Maddeler
İstanbul Ansiklopedisi'nin A harfinden Z harfine tüm maddelerini bir arada inceleyin.
Ciltler
1944 ile 1973 yılları arasında A harfinden G harfine kadar yayımlanmış olan ciltlere göz atın.
Arşiv
Reşad Ekrem Koçu'nun, G ve Z harfleri arasındaki maddelerle ilgili çalışmalarını keşfedin.
Keşfet
Temalar veya belge türlerine göre arama yapın; ilk kez erişime açılan arşiv belgeleri arasında gezinin.
Hüseyin Paşa (Mere) maddesi
HÜSEYİN PAŞA (Mere XXXXX) – Onyedinci Yüzyılın başlarında mecnun pâdişah Birinci Sultan Mustafa zamanında iki defa sadırâzamlık bir vezir ;okuması yazması olmayan câhil bir adamdı ,gaayetle gaddar,her işin rüşvet verip rüşvet almakla görüleceğine inanmış,hususî hayatında da kaba,galiz bir muglim idi;arnavud asıllıdır,genc yaşında İstanbula gelmiş,şacı yanında çalışmış,bekâr uşağı ülfetine alışmış,Satırcı Mehmed Paşanın kapusuna aşcılıkla girmiş (B.:Mehmed Paşa,Satırcı) ,kapukulu sipâhisi olmuş,sivrilmiş,kapucular kethüdâsı,birinci mirâhur,ve Mısır vâlisi olmuşdu.
1622 yılı haziranı başlarında Mısır vâliliğinden azledilerek İstanbula gelişi,İkinci Sultan Osmanın bir yeniçeri ihtilâli ile tahtdan indirilip Yedikule Zındanında öldürülmesi ile başlayan çok karışık günlere rastlar.O karışık durumu fırsat bilen Hüseyin Paşa,Şeyhülislâm Yahya Efendiyi ziyâret ederek ortalığı düzelteceğini iddiâ etmiş,efendinin de mecnun pâdişahın anası nezdinde delâleti üzerine Sultan Osmanın kaatili Kara Davud Paşa ezledilerek 3 şaban 1031 (13 haziran 1622 de sadırâzam olmuşdur .Fakat câhil vezir ortalığı büsbütün karışdırmışdı.Tugyan hâlindeki yeniçerilerle kapukulu sipâhilerine yaranmak kasdı ile hazîneyi tam takır bırakmışdı.Sadırâzamlığı ancak 25 gün sürdü,28 şaban 1031 (8 temmuz 1622) de azledildi...
⇓ Devamını okuyunuz...
HÜSEYİN PAŞA (Mere XXXXX) – Onyedinci Yüzyılın başlarında mecnun pâdişah Birinci Sultan Mustafa zamanında iki defa sadırâzamlık bir vezir ;okuması yazması olmayan câhil bir adamdı ,gaayetle gaddar,her işin rüşvet verip rüşvet almakla görüleceğine inanmış,hususî hayatında da kaba,galiz bir muglim idi;arnavud asıllıdır,genc yaşında İstanbula gelmiş,şacı yanında çalışmış,bekâr uşağı ülfetine alışmış,Satırcı Mehmed Paşanın kapusuna aşcılıkla girmiş (B.:Mehmed Paşa,Satırcı) ,kapukulu sipâhisi olmuş,sivrilmiş,kapucular kethüdâsı,birinci mirâhur,ve Mısır vâlisi olmuşdu.
1622 yılı haziranı başlarında Mısır vâliliğinden azledilerek İstanbula gelişi,İkinci Sultan Osmanın bir yeniçeri ihtilâli ile tahtdan indirilip Yedikule Zındanında öldürülmesi ile başlayan çok karışık günlere rastlar.O karışık durumu fırsat bilen Hüseyin Paşa,Şeyhülislâm Yahya Efendiyi ziyâret ederek ortalığı düzelteceğini iddiâ etmiş,efendinin de mecnun pâdişahın anası nezdinde delâleti üzerine Sultan Osmanın kaatili Kara Davud Paşa ezledilerek 3 şaban 1031 (13 haziran 1622 de sadırâzam olmuşdur .Fakat câhil vezir ortalığı büsbütün karışdırmışdı.Tugyan hâlindeki yeniçerilerle kapukulu sipâhilerine yaranmak kasdı ile hazîneyi tam takır bırakmışdı.Sadırâzamlığı ancak 25 gün sürdü,28 şaban 1031 (8 temmuz 1622) de azledildi sipâhilerin kendisine karşı ayaklanması üzerine azledildi.
