TR
Entries
Examine all the Istanbul Encyclopedia entries from A to Z.
Volumes
Browse A to G volumes published between 1944 and 1973.
Archive
Discover Reşad Ekrem Koçu's works for the entries between letters G and Z.
Discover
Search by subjects or document types; browse through archival docs that are open access for the first time.
About
Istanbul Encyclopedia
Reşad Ekrem Koçu
Web Project
Archive
❯
H
❯
H35
Hilmi Baba (Mehmed Ali) article
HİLMİ BABA (Mehmed Ali) – Uzunca bir süre Merdivenköyündeki Şahkulu Bektâşi Tekkesinin postnişinliğinde bulunmuş cemâl âşıkı,rinde meşreb,büyük bir meclis muhabbet adamı bir bektâşi şâir ; İstanbulludur,1258 (M.1842) de İstanbulda Sultanahmedde Güngörmez Mahallesinde doğdu,o mahallenin imamı Nuri Efendinin oğludur.Babası Nuri Efendi ile anası Emine Bacı Merdivenköyündeki Şahkulu Tekkesi postnişini Hasan Babadan ikrar almışlar idi.Hilma Baba da çocuk sayılacak yaşda Bektâşi Terikatına girdi,aynı tekkenin aşcıbaşısı ve Hasan Babanın halîfesi Ali Babadan ikrar aldı ve o tekkeye bir can olarak yerleşdi. 1274 (1857-1858) Hasan Baba,1280 de de (1863-1864) onun yerine postnişin olan Aşçıbaşı Ali Baba öldü ve bütün canların seçmesi ile Mehmed Ali Hilmi Baba Şahkulu Tekkesi postnişini oldu,henüz 21-22 yaşlarında idi.Hemen o yıl Hacıbektaş Velî Tekkesine gierek postnişin ve divan şâiri sâhibi şâir olan Türâbî Ali Babadan,bektâşi deyimi ile “Sırrı tecerrüde mazhar ve nâili feyzi kemâl” oldu,hiç evlenmeyerek ömrünün sonuna kadar bekâr kalacağına söz verme,ahdetme anlamındadır. Yarım asra yakın Şahkulu Dergâhı postnişinliğinde kalan Mehmed Ali Hilmi baba tekkeyi büyülterek tamir ettirdi,o arada tekkeye çok geniş bir mutfak, mutfekdan geçilen bir hamam yaptırdı.Mutfak kapusunun iki kanadlı tah...
⇓ Read more...
HİLMİ BABA (Mehmed Ali) – Uzunca bir süre Merdivenköyündeki Şahkulu Bektâşi Tekkesinin postnişinliğinde bulunmuş cemâl âşıkı,rinde meşreb,büyük bir meclis muhabbet adamı bir bektâşi şâir ; İstanbulludur,1258 (M.1842) de İstanbulda Sultanahmedde Güngörmez Mahallesinde doğdu,o mahallenin imamı Nuri Efendinin oğludur.Babası Nuri Efendi ile anası Emine Bacı Merdivenköyündeki Şahkulu Tekkesi postnişini Hasan Babadan ikrar almışlar idi.Hilma Baba da çocuk sayılacak yaşda Bektâşi Terikatına girdi,aynı tekkenin aşcıbaşısı ve Hasan Babanın halîfesi Ali Babadan ikrar aldı ve o tekkeye bir can olarak yerleşdi. 1274 (1857-1858) Hasan Baba,1280 de de (1863-1864) onun yerine postnişin olan Aşçıbaşı Ali Baba öldü ve bütün canların seçmesi ile Mehmed Ali Hilmi Baba Şahkulu Tekkesi postnişini oldu,henüz 21-22 yaşlarında idi.Hemen o yıl Hacıbektaş Velî Tekkesine gierek postnişin ve divan şâiri sâhibi şâir olan Türâbî Ali Babadan,bektâşi deyimi ile “Sırrı tecerrüde mazhar ve nâili feyzi kemâl” oldu,hiç evlenmeyerek ömrünün sonuna kadar bekâr kalacağına söz verme,ahdetme anlamındadır. Yarım asra