Entries
Examine all the Istanbul Encyclopedia entries from A to Z.
Volumes
Browse A to G volumes published between 1944 and 1973.
Archive
Discover Reşad Ekrem Koçu's works for the entries between letters G and Z.
Discover
Search by subjects or document types; browse through archival docs that are open access for the first time.
Kaabız Efendi article
KAABIZ EFENDİ – Onaltıncı Yüzyılın başında İstanbulda büyük bir olaya sebeb olmuş ulemâdan bir zât ;asıl adı bilinmiyor,“Pençesine geçiren,Tutan,Sıkıntı veren,Sinir geren” anlamlarına yaklaşık bir mânâda olan “Kaabız” kelimesi halk ve devrinin sâir uleması tarafından takılmış kalabı olacaktır.
Nereli olduğu da mechuldur,İstanbula doğru vilâyetlerinin birinden gelmişdi.Kalender meşreb bir adam olub ayak takımı ile düşer kalkar,vaktinin büyük kısmını meyhânelerde geçirir,ve hattâ meyhâne köşelerinde yatar kalkardı.Âyetler okuyarak ve hadisler naklederek dâimâ Hazreti İsânın büyüklüğünden bahseder,ve onun peygamberlerin sonuncusu olduğunu söylerdi.Vak'anüvislerin kaydına göre,ayak takımından ve erâzil güruhundan câhil ve saf pek çok kişiyi sözlerine inandırmışdı.
Adı ve sözleri kısa zamanda bütün İstanbula yayıldı ,aleyhinde geniş bir hareket başladı.934 yılı safer ayının sekizinci pazar günü (3 kasım 1527) bulunduğu yerden zorla kaldırılarak devrin sadırazamı Makbul İbrahim Paşaya götürüldü ve dinsizlikle suçlandı.Paşakapusunda hapsedilen Kaabız Efendi 5 kasım 1527 salı günü Divânı Hümâyunda Anadolu ve Rumeli ve Anadolu kadıaskerleri tarafından sorguya çekildi.Rumeli Kadıaskeri Fenârızâde Muhiddin Efendi ve Anadolu Kadıaskeri Kaadirî Efendi ilmî öyle bir dâvâya bakabilecek ilmî kif...
⇓ Read more...
KAABIZ EFENDİ – Onaltıncı Yüzyılın başında İstanbulda büyük bir olaya sebeb olmuş ulemâdan bir zât ;asıl adı bilinmiyor,“Pençesine geçiren,Tutan,Sıkıntı veren,Sinir geren” anlamlarına yaklaşık bir mânâda olan “Kaabız” kelimesi halk ve devrinin sâir uleması tarafından takılmış kalabı olacaktır.
Nereli olduğu da mechuldur,İstanbula doğru vilâyetlerinin birinden gelmişdi.Kalender meşreb bir adam olub ayak takımı ile düşer kalkar,vaktinin büyük kısmını meyhânelerde geçirir,ve hattâ meyhâne köşelerinde yatar kalkardı.Âyetler okuyarak ve hadisler naklederek dâimâ Hazreti İsânın büyüklüğünden bahseder,ve onun peygamberlerin sonuncusu olduğunu söylerdi.Vak'anüvislerin kaydına göre,ayak takımından ve erâzil güruhundan câhil ve saf pek çok kişiyi sözlerine inandırmışdı.
Adı ve sözleri kısa zamanda bütün İstanbula yayıldı ,aleyhinde geniş bir hareket başladı.934 yılı safer ayının sekizinci pazar günü (3 kasım 1527) bulunduğu yerden zorla kaldırılarak devrin sadırazamı Makbul İbrahim Paşaya götürüldü ve dinsizlikle suçlandı.Paşakapusunda hapsedilen Kaabız Efendi 5 kasım 1527 salı günü Divânı Hümâyunda Anadolu ve Rumeli ve Anadolu kadıaskerleri tarafından sorguya çekildi.Rumeli Kadıaskeri Fenârızâde Muhiddin Efendi ve Anadolu Kadıaskeri Kaadirî Efendi ilmî öyle bir dâvâya bakabilecek ilmî kifâyetden mahrum idiler,sâdece bağırıp çağırarak:“Dinsizdir,katline hükmetti” dediler.İbrahim Paşa kızdı:“Evvelâ iddialarında yanıldığını ispat edin,sonra hüküm verin..” dedi,pâdişah da divanda kafes arkasından dâvâyı dinliyordu,kafesi vurarak oturuma son verdi.Ertesi günü Kaabız Efendi tekrar divana getirildi ve Şeyhülislâm Kemalpaşazâde Ahmed Şemseddin Efendi ile İstanbul Kadısı Sadi Çelebi tarafından sorguya çekildi,iddiaları teker teker cevablandırıldı,iyi arabca bilmediği ispat edildi,okuduğu âyetleri,naklettiği hadisleri tamamen ters anladığı gösterildi ve Kaabız Efendi susduruldu. “Başka sözün varmı,yanıldığı kabul ile bâtıl inanışından dönüyor musun?..” diye soruldu.Başka sözü olmadığını ve ilk iddialarından da dönmediğini söyleyen Kaabız Efendi dinsizlik suçu ile idame mahkûm oldu ve divanı hümâyun önünde başı vuruldu.
Theme
Person
Contributor
Type
Document
Share
X
FB
Links
→ Rights Statement
→ Feedback
Please send your feedback regarding Istanbul Encyclopedia records to istanbul.ansiklopedisi@saltonline.org.
TÜM KAYIT
Article Title
Identifier
K1D001
Theme
Person
Subject
Type
Document
Format
Typewriting
Language
Turkish
Rights
Open access
Rights Holder
Kadir Has University
Description
Text written for the Kaa-Kab-Kaç chapter of Istanbul Encyclopedia
Note
Typewriting on paper
Provenance
Istanbul Encyclopedia Archive has been opened to access in cooperation with Kadir Has University and Salt.
Theme
Person
Contributor
Type
Document
Share
X
FB
Links
→ Rights Statement
→ Feedback
Please send your feedback regarding Istanbul Encyclopedia records to istanbul.ansiklopedisi@saltonline.org.