HASAN EFENDİ (Defineci) – İkinci Sultan Mahmudun pâdişahlığının ilk saltanat yıllarında yaşamış bir dolandırıcı ; kılık ve kıyâfeti yerinde güzel konuşur bir serseri idi ; işini beş on kişilik bir çetenin başında görürdü; adamlarının arasında çocuklar da vardı. Han ve hamamlarda, kahvehânelerde türlü kıyafetlerle dolaşan simsarları dolandırılacak paralı safdilleri pek güzel seçerek Definecinin pençesine düşürürlerdi. Hasan babasından “altına yapışırsan toprak olsun” bedduasını aldığını söyliyerek işine, defîne haber verecek ruhları çağırmak için yakacağı tütsüler satan bir attar sağlık vererek başlardı. Şebekeye dahil olan bu attar, beş paralık bir şeyi 18 – 20 kuruşa satardı. Sonra evinde bir defîne âyini yapardı: Kocaman bir mum yakarak duâya başlar, derken karanlıktan bir takım çocuk sesleri işidilirdi; bir perde arkasında gizlenmiş olan çocuklar: -Aman hoca efendi... Kerem eyle yandık..mumu söndür al defînenin nümunesini!.. diye bağrışırlardı. Hasan Efendi perde arkasına bir maşa uzatır ve ucunda iki altın ile çekerek: -Bizim elimiz değerse toprak olur. Kısmet senindir.. var bak ayarını vurdurt”.. diye defîne aratıcıya uzatırdı. Adamcağız dolandırıcının uzattığı hâs âyarlı altınları alır, ertesi sabah kuyumcuları dolaşır, bir kaç gün defîne hayalini haşmeti içinde yaşar, bugü...

HASAN EFENDİ (Defineci) – İkinci Sultan Mahmudun pâdişahlığının ilk saltanat yıllarında yaşamış bir dolandırıcı ; kılık ve kıyâfeti yerinde güzel konuşur bir serseri idi ; işini beş on kişilik bir çetenin başında görürdü; adamlarının arasında çocuklar da vardı. Han ve hamamlarda, kahvehânelerde türlü kıyafetlerle dolaşan simsarları dolandırılacak paralı safdilleri pek güzel seçerek Definecinin pençesine düşürürlerdi. Hasan babasından “altına yapışırsan toprak olsun” bedduasını aldığını söyliyerek işine, defîne haber verecek ruhları çağırmak için yakacağı tütsüler satan bir attar sağlık vererek başlardı. Şebekeye dahil olan bu attar, beş paralık bir şeyi 18 – 20 kuruşa satardı. Sonra evinde bir defîne âyini yapardı: Kocaman bir mum yakarak duâya başlar, derken karanlıktan bir takım çocuk sesleri işidilirdi; bir perde arkasında gizlenmiş olan çocuklar: -Aman hoca efendi... Kerem eyle yandık..mumu söndür al defînenin nümunesini!.. diye bağrışırlardı. Hasan Efendi perde arkasına bir maşa uzatır ve ucunda iki altın ile çekerek: -Bizim elimiz değerse toprak olur. Kısmet senindir.. var bak ayarını vurdurt”.. diye defîne aratıcıya uzatırdı. Adamcağız dolandırıcının uzattığı hâs âyarlı altınları alır, ertesi sabah kuyumcuları dolaşır, bir kaç gün defîne hayalini haşmeti içinde yaşar, bugünler içinde de Hasan Efendi tarafından istenilen şekilde soyulur nihâyet bir başka gece defînecinin haber verdiği hâli bir arsaya gidilir, ruhların işâret ettiği yer, ekseriya bir ağacın dibi kazılır, bir iki altın da oradan çıkar, dolandırıcı, müthiş bir hayal sukutuna uğrayan ve üstelik çeşitli isimler altında bir hayli para harcamış olan defîne arayıcıya: “Ne yapalım.. senin kısmetin buymuş, bizimki toprak olmuştur!” derdi. Defîneci Hasan Efendi, ortağı olan attar ve diğer ayakdaşları nihayet yakayı ele verdiler, her biri imparatorluğun birer ıssız köşesine sürüldü. Bibl.: Câbi Şâid Efendi, Vekaayinâme .