Entries
Examine all the Istanbul Encyclopedia entries from A to Z.
Volumes
Browse A to G volumes published between 1944 and 1973.
Archive
Discover Reşad Ekrem Koçu's works for the entries between letters G and Z.
Discover
Search by subjects or document types; browse through archival docs that are open access for the first time.
Hâfız Post article
HÂFIZ POST – Onyedinci Yüzyılın en büyük bestecilerinden,hattat,hâfızı Kur'an,zamanında zerâfeti,sohbetinin tatlığı ve sesinin halâveti ile tanınmış meclis adamı;asıl adı Mehmeddir . Klasik türk musikisi üzerinde yetkili bir kalem sâhibi olarak tanınmış Yılmaz Öztuna'nın kaydine göre 1630 yıllarına doğru İstanbulda doğdu.Üstad Rûşen Ferid Kam'ın keydine göre de ,kemal sâhibi bir kişi olarak tanınmış bir mahalle imamının oğluydu.
Daha mahalle mektrbine giderken Kur'anı hıfzetti ve çocukluk ile ilk genclik çağlarında muhitinde “İmamzâde Hâfız Mehmed”,“İmamın Hâfız Mehmed” adiyle tanındı.“Hâfız Post” lakabını 25-30 yaşlarında,vücudunun aşırı derecede kıllı olmasından almışdı.Lakabı için,her gittiği yere koltuğunda ,serip oturmak için bir koyun pöstekisi,postu taşıdığından ileri geldiği söyleyenler olmuşdur,avâmî bir yakıştırmadır,zerâfeti ve nezâketi övülmüş ve devrinin kibar konakları ile saraylarında yolu gözlenmiş bir sanatcının hayatına uymaz .
Allahın ihsanı olarak yüz çizgileriyle güzel ve kalb gözü açık,zekî idi ,mürâhik bir genc iken zamanının büyük şâiri Nâilî'nin hizmetine girdi,efendisinin aşırı sevgisini kazandı ve himâyesini gördü ;anadilini edebiyatı ile öğrendi aruz vezinlerini,ayrıca arabca ve farsca öğrendi.Yine Nâlînin himâyesi sâyesinde devrin ünlü hattatlarından ...
⇓ Read more...
HÂFIZ POST – Onyedinci Yüzyılın en büyük bestecilerinden,hattat,hâfızı Kur'an,zamanında zerâfeti,sohbetinin tatlığı ve sesinin halâveti ile tanınmış meclis adamı;asıl adı Mehmeddir . Klasik türk musikisi üzerinde yetkili bir kalem sâhibi olarak tanınmış Yılmaz Öztuna'nın kaydine göre 1630 yıllarına doğru İstanbulda doğdu.Üstad Rûşen Ferid Kam'ın keydine göre de ,kemal sâhibi bir kişi olarak tanınmış bir mahalle imamının oğluydu.
Daha mahalle mektrbine giderken Kur'anı hıfzetti ve çocukluk ile ilk genclik çağlarında muhitinde “İmamzâde Hâfız Mehmed”,“İmamın Hâfız Mehmed” adiyle tanındı.“Hâfız Post” lakabını 25-30 yaşlarında,vücudunun aşırı derecede kıllı olmasından almışdı.Lakabı için,her gittiği yere koltuğunda ,serip oturmak için bir koyun pöstekisi,postu taşıdığından ileri geldiği söyleyenler olmuşdur,avâmî bir yakıştırmadır,zerâfeti ve nezâketi övülmüş ve devrinin kibar konakları ile saraylarında yolu gözlenmiş bir sanatcının hayatına uymaz .
Allahın ihsanı olarak yüz çizgileriyle güzel ve kalb gözü açık,zekî idi ,mürâhik bir genc iken zamanının büyük şâiri Nâilî'nin hizmetine girdi,efendisinin aşırı sevgisini kazandı ve himâyesini gördü ;anadilini edebiyatı ile öğrendi aruz vezinlerini,ayrıca arabca ve farsca öğrendi.Yine Nâlînin himâyesi sâyesinde devrin ünlü hattatlarından Tophâneli Mahmud Efendiden yazı dersleri ve hattatlık icâzetnâmesi,ve Kasımpaşalı Osman Efendiden musiki dersleri aldı ,ve ondan sonra bütün gücünü musikiye verdi,ve hâlâ okuna gelen bestelerini yapmaya başladı.O geniş ilimde öylesine bir şöhret sağladı ki kendisinin de talebeleri oldu,çağının bir musiki dehâsı olan Buhûrîzâde Mustafa Itrî Çelebi onlardan biridir.
