Entries
Examine all the Istanbul Encyclopedia entries from A to Z.
Volumes
Browse A to G volumes published between 1944 and 1973.
Archive
Discover Reşad Ekrem Koçu's works for the entries between letters G and Z.
Discover
Search by subjects or document types; browse through archival docs that are open access for the first time.
Haylî Bey article
HAYLÎ BEY – Onyedinci Yüzyılın ilk yarısında yaşamış şâirlerden,aslı Bursalı olub Gejdehan Ahmed Bey adında bir sipâhinin oğlu idi,doğum tarihi bilinmiyor ;cemal âşıklığı ile kalenderâne yaşarken 1025 (1616) senesinde bir gün Bursada kahvehânelerden birinde Saçaklıoğlu adında bir meddahdan “Bedî ve Kaasım” hikâyesini dinliyormuş,meddah Bedî'i aşırı derecede övmüş,bir gözü görmeyen Haylî Bey de,“meşrebi ve mezhebi iktizâsı” irticâlen şu manzumeyi söylemiş :
Zikretmese bir Bedî hüsnün nâmın
Elbet de olur ehli muhabbet âsım
Ammâ ki benim rûzi ezelden etmiş
Kassâmı kezâ zikrimi Kaasım Kasım
Ve maddaha edeb dışında sözler söylemiş,o da alay yollu :“Hangi gözünüzle gördünüz ?” diye sorunca kılıcını çekerek kahvehânede herkesin gözü önünde meddahı öldürmüş,ve halk tarafından yakalanarak hâkim huzuruna götürülmüş,kısâsen idam edilmek üzere zındana atılmış.O gece büyük şâir Veliyüddinoğlu Ahmed Paşanın “tutalım iki elim kanda imiş,kaani kerem” mısraını tazmin ile kendisine acındırıcı bir kasîde yazmış ve o tarihde Bursa Kadısı olan Râzi Efendi adında bir zâte vermiş,kadı efendi de şâire acımış,araya girerek maktul meddahın vârislerini kıssasdan vaz geçirterek bir para diyeti ile kapatmış,fakat Haylî Bey artık Bursada kalamayarak İstanbula hicret etmiş,ve taht şehrinde yerleşerek vezir k...
⇓ Read more...
HAYLÎ BEY – Onyedinci Yüzyılın ilk yarısında yaşamış şâirlerden,aslı Bursalı olub Gejdehan Ahmed Bey adında bir sipâhinin oğlu idi,doğum tarihi bilinmiyor ;cemal âşıklığı ile kalenderâne yaşarken 1025 (1616) senesinde bir gün Bursada kahvehânelerden birinde Saçaklıoğlu adında bir meddahdan “Bedî ve Kaasım” hikâyesini dinliyormuş,meddah Bedî'i aşırı derecede övmüş,bir gözü görmeyen Haylî Bey de,“meşrebi ve mezhebi iktizâsı” irticâlen şu manzumeyi söylemiş :
Zikretmese bir Bedî hüsnün nâmın
Elbet de olur ehli muhabbet âsım
Ammâ ki benim rûzi ezelden etmiş
Kassâmı kezâ zikrimi Kaasım Kasım
Ve maddaha edeb dışında sözler söylemiş,o da alay yollu :“Hangi gözünüzle gördünüz ?” diye sorunca kılıcını çekerek kahvehânede herkesin gözü önünde meddahı öldürmüş,ve halk tarafından yakalanarak hâkim huzuruna götürülmüş,kısâsen idam edilmek üzere zındana atılmış.O gece büyük şâir Veliyüddinoğlu Ahmed Paşanın “tutalım iki elim kanda imiş,kaani kerem” mısraını tazmin ile kendisine acındırıcı bir kasîde yazmış ve o tarihde Bursa Kadısı olan Râzi Efendi adında bir zâte vermiş,kadı efendi de şâire acımış,araya girerek maktul meddahın vârislerini kıssasdan vaz geçirterek bir para diyeti ile kapatmış,fakat Haylî Bey artık Bursada kalamayarak İstanbula hicret etmiş,ve taht şehrinde yerleşerek vezir kapularında kâtibliklerle yaşamış,1040(1630) da Husrev Paşanın yanında sipâhi kâtibliği ile Bağdad Seferine katılmış ve o seferdeki muharebelerden birinde şehid olmuş.
Aşağıdaki beyitler şiir diline örneklerdir :
Bizimle azmi rezmi fethi Bağdad eyliyen gelsün
Gazâ ecrin şahâdet rütbesin yâd eyliyen eyliyen gelsün
•
Vuslatı canâneye mâni olurmuş dembedem
Çok girer âreye bir fün pîrehen başdan çıkar
•
Hem gönlümü hem aklımı hem sabrımı aldın
Ey şûhi cefâ pîşe bana sen neler ettin
•
Ey gönül sahnı çemende lebi deryâ seyrin
Bir sanemle ide gör kâm alasın dünyadan
Yoksa bir dişleri dür kaameti serv olmıyacak
Ne biter sahnı çemenden ne çıkar deryadan
Bibl.:Faik Reşad,Eslâf.
Theme
Person
Contributor
Type
Document
Share
X
FB
Links
→ Rights Statement
→ Feedback
Please send your feedback regarding Istanbul Encyclopedia records to istanbul.ansiklopedisi@saltonline.org.
TÜM KAYIT
Article Title
Identifier
H29A005
Theme
Person
Subject
Type
Document
Format
Typewriting
Language
Turkish
Rights
Open access
Rights Holder
Kadir Has University
Description
Text written for the Haygaz-Hayrullah chapter of Istanbul Encyclopedia
Note
Typewriting on paper
Bibliography Note
Haylî Bey; Faik Reşad, "Eslâf"
Provenance
Istanbul Encyclopedia Archive has been opened to access in cooperation with Kadir Has University and Salt.
Theme
Person
Contributor
Type
Document
Share
X
FB
Links
→ Rights Statement
→ Feedback
Please send your feedback regarding Istanbul Encyclopedia records to istanbul.ansiklopedisi@saltonline.org.