Entries
Examine all the Istanbul Encyclopedia entries from A to Z.
Volumes
Browse A to G volumes published between 1944 and 1973.
Archive
Discover Reşad Ekrem Koçu's works for the entries between letters G and Z.
Discover
Search by subjects or document types; browse through archival docs that are open access for the first time.
Hüsnü (Quilt Maker Dark) article
HÜSNÜ (Yorgancı Kara) – Geçen asır sonlarında Üsküdarda bir yorgancı kalfası;erkek güzeli bir delikanlı idi; o devrin o boydan genclerinin kurtulamadıkları işret ibtilâsına düşdü ve meyhâne âlemlerinin birinde Bedevî şeyhlerinden Sürmeli Hâlid Efendi ile tanışmasından sonra işini,dükkânı ve hattâ evi ile evindeki dul anasını terkederek şeyh efendinin İstavroz Deresindeki tekkesinde yerleşdi ve göz göre kendisini mahvetti.
Sürmeli Hâlid Efendi namlı hafiyelerdendi,zabtiye,şerrinin korkusundan o tekkenin civârından bile geçemezdi.Tekke ,bir dârülnedvei haşerât idi,Üsküdar ve etrafının bütün erâzili,uygunsuz kopukları orada toplanmışdı.“Bedevî Topu” dedikleri acâib âyinlerinde birbirlerine sarılarak mecnûnâne cezbe ile saatlerce tepinirler,ve her gece ,tekkenin çok mâmur olan havuzlu bağçesinde sabahlara kadar işret ederler,kör kütük sarhoş,soyunup havuza girerler,ve mâhud âyinlerini su içinde yaparlardı.
Pûlâd gibi bir vücud yapısına sâhib olan Yorgancı Hüsnü iki sene içinde teverrüm etti,ve şeyh efendi tarafından dul anasının evine gönderildi.Zavallı kadın ana şefkatinin perişanlığı içinde ve ulemâdan bir efendinin delâleti ile Mısırlı Halim Paşaya sığındı,o mürüvvetli adamın himmeti ile hasta delikanlı Mısırdı Kahire civarında sanatoryumu ile meşhur Helvan kasabasına gönderildi.a...
⇓ Read more...
HÜSNÜ (Yorgancı Kara) – Geçen asır sonlarında Üsküdarda bir yorgancı kalfası;erkek güzeli bir delikanlı idi; o devrin o boydan genclerinin kurtulamadıkları işret ibtilâsına düşdü ve meyhâne âlemlerinin birinde Bedevî şeyhlerinden Sürmeli Hâlid Efendi ile tanışmasından sonra işini,dükkânı ve hattâ evi ile evindeki dul anasını terkederek şeyh efendinin İstavroz Deresindeki tekkesinde yerleşdi ve göz göre kendisini mahvetti.
Sürmeli Hâlid Efendi namlı hafiyelerdendi,zabtiye,şerrinin korkusundan o tekkenin civârından bile geçemezdi.Tekke ,bir dârülnedvei haşerât idi,Üsküdar ve etrafının bütün erâzili,uygunsuz kopukları orada toplanmışdı.“Bedevî Topu” dedikleri acâib âyinlerinde birbirlerine sarılarak mecnûnâne cezbe ile saatlerce tepinirler,ve her gece ,tekkenin çok mâmur olan havuzlu bağçesinde sabahlara kadar işret ederler,kör kütük sarhoş,soyunup havuza girerler,ve mâhud âyinlerini su içinde yaparlardı.
Pûlâd gibi bir vücud yapısına sâhib olan Yorgancı Hüsnü iki sene içinde teverrüm etti,ve şeyh efendi tarafından dul anasının evine gönderildi.Zavallı kadın ana şefkatinin perişanlığı içinde ve ulemâdan bir efendinin delâleti ile Mısırlı Halim Paşaya sığındı,o mürüvvetli adamın himmeti ile hasta delikanlı Mısırdı Kahire civarında sanatoryumu ile meşhur Helvan kasabasına gönderildi.az sonra da oradan ölüm hebri geldi.
Genclik arkadaşımdı,ölümüne şu tarihi yıllarca sonra yazdım :
Yorgancı Hüsnü vardı akranlardan kervanda,
Vefat etmiş dediler Mısırdaki Helvanda.
Kaşı gözü yerinde,boy bos,el ayak düzgün,
Bir ülkerli albeni vardı mühmel civanda.
Yalın ayak abâ pûş,bedevî hâneberduş,
Bûsegâhı topukda,mihrâbı ebruvanda.
