FERHAD Zeynel (Dellâk) – Ne zaman yaşadığını kesin olarak tesbit edemediğimiz,fakat geçen asır başlarında yazılmış olduğunu tahmin ettiğimiz bir halk şâiri;aşağıdaki satırları Üsküdarlı kalender halk şâiri Âşık Râzinin evrâkı metrûkesi arasında bir defterden naklediyoruz: “Dellâk Zeynel Ferhad nam cıvan ki dûdimânı bektâşiyandan Kara Mustafa Ağanın çehrelisi,Elli Dokuz neferâtının şâhinbaşı kavak yellisi,cümle âşıkaanı sâdıkan ve dervişânı dilrîşan ve baş açık yalın ayak cümle rindân ve kalenderan ve cümle ehli keyif esîri bengü bâde hâneberdûşan ve nice ehli dil âşüftei zaman ricâl ve kibârı zîşan ve ârifânı zarîfan ve cümle şehir eşkiyâsı zehri mâr evbâşan ve eşbehin delisidir ;Üsküdar Kolluk Hamâmında bilâ dirlik dellâki pâk ve hizmetinde çiştü çâlâk çıplaklar serveri ve o hamâmı dilküşânın âbı rûyi fetâ hizberi: (Beyti Adlî Şâir) Anmaz mıyuz gaminle geçen günleri meğer Eyyâmı hoş güzârı firâmûş ider müyüz “Fûtei siyeh içre ol kaddi şimşâd maclisi has olup bâbı sohbeti muhabbet uslûbu küşâd eyledikde bülbüli gülistânı letâfet ve hem goncai güldestei nezâfet yâni Ferhadi nevhat amma ve gayreti nevcivânii dellâkânesini aşk u şevk ile iyan ider ki hizmet bu kadar olur. (Beyti Aziz Şâir) Mûmiyânın kim derâguuşi hayâl eyler senin Câmehâb içre safâyi vuslatın kimlerledir “Mâderz...

FERHAD Zeynel (Dellâk) – Ne zaman yaşadığını kesin olarak tesbit edemediğimiz,fakat geçen asır başlarında yazılmış olduğunu tahmin ettiğimiz bir halk şâiri;aşağıdaki satırları Üsküdarlı kalender halk şâiri Âşık Râzinin evrâkı metrûkesi arasında bir defterden naklediyoruz: “Dellâk Zeynel Ferhad nam cıvan ki dûdimânı bektâşiyandan Kara Mustafa Ağanın çehrelisi,Elli Dokuz neferâtının şâhinbaşı kavak yellisi,cümle âşıkaanı sâdıkan ve dervişânı dilrîşan ve baş açık yalın ayak cümle rindân ve kalenderan ve cümle ehli keyif esîri bengü bâde hâneberdûşan ve nice ehli dil âşüftei zaman ricâl ve kibârı zîşan ve ârifânı zarîfan ve cümle şehir eşkiyâsı zehri mâr evbâşan ve eşbehin delisidir ;Üsküdar Kolluk Hamâmında bilâ dirlik dellâki pâk ve hizmetinde çiştü çâlâk çıplaklar serveri ve o hamâmı dilküşânın âbı rûyi fetâ hizberi: (Beyti Adlî Şâir) Anmaz mıyuz gaminle geçen günleri meğer Eyyâmı hoş güzârı firâmûş ider müyüz “Fûtei siyeh içre ol kaddi şimşâd maclisi has olup bâbı sohbeti muhabbet uslûbu küşâd eyledikde bülbüli gülistânı letâfet ve hem goncai güldestei nezâfet yâni Ferhadi nevhat amma ve gayreti nevcivânii dellâkânesini aşk u şevk ile iyan ider ki hizmet bu kadar olur. (Beyti Aziz Şâir) Mûmiyânın kim derâguuşi hayâl eyler senin Câmehâb içre safâyi vuslatın kimlerledir “Mâderzâd eşbehi pür isti'dâd Dellâk Ferhad Zeynel hizmetine koşduğu erbâbı sühan sâz ile hemrâz ve halveti germâbede dûri dirâz sohbeti can ile anlardan ahzi irfan ile nice nakışlar peydâ ve derûninde nice cilveler ve şîveler hüveydâ olup hamam çıplağı iken meyânı şuerâda tûtii hoş güftâr sâhibi nâm ü şan oldu. (Beyti mülhem ez şuerâ) Yanup yakılmayı tâlim ider birbirine hûban Muhabbet ehli eksik olmaz germâbedir bu “Ammâ ol eşbehin mürşidi serçeşmei ehli harâbât açık baş ve yalın ayak lîbâsı köhne aba Bitli Remzi Babayi Tebrîzîdir.Bu ebyât Dellâk Ferhadındır Zeynelindir: Pîr aşkına soyunduk Hem yunulduk hem yunduk Köçek olduk pîre hû Yandık yakdık be yâhû Ayak öpdük öpdürdük Dimedük küçük büyük Bizde âr ile nâmus Şûlei aşka fânûs Gönüllerde şâh oldum Sanma mertebim buldum Kaçan âşık kul oldum Anda kendimi buldum Süâl idersen nâmım Çıplak Âşık Ferhâdım “ Risâlemizin hîni tahririnde Ferhad Dellâk Şâir Üsküdar Kolluk Hamâmında Ubeydi Mısrî kaçeğidir ;ser növbet idi” . “Ser Növbet”,hamamlarımızın an'anevî günlük hayatında ,hamama sabahleyin ilk gelen müşteriyi yıkama hakkına sâhib hamamın en usta dellâkine verilen unvandır;gelen müşteri bir fakir derviş,hattâ bir dilenci de olsa ona bâdihavâ hizmet bir meslek uğuru bilinirdi.