HÜSEYİN EFENDİ ( Müneccimbaşı ) - Onyedinci Yüzyılın ilk yarısında İstanbulun şöhretlerinden bir zât;aslı İstanbulludur,çocukluğunda Emir Sâdi adında bir zenginin uşağı idi.Sonra Şehzâde Camii saatcisi ve münaccimbaşı Mehmed Çelebinin hizmetcisi olmuş,nücum ilmini ondan öğrenmiş.Mehmed Çelebinin ölümünde de onun yerine müneccimbaşı olmuşdur :yirmi seneden fajla takvim çıkarmışdır. Âmiyâne fıkralar koyduğu takvimleri halk tarafından pek beğenilmiş ve ona şöhret ve servet sağlamışdı.Takvimlerine o yıl içinde olacak vak'alar üzerine de maammalı cümleler yazar,istikbalden haber verirdi.Dördüncü Sultan Murad onun bu kayıdlarının hakikat olarak çıkdığını görmüş,Edremid arpalığını vererek emsâli arasında kadrini yükseltmişdi.Devlet büyükleri ile yakınlıklar kurmuş,kendisine devletin akıl hocası süsünü vermiş;Kösem Valdesultanın da şehirli içindeki adamlarından olmuşdu.Bazı kimseler devlet kapusundaki pürüzlü işlerinin halli için ona baş vururlar,onun tavassut ve recaları red edilmez,Hüseyin Efendi de iş erbabının verdiği hediyeleri red etmezdi. Ocak Ağalarının ileri gelenlerinden Kara Murad Ağayı Kösem Sultanın kuvveti ile önce Yeniçeriağası,sonra da Sadırâzam yaptırtan o idi.Ocak Ağaları ile Kösem Valdesultan arasındaki siyasi yakınlığın,anlaşmanın kurulmasında da büyük hizmeti olmuşdu...

HÜSEYİN EFENDİ ( Müneccimbaşı ) - Onyedinci Yüzyılın ilk yarısında İstanbulun şöhretlerinden bir zât;aslı İstanbulludur,çocukluğunda Emir Sâdi adında bir zenginin uşağı idi.Sonra Şehzâde Camii saatcisi ve münaccimbaşı Mehmed Çelebinin hizmetcisi olmuş,nücum ilmini ondan öğrenmiş.Mehmed Çelebinin ölümünde de onun yerine müneccimbaşı olmuşdur :yirmi seneden fajla takvim çıkarmışdır. Âmiyâne fıkralar koyduğu takvimleri halk tarafından pek beğenilmiş ve ona şöhret ve servet sağlamışdı.Takvimlerine o yıl içinde olacak vak'alar üzerine de maammalı cümleler yazar,istikbalden haber verirdi.Dördüncü Sultan Murad onun bu kayıdlarının hakikat olarak çıkdığını görmüş,Edremid arpalığını vererek emsâli arasında kadrini yükseltmişdi.Devlet büyükleri ile yakınlıklar kurmuş,kendisine devletin akıl hocası süsünü vermiş;Kösem Valdesultanın da şehirli içindeki adamlarından olmuşdu.Bazı kimseler devlet kapusundaki pürüzlü işlerinin halli için ona baş vururlar,onun tavassut ve recaları red edilmez,Hüseyin Efendi de iş erbabının verdiği hediyeleri red etmezdi. Ocak Ağalarının ileri gelenlerinden Kara Murad Ağayı Kösem Sultanın kuvveti ile önce Yeniçeriağası,sonra da Sadırâzam yaptırtan o idi.Ocak Ağaları ile Kösem Valdesultan arasındaki siyasi yakınlığın,anlaşmanın kurulmasında da büyük hizmeti olmuşdu.Ulemâdan Bahâi Efendiyi de dostlarından bilirdi,Murad Paşaya :“ Bahâi keyif ehlidir,her istediğini yaptırta bilirsin” diyerek şeyhülislâmlığa tayin ttirmişdi.Buna mukaabil nüfuzunu çekemeyenlerden can düşmanları da pek çokdu. Takvimlerine koyduğu maammaların tertib tarzı bazı kişiler