırlardı. Mağaza her zaman tıklım tıklım doluydu” diyor. Tuhafiyecilik ermeni ve rum ekalliyetinin elinde iken Ahmed Farûki Mağazasına Türk sermayesini bu ticâret yoluna sevk iden bir öncü olarak bakmalıdır. Ahmed Farûki Bey gayri müslim rakiblerinin arasında mağazasını yaşatmak için bu rakiplerden alacakları para ile her türlü fesâdı karıştırabilecek yüzlerce hafiye ve jurnalcı şerrinden korumak mecburiyetinde idi. Bunun için de müstebid Pâdişahın sâdık kullarından tanınması lâzımdı. Pâdişahın, bir bayram gün...

İkinci Abdülhamidin son yılları ile İkinci meşrutiyet devrinde İstanbulun en meşhur ticârethânelerinden bir tuhafiye mağazası idi. Itriyatçı lâkabı ile mâruf Ahmed Farûki Bey tarafından evvelâ Büyük kapalı çarşıda Kalpakçılar Caddesindeki çeşmenin yanında Zenneciler içine sapılan köşede açılmış; bilhassa Kapalı Çarşıda pek büyük tahribat yapan 1310 zelzelesinden sonra da Sultanhamamındaki köşebaşına, nakledilmişti. Sermed Muhtar Alus, İstanbul Ansiklopedisine verdiği notlarda: “Büyük konaklar halkı evlenme sünnet cemiyetleri levazımını, lohusalığa ait eşyayı, bayramlarda eve alınacak halayıklara, uşaklara, seyislere, kayıkçılara, bekçilere dağıtılacak iç çamaşırlarını vesair tuhafiye ve manifatura eşyasını, lâvanta, kolonya, pudra gibi tuvalete müteallik şeyleri hep oradan alırlardı. Mağaza her zaman tıklım tıklım doluydu” diyor. Tuhafiyecilik ermeni ve rum ekalliyetinin elinde iken Ahmed Farûki Mağazasına Türk sermayesini bu ticâret yoluna sevk iden bir öncü olarak bakmalıdır. Ahmed Farûki Bey gayri müslim rakiblerinin arasında mağazasını yaşatmak için bu rakiplerden alacakları para ile her türlü fesâdı karıştırabilecek yüzlerce hafiye ve jurnalcı şerrinden korumak mecburiyetinde idi. Bunun için de müstebid Pâdişahın sâdık kullarından tanınması lâzımdı. Pâdişahın, bir bayram günü gibi kutlanan cülûs günü (tahta oturma yıldönümü) için devrin şâirlerinden birine bir kaside yazdırır, ve bu şiiri şatafatlı bir çerçeve içinde o zamanın en çok satılan “Malûmat” gazetesinin koca bir sahifesinde neşrettirirdi. Bu şatafatlı çerçevenin sağında Arab harfleriyle solunda da Lâtin harfleriyle kendi isminin markaları üstüne de, kolonya şişeleri, kadın mendilleri, kadın çorapları, tuvalet kutuları ve korseler, yelpazeler, eldivenler, şemsiyeler, pudra pomponları, krem ve pudra kutuları ile mağazasının işini temsil eden bir arma bulunurdu. Altında da mağazanın adresi: “Sultan Hamamı 46 İstanbul”. Bu cülûsiyelerden birinin metni şudur: Rûzi cülûsundanberi ey mefhari Osmaniyan Servet, sanayi, mârifet buldu kemâli îtilâ Binlerce tesisat ile iklimi ihyâ eyledin Her sûde oldu lâyliad âsârı umran rûnemâ Şehbâli adlü re’fetin âfâka oldu sâyeban Ol sâyede itmektedir Osmanlılar kesbü safâ Efzâyişi iclâline herkesle hem âheng olup Eyler bu Fârukî kulun ihlâs ile herdem duâ Sultanhamamında Ahmed Farukî Mağazası, 1900 (Resim : Behçet)