HOCAPAŞA YANGINLARI – eski Hocapaşa,eski ahşab İstanbulun yangın denilen ateş âfetini ile yüz yıllar boyunca en çok harab olmuş bir semtidir;şehrin en hareketli günlük hayat sahnelerinden biri olan semt her yagından sonra tekrar îmar edilmiş,yine yanmış,ve sîmâsı böylece sık sık ve çok değişmişdir; tarih kaynaklarımızda fatihden bu yana 80 kadar Hocapaşa Yangını kaydedilmişdir ki başlıcaları şunlardır: Hicrî 24 Cemaziyafevvel Cemaziyalâlin 1120 (M.10 eylül 1708) Yangını – Ateş öğle üzeri Hobyar Mescidi (zamanımızda İstanbul Pastahânesi arkasındaki pastahâne mescidi) yanında Benli Ali Ağa adında birinin evinden çıkdı. İki kola ayrılarak biri, o zamanlar pek meşhur olan Hocapaşa şerbetçi dükkânlarını yakarak semtin büyük yapılarından Bahikîzade konağının arkasından Mahmutpaşa Hamamı karşısındaki çeşmeye dayandı. Bir Çağalazade Sarayının (zamanımızda İstanbul Erkek Lisesinin bulunduğu yerde) ardını, Rüstem Paşa Medresesini, arkasındaki Dayahatun Camiini ve o civardaki dükkân ve evleri yakdı. Hicrî 19 Cemâziyelâhir 1137 (M.5 mart 1725) Yangını – Ateş gündüz çıkdı, fakat, o zamanlar İstanbulun her tarafında olduğu gibi semtin sokakları dar ve bütün evleri ahşab, birbirine yapışıkdı. Sert bir poyrazla yangın bir ateş âfeti oldu olabilirdi. Sadrıazam Nevşehirli İbrahim Paşanın himmeti...

HOCAPAŞA YANGINLARI – eski Hocapaşa,eski ahşab İstanbulun yangın denilen ateş âfetini ile yüz yıllar boyunca en çok harab olmuş bir semtidir;şehrin en hareketli günlük hayat sahnelerinden biri olan semt her yagından sonra tekrar îmar edilmiş,yine yanmış,ve sîmâsı böylece sık sık ve çok değişmişdir; tarih kaynaklarımızda fatihden bu yana 80 kadar Hocapaşa Yangını kaydedilmişdir ki başlıcaları şunlardır: Hicrî 24 Cemaziyafevvel Cemaziyalâlin 1120 (M.10 eylül 1708) Yangını – Ateş öğle üzeri Hobyar Mescidi (zamanımızda İstanbul Pastahânesi arkasındaki pastahâne mescidi) yanında Benli Ali Ağa adında birinin evinden çıkdı. İki kola ayrılarak biri, o zamanlar pek meşhur olan Hocapaşa şerbetçi dükkânlarını yakarak semtin büyük yapılarından Bahikîzade konağının arkasından Mahmutpaşa Hamamı karşısındaki çeşmeye dayandı. Bir Çağalazade Sarayının (zamanımızda İstanbul Erkek Lisesinin bulunduğu yerde) ardını, Rüstem Paşa Medresesini, arkasındaki Dayahatun Camiini ve o civardaki dükkân ve evleri yakdı. Hicrî 19 Cemâziyelâhir 1137 (M.5 mart 1725) Yangını – Ateş gündüz çıkdı, fakat, o zamanlar İstanbulun her tarafında olduğu gibi semtin sokakları dar ve bütün evleri ahşab, birbirine yapışıkdı. Sert bir poyrazla yangın bir ateş âfeti oldu olabilirdi. Sadrıazam Nevşehirli İbrahim Paşanın himmeti ile teşkil edilmiş olan Yeniçeri Yangın Tulumbacılarının gayreti ile çabuk önlendi. Yanan binların arasında Ayasofya vâizi Şeyh İspirizade Efendinin de evi bulunuyordu. İbrahim Paşa Şeyh efendiye yeni bir ev yaptırıp döşetmesi için sekiz kese akçe ihsanda bulundu. Bu şeyh efendi büyük vezirin felâketine sebeb olacak 1730 ihtilâlinin körükcülerinden biri oldu. Hicrî 16 zilhicce 1137 (M. 2 ağustos 