HAKKI PAŞA (Hafız İsmail) - Aydın dindarlığı,merdliği,cesâreti bir büyük kumandanlarımızdan,1879 da Manastırda doğdu; gencliğinde Hacı Halil Efendi bir zâtin oğludur.İlk tahsilini Serez ve Köprülü kasabalarında yapdı.Hâfızı Kur'an oldu. Oğlunun hâfızlığını gören Halil Efendi hacca gitti,fakat Mekkede hastalandı ve öldü.İsmail Hakkı anası ile birlikde doğduğu şehir olan Manastıra gitti,tahsiline orada askeri rüşdiyede ve askeri idadide devam etti,sonra İstanbula gelerek Harbiye Mektebine girdi,sınıf arkadaşları arasında Enver Paşanın da bulunduğu Harbiyeyi sınıfının birincisi olarak bitirdi ve 1902 de kurmay yüzbaşı rütbesi ile diploma aldı. Genc yaşında hürriyet mücâdelesine katılmışdı,1908 de meşrutiyetin ilânından sonra adı hürriyet kahramanları arasında anıldı.Kıt'a hizmetlerinde askeri talim ve terbiyede başarısı ile tanınmışdı. 1908 de binbaşı oldu,Erkânı Harbiyei Umumiye (Genelkurmay Başkanlığı) 4.Şubesinde çalışdı,Viyana elçiliği ataşe militerliğine tayin edildi,31 mart irtica vakasında Viyanadan Selânike gelerek Hareket Ordusuna katıldı,ihtilâli bastıracak olan o ordu ile İstanbula geldi,1909 da suçluları araştıran askeri mahkemede çalışdı. 1910 da Erhânı Harbiye 3.şubesine,1911 de 1.Kolordu Erkânıharbiyesi ikinci reisliğine getirildi.Birinci Cihan Harbi seferberliğinde ...

HAKKI PAŞA (Hafız İsmail) - Aydın dindarlığı,merdliği,cesâreti bir büyük kumandanlarımızdan,1879 da Manastırda doğdu; gencliğinde Hacı Halil Efendi bir zâtin oğludur.İlk tahsilini Serez ve Köprülü kasabalarında yapdı.Hâfızı Kur'an oldu. Oğlunun hâfızlığını gören Halil Efendi hacca gitti,fakat Mekkede hastalandı ve öldü.İsmail Hakkı anası ile birlikde doğduğu şehir olan Manastıra gitti,tahsiline orada askeri rüşdiyede ve askeri idadide devam etti,sonra İstanbula gelerek Harbiye Mektebine girdi,sınıf arkadaşları arasında Enver Paşanın da bulunduğu Harbiyeyi sınıfının birincisi olarak bitirdi ve 1902 de kurmay yüzbaşı rütbesi ile diploma aldı. Genc yaşında hürriyet mücâdelesine katılmışdı,1908 de meşrutiyetin ilânından sonra adı hürriyet kahramanları arasında anıldı.Kıt'a hizmetlerinde askeri talim ve terbiyede başarısı ile tanınmışdı. 1908 de binbaşı oldu,Erkânı Harbiyei Umumiye (Genelkurmay Başkanlığı) 4.Şubesinde çalışdı,Viyana elçiliği ataşe militerliğine tayin edildi,31 mart irtica vakasında Viyanadan Selânike gelerek Hareket Ordusuna katıldı,ihtilâli bastıracak olan o ordu ile İstanbula geldi,1909 da suçluları araştıran askeri mahkemede çalışdı. 1910 da Erhânı Harbiye 3.şubesine,1911 de 1.Kolordu Erkânıharbiyesi ikinci reisliğine getirildi.Birinci Cihan Harbi seferberliğinde bu vazifede bulunurken türk ordusunda vazife almış alman kumandanlarla anlaşamadı ,1914 de Tırabzona gitti ve Onuncu Kolordu kumandanlığı ile Kafkas Cebhesinde vazife aldı,tuğ general oldu. Gösterdiği başarılar üzerine 3.Ordu kumandanlığına tayin edildi.Hayatını istihkak ederek çalışdı.Orduda tifüs vak'aları görülünce hasta erlerle o kadar yakından ilgilendi ki bulaşıcı hastalığa tutuldu,kaldırıldığı Erzurum Hastahânesinde 12 şubat 1915 de öldü,Erzurumda Kars Kapusu civarında defnedildi. Şurâyi Ümmet ve Tanin gazetelerinde Vicdânî takme adı ile yazılar yazmışdı. Bosna ve Hersek'in Avusturya tarafından ilhâkını protesto için 26 şubat 1909 da Sultanahmed Camii avlusunda yapılan mitingdeki ateşli konuşması ile kudretli bir hatib olduğu görülür. “Şanlı Asker”(ikinci baskısı 1915) ve “Bozgun”(1914) isimlerinde kitab halinde basılmış iki eseri vardır.