Maddeler
İstanbul Ansiklopedisi'nin A harfinden Z harfine tüm maddelerini bir arada inceleyin.
Ciltler
1944 ile 1973 yılları arasında A harfinden G harfine kadar yayımlanmış olan ciltlere göz atın.
Arşiv
Reşad Ekrem Koçu'nun, G ve Z harfleri arasındaki maddelerle ilgili çalışmalarını keşfedin.
Keşfet
Temalar veya belge türlerine göre arama yapın; ilk kez erişime açılan arşiv belgeleri arasında gezinin.
Hulûsi (Aksaraylı Kâtib) maddesi
HULÛSİ (Aksaraylı Kâtib) – 1900 ile 1910 arasında namlı tulumbacılakrdan ; şöhret bulduğu zaman Muradpaşa sandığı uşaklarından 18-19 yaşlarında gaayetle yakışıklı ,dilber bir delikanlıydı,babası Aksaray semti mescidlerinden birinin imamı olub,Hulûsi devrin geleneğince sibyan mektebini bitirdikden sonra,komşularından bir binbaşının delâlet ve himâyesi ile Seraskerlik kalemlerinden birine kâtib olarak alınmışdı.Kalender halk şâiri Merdivenköylü Bitli Tevfik şöyle anlatıyor :“..Aksaraylı Kâtib Hulûsi de ilk genclik arkadaşlarımdandır,hattâ Seraskerlik kapusuna yerleşdiren de rahmetli dayımdır. Kalemi Süslü gezmeye,şıklığa düşkündü,öylesine de modaya uygun giyinirdi ki,başına da bir şapka geçirse gören bu delikanlı muhakkak Parislidir derdi.Tulumbacılığa ilk heves ettiği zaman,beni babasına karşı siper yapdı,Muradpaşa Sandığında beraber soyunduk,onu tulumbacılık yoluna sözde ben sürüklemiş oldum,o tulumbacılara ayak uydurdu,yıllarca yalın ayak sokaklarda taban depti,ben daha ilk günlerde tökezdim.Tatlıdilli,çok sevimli,fakat gaayet ciddî,kimse ile lâübâli olmayan bir genc idi.Tek arkadaşı bendim,bâzı eğlence yerlerinde dolaşmış ise,hep benim istek ve ısrarım ile olmuşdur.Eline geçen aylığını kıravat,frenk gömleği,çorab,fotin,markalı mendil,baston,şemsiye gibi şeylere harcardı...” ; B...
⇓ Devamını okuyunuz...
HULÛSİ (Aksaraylı Kâtib) – 1900 ile 1910 arasında namlı tulumbacılakrdan ; şöhret bulduğu zaman Muradpaşa sandığı uşaklarından 18-19 yaşlarında gaayetle yakışıklı ,dilber bir delikanlıydı,babası Aksaray semti mescidlerinden birinin imamı olub,Hulûsi devrin geleneğince sibyan mektebini bitirdikden sonra,komşularından bir binbaşının delâlet ve himâyesi ile Seraskerlik kalemlerinden birine kâtib olarak alınmışdı.Kalender halk şâiri Merdivenköylü Bitli Tevfik şöyle anlatıyor :“..Aksaraylı Kâtib Hulûsi de ilk genclik arkadaşlarımdandır,hattâ Seraskerlik kapusuna yerleşdiren de rahmetli dayımdır. Kalemi Süslü gezmeye,şıklığa düşkündü,öylesine de modaya uygun giyinirdi ki,başına da bir şapka geçirse gören bu delikanlı muhakkak Parislidir derdi.Tulumbacılığa ilk heves ettiği zaman,beni babasına karşı siper yapdı,Muradpaşa Sandığında beraber soyunduk,onu tulumbacılık yoluna sözde ben sürüklemiş oldum,o tulumbacılara ayak uydurdu,yıllarca yalın ayak sokaklarda taban depti,ben daha ilk günlerde tökezdim.Tatlıdilli,çok sevimli,fakat gaayet ciddî,kimse ile lâübâli olmayan bir genc idi.Tek arkadaşı bendim,bâzı eğlence yerlerinde dolaşmış ise,hep benim istek ve ısrarım ile olmuşdur.Eline geçen aylığını kıravat,frenk gömleği,çorab,fotin,markalı mendil,baston,şemsiye gibi şeylere harcardı...” ; Bitli Tevfikin dayım dediği zâtin,adı tesbit edilememiş Binbaşı hâmi olması gerekir.