yakın Şahkulu Dergâhı postnişinliğinde kalan Mehmed Ali Hilmi baba tekkeyi büyülterek tamir ettirdi,o arada tekkeye çok geniş bir mutfak, mutfekdan geçilen bir hamam yaptırdı.Mutfak kapusunun iki kanadlı tahta kapusuna kabartma sülüs hat ile ve kendi el yazısı ile “Limen dahale bâbına meftuh,limen ekele taamina mahzur” (Girene kapumuz açık,yiyene aşımız hazır) yazılmışdı.Kubbesi on iki dilimli ve kubbeyi tutan orta taş direk de oniki köşeli olan sima'hâne de Hilmi Baba tarıfandan yaptırılmışdı. 8 muharrem 1325 (21 şubat 1907) de vefat etti,dergâhın haziresine defnedildil.Divânı,ölümü sırasında tekkesinin aşcıbaşısı bulunan Filibeli Ahmed Mehdi Baba tarafından 1327(1909) da bastırılmışdır. Çok aydın bir adamdı,hem camâl aşıklığı hem de iffet ve ismet salâbeti ile tanınmışdı.Yarım asrı aşan postnişinliğinde Merdivenökyü Bektâşi tekkesi güzel güzel garib genclerin sığındıkları bir yer olarak tanınmışdı,geniş bostan ve bağçesinde canla başla çalışırlar,Mehmed Ali Hilmi Babaya âşıkaane sâdıkaane hizmet ederlerdi.Aandolunun muhtelif yerlerinden kopmuş kalender halk şâirleri de İstanbulda oaraya konarlar ve bâzan aylarca,yıllarca kalırlardı ki onlardan biri de Erzurumlu Âşık İbrahimdir ve o tekkeyi pek çok övmüşdür(B.:Merdivenköyü Baktâşi Tekkesi ;İbrahim,Erzurumlu Âşık). Şiir diline örnek olarak aşağıdaki parçaları alıyoruz : Yârin yuyub ayağın nûş itmek ister uşşâk Derdi dilin devâsı var ayağın tozunda * Böyle hüsn endâm ile gördükde kaddi nâzikin Hal içün güftâra gelsin kim demez cânan sana Nakdi hüsnün ver alub bend it kemendi zülfüne İydi vaslında yeter bu Hilmi koç kurban sana * Dost celâmin görmeğe Her bir âzam göz oldu Pâyine yüz sürmeye İçim dışım yüz oldu Sevdi gönül bir güzel bezmi civan içinde Gevheri aşki ezel cismile can içinde Hüsnü cemâli gibi aklü kemâli gibi Ruhleri âli gibi yok bu zaman içinde Hilkati hulki cemîl kaameti tavrı celîl Lebleridir selsebîl bağı cihan içinde Aşkı bana cân idi gönlüm ana kân idi Kendisi cânan idi bezmi hûban içinde Âh âh bu zâlim felek aksine devr idicek Keşki yıkılsaydı tek kevnü mekân içinde Ol mehi bir şeb heman zulm ile bir zâliman İtti şehid nâgihan ehli divan içinde Sarınub ol gül beden cismine hûnin kefen Hâki mezarda yatur gövdesi kan içinde Firkati cânan ile hasretü hicran ile Hilmi bu efgaan ile kaldı duman içinde Mehmed Ali Hilmi Babanın bu gazeli ,belki de Şahkulu Tekkesinde işlenmiş, bir cinâyetin hikâyesidir.Öldürülen genc,o tekkeyi ihyâ etmiş olan Baba'nın başka gazellerinde ismini verdiği Ahmed adındaki genc midir bilemeyiz.Merdivenköyünden topladığımız hâtıralar arasında da bu kanlı vak'a üzerine bir söze rastlamadık. Sevdim bir dilberi kim güzel ismidir Ahmed Hem ismi hem müsemmâsı güzel lebleridir kıd Dünyada ve ukbâda bulunmaz ona mânend ● Bihamdillah benim hûbi cihan bir Ahmedim vardır Şükür minnet ki mahbûbi zeman bir Ahmedim vardır Şemîmi