Âşık Râzinin defterinde Dellâk Ferhada atfedilen ve Kolluk Hamamının üzerine 3 kıt'alık bir tarih manzûmesi ile dellâklik şânında yazılmış 23 kıt'alık bir destan vardır ki Ferhadın ağzından Âşık Râzi tarafından yazılmış olması kuvvetle muhtemeldir.Gaybi ancak Allah bilir. Tarihi Mücevher Berâyi Tâmiri Hâmamı Kolluk Vatanımız Üsküdarın hamamlardan güzeli İskelenin karşusunda Kolluk Hammâmı belli Dört halvet üç sofasında tam yirmibeş kurnadır Çıplak eşbeh uşakların cümlesi turna telli Mermerine bal dök yala gaayet ile pâk hamam Dilberandan çiştü çâlâk onbeş dellâki var tam Sâde Üsküdarda değil cihan içre verdi nam Cümle zevk ü safâ ehli mutlak gidip görmeli Bir de Âşık Ferhadı var çıplakların serveri Bir zeberdest fetâdır ki fetâların ejderi Kîse vurur destan yazar derd görmesin elleri Bir “Şah” geldi haber verdi târihi mücevheri “ Pek dilküşâ hamam oldu Kolluk tâmir göreli ” 932 + 300 (Şah) = 1232 (M.1816 – 1817) Dellâknâmei Ferhâdî Câmekânda peykemiz Uryan âşıklarız biz Yâre yasdık yerine Baş altına koyduk diz Bizde bu aşku sevdâ Hizmet ideriz edâ Tefrik yok bâyü gedâ Fedâî dellâkleriz Pâk ideriz canları Pirleri civanları Uryan pehlivanları Hammâmın her birimiz Gerçi dellâki pâkiz Gaayet çistü çâlâkiz Aşkbazlıkda bî bâkiz Yok akçe pul habbemiz Mürşid Babahimmeti Cây idindik halveti Bâşımızın devleti Bûsi pâyi yârimiz Sevdik bir eşbeh serkeş Hamam çıplâğı mehveş Tâ be seher şem'a veş Aşkına yanarız biz Biz uryan güzellerde Siyeh fûte bellerde Kîsei kir ellerde Mısrî Ubeyd pîrimiz Kurna âbı musaffâ Göbektaşı pür safâ Dört halvetle üç sofa Müşterimiz bekleriz Biz çıplağız yar çıplak Ayni kıyım el ayak Aynı çalım tumturak Sanki doğmuşuz ikiz Çıplak zeberdest fetâ Çaprast sarmada yektâ Sanma mâder bethatâ Baba köçekleriyiz Mürâhik yâ çâr ebrû Vahşi gazal ya âhû Yaz kış hem güz bahar hû Rûzü şeb çıplağız biz Bâb açılur seherî Dellâkânın her biri Çıplakların serveri Müşterimiz gözleriz Dellâkleriz şîhinbaş Kâkül perçem gözle kaş Onbeşden tut otuz yaş Topuklu dilâveriz Emred var mürâhik var Çârebrûsi lihyedar Hep tendürüst çıplaklar Ondan artık hizberiz İlmü hâli bilirüz Boy abdesti aluruz Dört beş sefer şebü rûz Sanmayın surhserleriz Geysû perçem kâküller Gül goncalar sünbüller Tûti ile bülbüller Çıplak perîpeykeriz Germâbe tekkelerde Halvetde derman derde Siyeh fûtemiz perde Sırra fedâ serimiz Çıplak olduk aşk ile Dellâk olduk meşk ile Hizmetimiz şevk ile Helâl olsun terimiz Nâlin ile ol çıplak Eşbehde reftâre bak Nakdi can bahşiş bırak Peştemallı beyleriz Şimşâd kaddimiz nakıl Bizdedir topuk çakıl Nakşalur ince akıl Sebükruh ümmîleriz Dellâklik hüner ister Hem dahi rehber ister Hâkinde cevher ister Hâki pâk Sivâsîyiz Yar tuttuk hem yâr olduk Kul hem şehriyâr olduk Çıplak bahtiyar olduk Bu Ferhâdî bendeniz Sorarsan ger hammâmı Kolluk Hammâmı nâmı Hatmeyledim kelâmı Üsküdar diyârimiz Vâsıf HİÇ