tarafından öğrenilmişdi,onlar hicrî 1061 (1650-1651) yılı için yapdığı takvimde “Vefâtı Mehmed” cümlesini buldular,bunu devrin çocuk pâdişahı Dördüncü Sultan Mehmedin ölüm haberi olarak yaydılar,dile düşen Hüseyin Efendi azledildi,o sırada Yeniçeriağası bulunan Karaçavuş Mustafa Ağa tarafından tevkif ettirildi,fakat Kösem Sultanın himâyesi ile ve başını alıp İstanbuldan çıkıp gitmek şartı ile serbest bırakıldı. Gaflete düşen Hüseyin Efendi İstanbuldan çıkıp gidecek yerde çok eski eski dostu silâkdar kâtibi Sarhoş İsmail Efendinin İstinyedeki yalısına gidip gizlenmiş,eski nüfuzunu elde etme sevdâsına düşmüş,Kösem Sultana mektub yazarak Karaçavuş Mustafa Ağa ile yeniçeri ketküdası diger Mustafa Ağadan şikâyetde bulunmuşdu.Mektubu düşmanlarının eline geçdi,Şeyhülislâm Bahâi Efendiden idamına fetvâ istendi.Hüseyin Efendinin sâyesinde o mevkie gelmiş Bahâi Efendi :“Öyle haddini bilmez edebsizin izâlesi mâkuldür” diyerek fetvâyı verdi. 28 ramazan 1061 (14 eylül 1651) çarşanba günü idamına memur edilen Asesbaşı Ağa,saklandığı yalı da öğrenilmiş olduğundan adamları ile İstinyedeki yalıya gitti ; Hüseyin Efendinin uşağı ve şâkirdi olan İsmail adında bir oğlan vak'ayı şöyle anlatmışdır : “Kendi tâliine de sık sık bakardı,idâmaından bir gün önce akşam üstü zayçesini eline alıp bakdığında düşünceye daldı: - Yarın benim için çok uğursuz,gaflet ettim bu yalıda kaldım ,başka bir yere gitmedim,yarın seher vakti kalk,karşı Anadolu yakasına geç,iki at tedarik et,karşıya geçip başımızı alalım gidelim..diye tenbih etti. “Tenbihi vechile Anadolu Hisarında atları hazırlattım,İstinyeden üç çifte bir kayık tutmuşduk,bindik,denizin ortasına gelmişdik ki bir büyük kayığın İstinyeye doğru sür'atle geldiğini gördük,içinde Asesbaşı ile neferleri varmış,mâhud yalıya yanaşdılar,Hüseyin Efendi kürekcilere hızlı kürek çekmeleri için yamvarırdı. “Asesbaşı yalıya girim müneccimbaşıyı sormuş,yalı halkı korkudan Anadolu yakasına kaçdığımızı söylemişler,belki deniz ortasında bulursunuz demişler.Yıldırım gibi yetişdiler,karaya yaklaşmışdık ki bizim kayıkcılara durmalarını haykırdılar ve yanaşıp müneccim başıyı öbür kayığa aldımar,kelimei şehâdet getirinceye kadar hemen boğdular,çırıp çıplak koyub cesedini denize attılar,cesedi bir kaç gün sonra kıyıya düşdü,bâzı âşinası görüp tanıdılar,defnettiler.. ” Naimâ Efendi Şârihülmenarzâdeden nakil ile :“ Tamah ve irtişâsı ile tanınmışdı,elçilerden bile utanmadan hediye isterdi” ,ve Kâtib Çelebiden nakil ile :“ Kadirşinas,herkesin hizmetine koşar,sohbeti hoş adamdı ; müneccimbaşılar arasında bunun kadar devlet görmüş ve bilgilisi gelmemişdir ” diyor. Bekârdı,vârisi yokdu,idamının ertesi günü bütün malı ve parası hazine adına musadere edildi,umulduğundan çok az,150 kese altını çıkdı,Naimâ :“ İkiyüz keseden fazla altını muhasebecilerin elinde yağma edildi.Şâkirdi İsmaili habsettiler,cebren otuz kesesini alıp serbest bırakdılar..” diyor.