zülfüdür anber dehânı lezzeti sükker Benim lâ'li lebi kevser feşan bir Ahmedim vardır Cemâli vechi gaayetdir kemâli bî nihâyetdir Visâli hem saadettir civan bir Ahmedim vardır Kazâdan setrile bâri Belâdan saklayub Bâri Budur Hilmi kulun zâri aman bir Ahmedim vardır Bu ahmedin şiirlerini toplayıp divan hâlinde bastıran Filibeli Ahmed Mehdi Baba olması da muhtemeldir. Cûş itti can aşk ile Doldu gönlüm zevk ile Buldum yâri şevk ile Geceler gündüz oldu Dost iline varmaya Varub y^ri sarmaya Kalmadı dere tepe Dört yanım dümdüz oldu Dağu sahrâ serteser Giydi yeşil câmeler Rindlere iydi ekber Çün bugün Nevruz oldu Hilmiyâ bâzâre gel Nakdi cânın ver evvel Gevheri aşkı ezel Sanma kim ucuz oldu * Şevkimiz artar belâyi gamdan ey zâhid bizim Derdi aşkı yâri çekmekçün doğurmuş ânemiz Leylei hicrin sabâhı vuslata tebdil olur Akdi zülfi yâri Hilmi keşfidince şânemiz * Sen yetersin bana dilber gayri cânan istemem Tahtıgâhı dilde senden özge sultan istemem * Merdi tecrîdiz alâikden geçüb olduk berî Bî tekellüf sâkini meyhâneyiz bektâşiyiz * Girmişiz ser pâ bürehne arsai aşk içre biz Câmei hubbi sivâdan şöyle uryânileriz * Zîri fesden taşra çıkmış heft ser ejder midir Aklımı târâc iden geysû mu bu bilmem nedir *
Theme
Person
Contributor
Type
Document
Share
X
FB
Links
→ Rights Statement
→ Feedback
Please send your feedback regarding Istanbul Encyclopedia records to istanbul.ansiklopedisi@saltonline.org.
TÜM KAYIT
Article Title
HİLMİ BABA (MEHMED ALİ)
Identifier
H35B023
Theme
Person
Subject
Hilmi Baba (Mehmed Ali), Mehmed Ali Hilmi Baba, Merdivenköy, Şahkulu Bektaşi Tekkesi, Şahkulu Bektaşi Dervish Lodge, Şair, Poet, Sultanahmet, Güngörmez Mahallesi, Güngörmez Neighborhood, İmam Nuri Efendi, Merdivenköyü Şahkulu Tekkesi, Merdivenköyü Şahkulu Dervish Lodge, Bektaşi Tarikatı, Bektaşi Religious Order, Aşçıbaşı Ali Baba, Hacıbektaş Veli Tekkesi, Hacıbektaş Veli Dervish Lodge, Türabi Ali Baba, Şahkulu Dergahı, Şahkulu Dervish Lodge, Filibeli Ahmed Baba, Âşık İbrahim (Erzurumlu), Erzurumlu Âşık İbrahim, Filibeli Ahmed Mehdi Baba
Type
Document
Format
Typewriting, Handwriting
Language
Turkish
Rights
Open access
Rights Holder
Kadir Has University
Description
Text written for the Hi-Him chapter of Istanbul Encyclopedia. Couplets by Hilmi Baba are cited.
Note
Typewriting on paper. Print notes and corrections are written with pen.Partial text is written to another paper and glued to the document.
See Also Note
Merdivenköyü Bektâşi Tekkesi; İbrahim (Erzurumlu Âşık)
Provenance
Istanbul Encyclopedia Archive has been opened to access in cooperation with Kadir Has University and Salt.
Theme
Person
Contributor
Type
Document
Share
X
FB
Links
→ Rights Statement
→ Feedback
Please send your feedback regarding Istanbul Encyclopedia records to istanbul.ansiklopedisi@saltonline.org.
In collaboration with  
Rights Statement
Cookie Policy
LPPD