HİLÂL, HİLALCİ ESNAFI – “ Gökyüzünde yeni ay,bir iki günlük ay ;mahbub veya mahbubenin yeni ay resmindeki kaşı ; bayrağımızdaki yeni ay şeklinde ve kırmızı zemin üzerinde bayz ile nakşedilmiş şekil ki iki ucunun ortasında ve kavsinin karşısında beş bacaklı bir yıldız bulunur ” (Türk Lugatı). Bayrağı beyaz zemin üzerine kırmızı bir hilâl olan büyük,en büyük bir hayır cemiyetimiz “Hilâli Ahmer” = Kırzı ay (Kırmızı ay) adı ile kurulmuşdur, sonra adı değiştirilmiş , “Kızılay” olmuşdur (B.: Kızılay) ; memleketimizde alkollu içki düşmanlarının kurduğu bir cemiyetin alâmeti fârikası da beyaz bir zemin üzerinde yeşil bir hilâl şekli idi,cemiyetin adıda ona nisbetle “Hilâli Ahdar” yeşilay idi,zamanımızda o cemiyetin de adı değişmiş, “Yeşilay” olmuşdur (B.: Yeşilay) . Eskiden tahtadan,boynuzdan,kemikden veya fikdişinden kürdan şeklinde yapılan ve diş ile kulak karıştırmada kullanılan çöplere de “Hilâl” denilirdi ; çöpün diş karıştırıp temizleyecek tarafı sivri,kulak karıştırarak ucu da küçük bir kaçık şeklinde yapılırdı.İstanbulda yakın geçmişe kadar sâdece hilâl yapmakla hayatını kazanmış bir esnaf vardı,“Hilâlci” adını taşırlardı.Onyedinci Yüzyıl ortalarında Evliyâ Çelebi İstanbul esnafının esnafından bahsederken hilâlic esnafı bekârlarının Süleymaniye civarında Hilâlci Odaları denilen ...

HİLÂL, HİLALCİ ESNAFI – “ Gökyüzünde yeni ay,bir iki günlük ay ;mahbub veya mahbubenin yeni ay resmindeki kaşı ; bayrağımızdaki yeni ay şeklinde ve kırmızı zemin üzerinde bayz ile nakşedilmiş şekil ki iki ucunun ortasında ve kavsinin karşısında beş bacaklı bir yıldız bulunur ” (Türk Lugatı). Bayrağı beyaz zemin üzerine kırmızı bir hilâl olan büyük,en büyük bir hayır cemiyetimiz “Hilâli Ahmer” = Kırzı ay (Kırmızı ay) adı ile kurulmuşdur, sonra adı değiştirilmiş , “Kızılay” olmuşdur (B.: Kızılay) ; memleketimizde alkollu içki düşmanlarının kurduğu bir cemiyetin alâmeti fârikası da beyaz bir zemin üzerinde yeşil bir hilâl şekli idi,cemiyetin adıda ona nisbetle “Hilâli Ahdar” yeşilay idi,zamanımızda o cemiyetin de adı değişmiş, “Yeşilay” olmuşdur (B.: Yeşilay) . Eskiden tahtadan,boynuzdan,kemikden veya fikdişinden kürdan şeklinde yapılan ve diş ile kulak karıştırmada kullanılan çöplere de “Hilâl” denilirdi ; çöpün diş karıştırıp temizleyecek tarafı sivri,kulak karıştırarak ucu da küçük bir kaçık şeklinde yapılırdı.İstanbulda yakın geçmişe kadar sâdece hilâl yapmakla hayatını kazanmış bir esnaf vardı,“Hilâlci” adını taşırlardı.Onyedinci Yüzyıl ortalarında Evliyâ Çelebi İstanbul esnafının esnafından bahsederken hilâlic esnafı bekârlarının Süleymaniye civarında Hilâlci Odaları denilen bir bekâr hanında toplu olarak bulunduklarını ve o bekâr odalarının da kırk göz olduğunu kaydediyor. İstanbul ağzında “falirlik”,“yoksulluk” yerine de kullanılır,“Bir hilâlim bile yok” denilir.“Hiç” anlamında da kullanılır,meselâ :“Babam bana bir hilâl bile bırakmadı ” denilir,“Hiç bir şey,en küçük bir mal,para bırakmadı” demekdir. İstanbulun eski yosma hanımları arasındaki bir geleneğe göre,yalın ayaklı,yarım pabuçlu bir eşbeh oğlana göz konulup gece bir gece oynaş olarak eve gelmesi için kandırıldığında,içinde çamaşır bulunan bir hamam boğçası gönderilirdi,oğlan hamama gider,yıkanır,o temiz çamaşırları giyer,ve dâimâ bir baskın tehlikesini de gözüne alarak hanımının misâfiri olurdu.Böyle bir hamam boğçası için yazılmış aşağıdaki kıt'ada geçen “Hilâl” kelimesi “Hiç bir şey” anlamındadır : Bürüncük gömleği ,ipek peştemal Sırmalı havlular,çevre,destimal İnce nârin bele hem lâhûrî şal Unutmadı güllü çorab bir hilâl