Çok yaşlı vefat etmiş olan Tevfik Efendi,arkadaşının son günlerinden de hiç bahsetmemişdir.Şu manzume de Bitli Tevfikindir :
Gaayet ile apiko Aksarayın çapkını
Hüsn ile tâzeliğin vermek gerek hakkını
Kalemde kâtib ama koğuşda omuzdaşız
Ayaklarmız sevişmiş yaklalardan yakını
Hulûs çakmanı o şâha nâmı Hulûsi iken
Soyundu gül goncesi dilrübâyi dilşiken
Keçe külâh dizlikle yalın ayaklar ile
Cihânı kundakladı o şereri sûzefken
Mürâhik nûri çeşmim aman süslü kâtibim
Günden güne artıyor alâka muhabbetim
Tevfik zeyni avamda sen Avrupa kesimli
Kaçma benden kâtib bey değişir kıyâfetim
Başındaki dal fesin,nar çiçeği kıravat
İnkâr edilmez revnak vermiş hüsnüne kat kat
Elinde gümüş saplı hezâren baston ile
Çalımına yandığım ey Aksaraylı nevhat
Kendi güzel elinle ben söyleyim sen de yaz
Tulumbacı ağzınla önce medhiyye piyaz
Moda Deniz Hamamı,Bağlarbaşı,Göksuda
Teşrîf et gezdireyim bizim tarafda bu yaz
Nigâhı vahşetinden aldım kâtib işmarı
Şahkulu Tekkesinde aşkın rumuz eskrarı
Pir dîvânı önünde mühürle o müşekkel
Dûsegâhımız olan koşarlı ayakları
Bibl.: O.C.Kaygılı , Not ; T.Karkan,Not.
Tema
Kişi
Emeği Geçen
Tür
Belge
Paylaş
X
FB
Bağlantılar
→ Kullanım Şartları
→ Geri Bildirim
İstanbul Ansiklopedisi kayıtlarıyla ilgili önerilerinizi istanbul.ansiklopedisi@saltonline.org adresine gönderebilirsiniz.
TÜM KAYIT
Madde Başlığı
Kod
H39A013
Tema
Kişi
Konular
Hulusi (Aksaraylı Kâtib), Aksaraylı Kâtib Hulusi, Katip, Clerk, Scribe, Tulumbacı, Firefighter, Murad Paşa, Murad Pasha, Aksaray, Sübyan Mektebi, Primary School, Merdivenköylü Bitli Tevfik Efendi, Binbaşı Hami, Commander Hami, Moda Deniz Hamamı, Moda Sea Bathhouse, Bağlarbaşı, Göksu, Şahkulu Tekkesi, Şahkulu Dervish Lodge, Osman Cemal Kaygılı, Tevfik Karkan
Tür
Belge
Biçim
Daktilo yazısı, El yazısı
Dil
Türkçe
Haklar
Açık erişim
Hak Sahibi
Kadir Has Üniversitesi
Tanım
İstanbul Ansiklopedisi Hris-Hun bölümü için yazılmış metin. Halk şairi Merdivenköylü Bitli Tevfik'in sözleri ve manzumesi alıntılanmıştır.
Not
Kâğıt üzerine daktilo. Baskı notları tükenmez kalemle yazılmıştır.
Bibliyografya Notu
Osman Cemal Kaygılı, Not; Tevfik Karkan, Not; Merdivenköylü Bitli Tevfik
Provenans
İstanbul Ansiklopedisi Arşivi, Kadir Has Üniversitesi ve Salt iş birliğiyle erişime açılmıştır.
Tema
Kişi
Emeği Geçen
Tür
Belge
Paylaş
X
FB
Bağlantılar
→ Kullanım Şartları
→ Geri Bildirim
İstanbul Ansiklopedisi kayıtlarıyla ilgili önerilerinizi istanbul.ansiklopedisi@saltonline.org adresine gönderebilirsiniz.