TR
Entries
Examine all the Istanbul Encyclopedia entries from A to Z.
Volumes
Browse A to G volumes published between 1944 and 1973.
Archive
Discover Reşad Ekrem Koçu's works for the entries between letters G and Z.
Discover
Search by subjects or document types; browse through archival docs that are open access for the first time.
About
Istanbul Encyclopedia
Reşad Ekrem Koçu
Web Project
Entries
❯
Volume 1: Ab-Al
AHMED AĞA (Vardakosta)
Seyyid” lik ile de meşhurdur; on sekizinci asrın sonunda namlı musikişinaslardan, Üçüncü Selimin müsahiplerinden, Amasya kazalarından birinde doğmuştu; İstanbul sarayına çocuk denilecek yaşlarda gelmişti. Pek genç iken mevlevi tarikatine girmiş, sıkca devam ettiği Yenikapı ve Galata mevlevihaneleri, musikiye karşı olan istidadının pek parlak bir surette gelişmesine fırsat vermişti. Galata mevlevihanesinde asrın büyük şairi Şeyh Galibin yakın dostlarından oldu; bu şairin bazı manzumeleri ile beraber hicaz, nihavend ve saba makamlarında üç mevlevi âyini besteledi; ki bunlardan sonuncusu bugün tamamen unutulmuş bulunmaktadır. Vardakosta Ahmed Ağanın hicaz peşrevi ve sazsemaisi, suzidilâra peşrevi, rahat-ül-ervah peşrevi ve sazsemaisi, suzinâk ve suzidil besteleri, muhayyer sünbüle, şarkısı, mevlevi âyinlerile beraber klâsik Türk musikisinin şaheserleri arasında sayılır. Bu büyük artist “Darbı hüner” adını verdiği on dokuz darblı bir de usül bulmuş: “Ferahfeza” terkibini de o icat etmiştir. Şiir ile de uğraşmış, fakat muasırları tarafından manzumeleri “üstâdâne” görülmemişti; öyle ki, Esrar Dede, tezkerei mevleviyesinin şiir üstadları ceridesi olduğunu söyledikten sonra Musahib Ahmed Ağanın şiirlerini kaydetmediğini yazar. 1794 (H. 1209) da öldü. Galata mevlevihanesine bitişik kabris...
⇓ Read more...
Seyyid” lik ile de meşhurdur; on sekizinci asrın sonunda namlı musikişinaslardan, Üçüncü Selimin müsahiplerinden, Amasya kazalarından birinde doğmuştu; İstanbul sarayına çocuk denilecek yaşlarda gelmişti. Pek genç iken mevlevi tarikatine girmiş, sıkca devam ettiği Yenikapı ve Galata mevlevihaneleri, musikiye karşı olan istidadının pek parlak bir surette gelişmesine fırsat vermişti. Galata mevlevihanesinde asrın büyük şairi Şeyh Galibin yakın dostlarından oldu; bu şairin bazı manzumeleri ile beraber hicaz, nihavend ve saba makamlarında üç mevlevi âyini besteledi; ki bunlardan sonuncusu bugün tamamen unutulmuş bulunmaktadır. Vardakosta Ahmed Ağanın hicaz peşrevi ve sazsemaisi, suzidilâra peşrevi, rahat-ül-ervah peşrevi ve sazsemaisi, suzinâk ve suzidil besteleri, muhayyer sünbüle, şarkısı, mevlevi âyinlerile beraber klâsik Türk musikisinin şaheserleri arasında sayılır. Bu büyük artist “Darbı hüner” adını verdiği on dokuz darblı bir de usül bulmuş: “Ferahfeza” terkibini de o icat etmiştir. Şiir ile de uğraşmış, fakat muasırları tarafından manzumeleri “üstâdâne” görülmemişti; öyle ki, Esrar Dede, tezkerei mevleviyesinin şiir üstadları ceridesi olduğunu söyledikten sonra Musahib Ahmed Ağanın şiirlerini kaydetmediğini yazar. 1794 (H. 1209) da öldü. Galata mevlevihanesine bitişik kabristana gömüldü. Şeyh Galib ölümüne şu tarih kıt’asını yazmıştır: Müsahib Seyyid Ahmed ol hünermend Ki olmuştu bu devire pîri Fârab Dirîga eyleyüp ahengi rihlet Sâdayi irciiden oldu bitâb Karar itti makamı Mevlevide Ola âyini rahmetten safâyâb Olur tarihi fevti Galib “Müsahib oldu hâmûşana ahbab” (1209) Hal tercemesi bilginlerinden merhum Nurullah Pertev Beyin şu notunu Mahmud Kemal İnal son eseri “Hoş Sedâ” da neşretmiştir: “..saba, hicaz, nihâvend makamlarından âyini şerifleri vardır; rivayet olunur ki, âyinlerini Selimi Sâlisin huzurunda okumuş, bu keyfiyet padişahın “Sûzidilârâ” nâmı ile yeni bir makam vücuda getirmesine sebep olmuştur”. Vardakosta Ahmed Ağa Üçüncü Selimin “tavşan” denilen dilber köçek oğlanlardan Yorgaki için yazdığı şu şarkıyı da mâhur makamında bestelemişti: Misâli goncei handan Tebessümle gelir ol can Ne candır âfeti tâban Ne âfet, âfeti devran Perişan saçları anber Vücudu pek beyaz dilber Dudağı hem sözü şekker Ne âfet âfeti devran Görenler tarzu etvârın Oyunda raksü raftârın Fedâ eyler bütnü vârın Ne âfet âfeti devran Sarılsam sîneme çeksem Eziyyet etmese öpsem Lebin sorma, öpebilsem Ne âfet âfeti devran Yaşı onbeş hilâl kaşı Ayın ondördü kardaşı Bütün dilberlerin başı Ne âfet âfeti devran Virir âşıklara hâlet Güzel tavşan kamer tal’at Adı Yorgaki hem âfet Ne âfet âfeti devran (B. : Selim III; Yorgaki, Köçek). Bibl. : S. N. Ergun, Türk Dinî Musikisi; M. K. İnal, Hoş sadâ.
Theme
Person
Contributor
Type
Page of encyclopedia
Share
X
FB
Links
→ Rights Statement
→ Feedback
Please send your feedback regarding Istanbul Encyclopedia records to istanbul.ansiklopedisi@saltonline.org.
TÜM KAYIT
Identifier
IAM010691
Theme
Person
Type
Page of encyclopedia
Format
Print
Language
Turkish
Rights
Open access
Rights Holder
Kadir Has University
Description
Volume 1, pages 324-325
See Also Note
B. : Selim III; Yorgaki, Köçek
Bibliography Note
Bibl. : S. N. Ergun, Türk Dinî Musikisi; M. K. İnal, Hoş sadâ.
Theme
Person
Contributor
Type
Page of encyclopedia
Share
X
FB
Links
→ Rights Statement
→ Feedback
Please send your feedback regarding Istanbul Encyclopedia records to istanbul.ansiklopedisi@saltonline.org.
In collaboration with  
Rights Statement
Cookie Policy
LPPD