Hâfız Postun memuriyet hayatı da olmuşdur,Nâilînın delâleti ile genc yaşında Divânı Hümâyun Kelemine girmişdi,o büyük devlet kapusunda Hâcegânlık rütbesine kadar yükseldi,hayatının son yıllarında da Kâğıd Eminliği yapdı.
Itrî onu şu beyitler içinde anlatıyor :
Hâfız Elhac İmamzâde Muhammed hak bu kim
Musiki ilminde mâhirdi ol üstâdı zaman
Seyreden seyyâhı âlem her makaamü mahfili
Anın âsârın iderdi ehli tab'a armağan
Oldu âsâriyle pür âvâze İrak'la Hicaz
Hem Nihâvend'ü Nîşâbur'u Acem hem İsfahan
Germ iderdi bezmi uşşâkı nevâyü nâlesi
Mâyei şevkolurdu açsa meclisde dehan
Bezmine dilbeste kılmışdı büzürgü küçüüği
Pâk edâvü hoş tekellüm hûb lehçe nüktedan
Binden fazla eser bestelemişdir,fakat zamanımıza kadar sâdece on eseri gelebilmişdir,Yılmaz Öztunanın kaydi ile 1 tevşih,1 durak,5 beste,1 ağır semâi,2 yürük semâi.Şu rast yürük semâisi radyolarımızda sık sık okunur ve çalınır :
Gelse o şûh meclise nâzü tegaafül eylese
Rengi hicâbı gülşeni meclisi gül gül eylese
Ta'n geri riyâzı huld olur idi vücûh ile
Âşıkı zârı gülşeni vaslına bülbül eylese
Dervişliği de vardı,Halvetî Tarikatındandı.Hicrî 1105 (M.1693-1694) de öldü,kabrinin nerede olduğunu tesbit edemedik,İstanbuldaki halvetî dergâhlarından birinin hazîresine defnedilmiş olacakdır.Şu tarih mısraı Itrînindir :
Didi Itrî “Hâfıza me'vâ ola yâ Rab cinan”
(1105)
Şu tarih beyiti de Atrabül Âsar müellifi Esad Efendinindir,4 rakamı ile tâmiyelidir :
“Çâr”gehde eyleyüb âhır karar
“ Postu şîri ecel çâk eyledi “
(1101 + 4 = 1105)
Bibl.: Yılmaz Öztuna,Türk Bestecileri Ansiklopedisi ;Ruşen Firid Kam,Makaale;Sadeddine Heper,Makaale.
Theme
Person
Contributor
Type
Document
Share
X
FB
Links
→ Rights Statement
→ Feedback
Please send your feedback regarding Istanbul Encyclopedia records to istanbul.ansiklopedisi@saltonline.org.
TÜM KAYIT
Article Title
Identifier
H7A021
Theme
Person
Subject
Hâfız Post, Bestekâr, Composer, Hattat, Calligraphist, Müzik, Music, Yılmaz Öztuna, İmamzade Hafız Mehmed, Ruşen Ferit Kam, Naili (Şair), Naili (Poet), Tophaneli Mahmud Efendi, Kasımpaşalı Osman Efendi, Buhurizade Mustafa Itri Çelebi, Divan-ı Hümâyûn, Atrıbül Asar müellifi Esaf Efendi, Esad Efendi, Sadeddine Heper
Type
Document
Format
Typewriting, Handwriting
Language
Turkish
Rights
Open access
Rights Holder
Kadir Has University
Description
Text written for the Haf-Haham, Hai chapter of Istanbul Encyclopedia
Note
Typewriting on paper. Print notes are written.
Bibliography Note
Yılmaz Öztuna, "Türk Bestecileri Ansiklopedisi"; Ruşen Firid Kam, Makale; Sadeddin Heper, Makale; Mustafa Itrî Çelebi; Esad Efendi
Provenance
Istanbul Encyclopedia Archive has been opened to access in cooperation with Kadir Has University and Salt.
Theme
Person
Contributor
Type
Document
Share
X
FB
Links
→ Rights Statement
→ Feedback
Please send your feedback regarding Istanbul Encyclopedia records to istanbul.ansiklopedisi@saltonline.org.