Taşı sıksa çıkarır suyunu şakır şakır,
Kuvveti bâzusu yok zeberdest pehlivanda.
Ayak mühürleyeli Sürmeli Şeyh önünde,
İğne ipliğe döndü eyyâmı ünfüvande.
Bedevî Topu içre neşvei câhilâne,
Bir yanda taban deper,su döverler havanda.
Bir yanda tâ be sabah bağda iyşü işretler,
Rezâletin haberi arnavud bağçıvanda.
Yaş ondokuz ya yirmi,çalar mı kûsi rihlet,
Sır felek saatinde akreble yelkuvanda.
Yollanmışdı gurbete şu'lei ümmîd ile,
Yıpratılmış nâzenin vücûdi nâ tüvanda.
Uşşâka yâdigârı bir tek resmi kalmışdır,
O da kiymet bilmeyen şeyhi olan hayvanda.
Tarihi vefâtını mücevher yazmak gerek
“ Yorgancı Kara Hüsnü ismi ile divanda ”
1315 (M.1897-1898)
Üç bey arkadaş toplandık,Yorgancı Hüsnünün intikaamını almaya karar verdik.Bir gece sabaha karşı İstavroz Deresindeki tekkeye gittik.Bağçıvanına varınca tekkedekilerin hepsi derin uykuda.Tersânenin ele avuca sığmaz bıçkınlarından Haddehâneli Tayyar ama merdi meydan delikanlı duvardan bağçeye atlayıp ahşap binayı üç yerinden kundakladı,yangın başlayınca da tekkenin içine girerek var sesi ile :“Yanıyoruz..kalkın..” diye bağırdı.Tekkeden bir iç donu gömlekle yirmi kişi deli gibi bağçeye fırladı,neye uğradıklarını bilemediler.Biz de sözde yardıma gelmiş gibi cayır cayır yanan binanın içine daldık,ben müstesnâ,arkadaşların hepsi zâten tulumbacı,yalnız şeyhin odasından sözde bir kaç parça eşyâ çıkardık,maksadımız Hüsnünün resmini bulmak,onu da bulduk,ve aşırdık.Tekkeyi kundaklayan Tayyar bir torba içinde yüz altından fazla para bulmuş,onu şeyhe verince bizden hiç şübhelenmediler.Üsküdardan Çengelköyüne kadar,yangın tulumbalarından hiç biri yangına gelmedi,tulumbacılar ilk haberde kalkmışlar,İstavroz Tekkesi denilince de :“Ko yansın hafiyenin ocağı..” diyerek koğuşlardan çıkmamışlar.
Vâsıf HİÇ
Theme
Person
Contributor
Type
Document
Share
X
FB
Links
→ Rights Statement
→ Feedback
Please send your feedback regarding Istanbul Encyclopedia records to istanbul.ansiklopedisi@saltonline.org.
TÜM KAYIT
Article Title
Creator
Vâsıf Hiç
Identifier
H47012
Theme
Person
Subject
Hüsnü (Yorgancı Kara), Hüsnü (Quiltmaker Dark), Yorgancı Kara Hüseyin, Quiltmaker Dark Hüseyin, Üsküdar, Yorgancı kalfası, Quiltmaker apprentice, Meyhane, Gin mill, Tavern, Sürmeli Halid Efendi (Bedevi Şeyhi), Sürmeli Halid Efendi (Bedevi Sheik), İstavroz Deresi, Istavroz Creek, Tekke, Dervish lodge, Hafiye, Sleuth, Bedevi topu, Ayin, Ritual, Halim Paşa (Mısırlı), Halim Pasha (Egyptian), Mısır, Egypt, Kahire, Cairo, Sanatoryum, Sanatorium, Helvan, Tayyar (Haddehaneli), Ölüm, Death, Yangın, Fire, Tulumbacı, Firefighter, Vâsıf Hiç
Type
Document
Format
Typewriting, Handwriting
Language
Turkish
Rights
Open access
Rights Holder
Kadir Has University
Description
Text written for the Hüsnâver-Hüznî chapter of Istanbul Encyclopedia
Note
Typewriting on paper. Corrections and print notes are written with pen.
Provenance
Istanbul Encyclopedia Archive has been opened to access in cooperation with Kadir Has University and Salt.
Theme
Person
Contributor
Type
Document
Share
X
FB
Links
→ Rights Statement
→ Feedback
Please send your feedback regarding Istanbul Encyclopedia records to istanbul.ansiklopedisi@saltonline.org.