İkinci defa 4 rebiülâhir 1032 (5 şubat 1623) de yeniçeri ortalarının zorba çorbacıları ile odabaşılarına dağıttığı rüşvet sâyesinde tekrar sadırâzam oldu.Bu sefer de ilk işi,sipâhi zorbalarını bir divan günü dirlik dağıtma bahânesi ile saraya getirtim,pusuya yatıracağı yeniçerilere toptan öldürtme tasarısı oldu,fakat tasarısını tatbik edemedi.Araya kurban bayramı girdi,vezir sipâhilere suikasdını bayram ertesine bırakdı.İstanbulun en şenlikli bayram yerlerinden biri de Bayazıd Meydanı idi.Halk meydan etrafındaki dükkânlarda oturur ,bayram eğlencelerini seyrederdi;sadırâzamın hazinedarı da bir dükkânda oturuyordu,o dükkâna sipahiler de gelip oturmak istediler,hazînedarın uşakları :“Bu ağa vezirin mahremi hazînedarıdır,varın siz başka dükkâna gidip oturun !..” dedi,gelenler :“Bizde sipâhiyiz,istediğimiz yerde otururuz..” deyince uşaklardan biri gazaba geldi :“Sizin tedârikiniz görüldü,bayram ertesi belânızı bulursunuz..” deyince Hüseyin Paşanın müdhiş suikasdı meydana çıkdı,sipâhilerin söz sâhibleri sadırazamın sarayına gittiler,bayramın ikinci günüydü,vezirin divanhânesine girip yüzüne karşı :“Bizi kırdırmak istersin,bize senin vezirliğin lâzım değildir,biz garazsız vezir isteriz..” dediler,Hüseyin Paşa inkâr etti,ve sarayının arka kapusundan kaçarak Ağakapusuna sığındı.Fakat yeniçeri ağası kethüdâsı Bayram Ağa B.: Bayram Paşa,cild 4,sayfa 2302 Mere Hüseyin Paşanın iki asker ocağı arasına kılıç düşürmek istediği görünce ona sâhib çıkmadı,Mereden aldıkları rüşvetle onu korumak isteyen çorbacı ve odabaşılara mukaabil Bayram Ağa yeniçeri neferlerini elde etti,her iki asker saraya gitti,sipâhiler veziri istemedi,çorbacılar ve odabaşılar vezire tarafdar çıkdı,“Bize bundan başka vezir gerekmez” dediler,fakat :“Yeniçerilerin neferleri konuşsun” denilince onlar :“Bizde garazkâr vezir istemeyiz,sipâhi kardeşlerimiz nerede ise biz de oradayız,pâdişahımızın vezirliğe lâyık kulları çokdur..” dediler,Hüseyin paşa azledildi,ve kaçıp saklandı (30 ağustos 1623) ;ikinci sadırâzamlığı 7 ay kadar sürmüş idi,on gün kadar sonra da mecnun Birinci Sultan Mustafa tekrar tahtdan indirildi,yerine geçen Dördüncü Sultan Muradın ilk günlerinde de XXXXX Mere Hüseyin Paşa saklandığı yerde bir mahbub uşağı ile birlikde yakalandı,ikisi de başları vurularak idam edildi.
Çok kötü türkçe konuşurdu,laflarının arasına dâimâ arnavudca karıştırırdı.Kapusunda hep arnavud uşaklar kullanırdı.İdam ettireceği kimseler için :“Alın !..” anlamında arnavudca :“Mere !..” dediğinden ilk sadırâzamlığında İstanbul halkı tarafından “Mere” lakabı takılmışdı.Osmanlı tarihinde sadâret makaamının lekesi olmuş isimlerden biridir.
Bibl.:İ.A.Gövsa,Türk Meşhurları ; Türk Ansiklopedisi ;Naimâ,II ;İ.H.Danişmend,Kronoloji.
Tema
Kişi
Emeği Geçen
Tür
Belge
Paylaş
X
FB
Bağlantılar
→ Kullanım Şartları
→ Geri Bildirim
İstanbul Ansiklopedisi kayıtlarıyla ilgili önerilerinizi istanbul.ansiklopedisi@saltonline.org adresine gönderebilirsiniz.
TÜM KAYIT
Madde Başlığı
Kod
H46028
Tema
Kişi
Konular
Hüseyin Paşa (Mere), Mere Hüseyin Paşa, Mustafa I (Sultan), Sadrazam, Grand vizier, Arnavud, Arnavut, Albanian, Bekâr uşağı, Mehmed Paşa (Satırcı), Satırcı Mehmed Paşa, Aşçı, Cook, Kapıkulu Sipahisi, Kapıkulu Cavalryman, Kapıcılar Kethüdası, Kapıcılar, Birinci Mirahur, Mısır Valisi, Governor of Egypt, Osman II (Sultan), Yeniçeri İsyanı, Janissary Revolt, Tahttan indirme, Dethronement, Yedikule Zindanı, Yedikule Dungeon, Yahya Efendi (Şeyhülislam), Yahya Efendi (Sheikhulislam), Şeyhülislam Yahya Efendi, Sheikhulislam Yahya Efendi, Davud Paşa (Kara), Kara Davud Paşa, Beyazıt Meydanı, Beyazıt Square, Bayram, Festival, Hazinedar, Treasurer, Suikast, Assasination, Divanhâne, Ağa Kapısı, Ağakapı, Bayram Ağa, Bayram Paşa, Rüşvet, Bribery, Murad IV (Sultan), İdam, Execution, İbrahim Alaettin Gövsa, Türk Meşhurları, Türk Ansiklopedisi, Türk Ansiklopedisi (Encyclopedia), Tarih (Naima), İsmail Hami Danişmend, Osmanlı Kronolojisi
Tür
Belge
Biçim
Daktilo yazısı, El yazısı
Dil
Türkçe
Haklar
Açık erişim
Hak Sahibi
Kadir Has Üniversitesi
Tanım
İstanbul Ansiklopedisi Hüseyin Erişen-Hüseynî bölümü için yazılmış metin
Not
Kâğıt üzerine daktilo. Tükenmez kalemle düzeltmeler yazılmıştır.
Bakınız Notu
Mehmed Paşa (Satırcı); Bayram Paşa, cild 4, sayfa 2302
Bibliyografya Notu
İ.A. Gövsa, "Türk Meşhurları"; Türk Ansiklopedisi; Naimâ II; İ. H. Danişmend, "Kronoloji"
Provenans
İstanbul Ansiklopedisi Arşivi, Kadir Has Üniversitesi ve Salt iş birliğiyle erişime açılmıştır.
Tema
Kişi
Emeği Geçen
Tür
Belge
Paylaş
X
FB
Bağlantılar
→ Kullanım Şartları
→ Geri Bildirim
İstanbul Ansiklopedisi kayıtlarıyla ilgili önerilerinizi istanbul.ansiklopedisi@saltonline.org adresine gönderebilirsiniz.