HAYRULLAH (Muhabbet Dellalı) – Ünlü fransız edîbi Pierre Loti'nin genclik zamanı İstanbula gelişinde hizmetinde bulunmuş bir mevesi dönmesidir, dönme de değil,sâdece adını değiştirmiş bir adamdır.Loti bu adamı “Aziyade” (Âzâde) de şöyle anlatıyor : “İhtiyar Hayrullah önümde yere oturmuşdu,muzir ve pek murdar bir böcek gibi kendi içine toplanmışdı,lâmbanın ışığında saçsız ve sivri kafası parlıyordu. - Bana kadın getir..dedim. “Akşamın sekizi,bir kış gecesiydi,ve Eyyub Mahallesi bir mezar kadar siyah ve sâkindi. “Hayrullahın perestişkârlekla büyüttüğü on iki yaşında ve bir melek kadar güzel bir oğlu vardır,Joseph (Jozef). “Hayrullah İstanbulun sukut etmiş bir ihtiyar yahudisi tarafından yapılacak her türlü kirli işi yapmaktadır.Senelerden beri kendisini görmeye alışılmış olduğundan her yere kabul edilmekde ve her yerde hakkında müsamaha gösterilmektedir. “Talebim üzerine uzun müddet düşündü ve şöyle cevab verdi : -Mösyö Marketo (Loti'yi bu takma isimle tanımışdır) ,bugünlerde kadınlar çok bahalı,fakat size bu akşam takdim edebileceğim daha az bahalı eğlenceler vardır,meselâ,bir az musiki şühhesiz ki hişunuza gider.. “Bu muammâlı cümle üzerine fenerini yakdı,kürkünü giydi,nalınlarını ayaklarına geçirdi ve kayboldu.Yarım saat sonra odamın kapusu açıldı.Kürkler içinde,ve kırmızı,mâvi,...

HAYRULLAH (Muhabbet Dellalı) – Ünlü fransız edîbi Pierre Loti'nin genclik zamanı İstanbula gelişinde hizmetinde bulunmuş bir mevesi dönmesidir, dönme de değil,sâdece adını değiştirmiş bir adamdır.Loti bu adamı “Aziyade” (Âzâde) de şöyle anlatıyor : “İhtiyar Hayrullah önümde yere oturmuşdu,muzir ve pek murdar bir böcek gibi kendi içine toplanmışdı,lâmbanın ışığında saçsız ve sivri kafası parlıyordu. - Bana kadın getir..dedim. “Akşamın sekizi,bir kış gecesiydi,ve Eyyub Mahallesi bir mezar kadar siyah ve sâkindi. “Hayrullahın perestişkârlekla büyüttüğü on iki yaşında ve bir melek kadar güzel bir oğlu vardır,Joseph (Jozef). “Hayrullah İstanbulun sukut etmiş bir ihtiyar yahudisi tarafından yapılacak her türlü kirli işi yapmaktadır.Senelerden beri kendisini görmeye alışılmış olduğundan her yere kabul edilmekde ve her yerde hakkında müsamaha gösterilmektedir. “Talebim üzerine uzun müddet düşündü ve şöyle cevab verdi : -Mösyö Marketo (Loti'yi bu takma isimle tanımışdır) ,bugünlerde kadınlar çok bahalı,fakat size bu akşam takdim edebileceğim daha az bahalı eğlenceler vardır,meselâ,bir az musiki şühhesiz ki hişunuza gider.. “Bu muammâlı cümle üzerine fenerini yakdı,kürkünü giydi,nalınlarını ayaklarına geçirdi ve kayboldu.Yarım saat sonra odamın kapusu açıldı.Kürkler içinde,ve kırmızı,mâvi,yeşil ve t uruncu esvablar giymiş altı yahudi oğlanını içeriye sokdu,yanında kendinden daha iğrenç bir başka ihtiyar vardı. “Ben bir Mısır mâbudu gibi hissiz ve hareketsiz dururken bu kalabalık bir çok reveranslar yaparak yere oturdu. “Oğlanların ellerinde küçük yaldızlı harplar vardı.Yalancı yüzüklerle donanmış parmaklarını sazların üzerinde gezdirmeye başladılar.Orijinal nağmeler,garib bir musiki. “Hayrullah kulağıma eğilerek : - Hoşunuza gidiyorlar mı Mösyö Marketo ?..dedi. “Vaziyeti anlamışdım ve hiç de hayrete düşmemişdim.İnsan nev'i hakkındaki tedkikimi ,tecessümümü daha ileri götürmek istedim : - Koca Hayrullah..senin oğlun bunlardan güzel..dedim. “ İhtiyar bir an düşündü ve : - Onu yarın tekrar konuşalım...dedi (Nâhid Sırrı Örik tercemesi)”.(B:Aziyade,cild 3,sayfa 1690 ;Eyyubsultanda Piyer Loti Kahvehânesi,cild 10,sayfa 5453; Loti,Pierre).