1725) Yangını – Hocapaşada yılın ikinci yangını ; ateş gece Ermeni Hanı denilen binâdan çıkdı, sabaha kadar devam etti , o büyük han ile yüze yakın ev ve dükkan , Sahhafsüleyman Mescidi yandı. Hicrî 20 zilhicce 1159 (M. 13 ocak 1746) Yangını – Ateş Hobyan Mescidi civârından çıkdı , ondan fazla konak yandı. Hicrî 2 zilhicce 1168 (M. 10 ocak 1755) Yangını – Ateş gece yarısından sonra Demirkapısı civarından çıkdı , şiddetli bir poyrazla derhal birkaç kola ayrıldı. Bir tarafdan Bağçekapusu semtini kül etti, o semtde devrin en büyük ve güzel yapılarından Muhsinzade Sarayı yandı; sur dışına atılan ateş orada da Yeşilkiremitli Mescidi. Yangının bir kolu da Paşakapusu (Bâbıâliyi) yakarak ve Divanyolunu mahvederek defterhaneye dayandı.. Bir diğer kol Soğuk çeşmeyi ve Ayasofya çarşısını yaktı. Bir yandan Mahmutpaşaya atlıyarak büyük Cuhacılar Hanını yaktı. 36 saat süren bu müthiş yangın rüzgârın kesilmesile ancak bastırılabildi. Ateşi söndürmeğe çalışan asker ile canını ve malını ateşten korumağa çalışan binlerce insan, dehşet içinde perişan olup bunalmış Topkapısu Sarayının Soğukçeşme tarafındaki Hasbağçe Kapısı açılarak felâketzedelerin bir kısmı buradan saraydaki ağa bahçesine saray bağçesine alınmışdı. Paşagapısı yapılıncaya kadar da Kadırgadaki Esma Sultan Sarayı Sadrazamlık dâiresi olmuştu. Hicrî 22 şaban 1180 (M. 23 ocak 1767) Yangını – Ateş gece bu semtde oturan ve Bostancıbaşızâde diye anılan bir adamın evinden çıkdı. Aydınoğlu Tekkesinden Kapuağası Medresesine kadar olan ev ve dükkâanlar yandı. Şiddetli şimal rüzgârı halk korkuttu ise de ateş Bâbıâli altında söndürüldü. Hicrî 27 zilhicce 1241 (M. 2 ağustos 1826) – İstanbulun en büyük ateş âfetlerinden biridir. Yeniçeri Ocağının bir şehir muharebesi ile ????????????? kaldırılmasından az sonra idi, ateş Elvan Mahallesinden çıkdı ; sert bir şimal rüzgârı ile kol kol yayılıp bir âfet halini aldı Hocapaşa, Demirkapı, Salkımsöğüt taraflarını silip süpürdükten sonra Babıali ile etrafını, Cağaloğlunda Çifte Sarayları ve civarını yakarak Büyük Kapalı Çarşıya ulaştı, çarşı içini Balmumculara kadar mahvettikten sonra Okçular başından Bayazıd arkasına kadar uzanan geniş bir saha yandı. Yangın 36 saat sürdü. Ateşin bu kadar genişlemesine, şiddetle esen rüzgâr ile beraber, Yeniçeri ocağına bağlı tulumbacı teşkilâtının da kaldırılmış bulunması sebep olmuştu. Bir çok kârgir han ve dükkân, sayısız ev ve yüzlerce insan mahvolmuştu. Hicrî 16 rebiülâhir 1282 (M. 8 eylül 1865) Yangını – İstanbulun büyük ateş âfetlerinden biridir ; ateş gece yarısı çıkdı ve şiddetli bir gün doğusu rüzgârı ile dokuz kola ayrılarak bütün Hocapaşa semtini ve civarını , Cağaloğlunu, Sedefcilerin bir kısmını yakarak Kumkapuya kadar dayandı. Yangın 27 saat sürmüş, yirmi yedi mahalle kül olmuş, bu arada cami, mescit, mektep, çeşme, hamam gibi bir çok hayır eserleri harab olmuş, 3000 kadar ev yanmıştır. İstanbulda geniş yolların açılmasına bu yangından sonra başlanmıştır. Meşhur Ankara Caddesi (Babıâli Caddesi) ve Divanyolu Caddesi de bunlar arasındadır.