HANDEHÂNEİ OSMÂNÎ – Geçen asır sonlarında meşhur bir tiyatro topluluğu ; aşağıdaki satırları M.Nihad Özön ile Bahâ Dürder'in “Türk Tiyatrosu Ansiklopedisi” isimli eserinden alıyoruz :“Abdürrezzak tarafından kurulmuşdur (B.:Abdi, cild 1,sayfa 17),adı Eğlencehânei Osmânî iken (B.:Eğlencehânei Osmânî ,cild 9 , sayfa 4959 ) fasâhatsız bulunarak böyle adlandırılmışdır.Kadrosunda Hamdi,Âsım,Maklul gibi türk sanatcıları da vardı.1885 de Sihirbaz adlı eserle ün almış, 1888 de Şehzâdebaşında,1890 da Kuşdilinde Bam Bam Zencileri ve Çamaşırcı Kızlar oyunları uzun zaman afişde tutmuşdur”. O devrin bütün tiyatro toplulukları gibi kışın Şehzâdebaşında,yazın da Kuşdilinde görülürdü. İki el ilânında Yaz oyunları için basılmış ve bir tarih taşımayan iki el ilânında tiyatro binâsı için “Kadıköyünde Söğüdlüçeşmede Zambaoğlu Bağçesi Tiyatrosu” deniliyor. Yine o ilânlardan öğrenildiğine göre topluluk şu sanatcılardın mürekkebdi : Hmdi,Hakkı,Yaldızciyan,Sâdık,İrakli,İpiyan,Küçük İsmail,Ahmed Fehim,Manuel,Arşak,Sâlim,Raşid,Aşod,Kirkor,Hiristo efendiler ile Luçika,Minyon Virjini,Bayzar,Aznif,Eleni hanımlar .Topluluk Küçük İsmail Efendinin idâresinde gösterilmişdir Edebiyâtı Cedîdanin en realista kalemine sâhib Nâbizâde Nâzım (B.:Nâzım ,Nâbizâde) “Zehrâ” isimli büyük hikâyesinde kahramanı Subhiyi kapatm...

HANDEHÂNEİ OSMÂNÎ – Geçen asır sonlarında meşhur bir tiyatro topluluğu ; aşağıdaki satırları M.Nihad Özön ile Bahâ Dürder'in “Türk Tiyatrosu Ansiklopedisi” isimli eserinden alıyoruz :“Abdürrezzak tarafından kurulmuşdur (B.:Abdi, cild 1,sayfa 17),adı Eğlencehânei Osmânî iken (B.:Eğlencehânei Osmânî ,cild 9 , sayfa 4959 ) fasâhatsız bulunarak böyle adlandırılmışdır.Kadrosunda Hamdi,Âsım,Maklul gibi türk sanatcıları da vardı.1885 de Sihirbaz adlı eserle ün almış, 1888 de Şehzâdebaşında,1890 da Kuşdilinde Bam Bam Zencileri ve Çamaşırcı Kızlar oyunları uzun zaman afişde tutmuşdur”. O devrin bütün tiyatro toplulukları gibi kışın Şehzâdebaşında,yazın da Kuşdilinde görülürdü. İki el ilânında Yaz oyunları için basılmış ve bir tarih taşımayan iki el ilânında tiyatro binâsı için “Kadıköyünde Söğüdlüçeşmede Zambaoğlu Bağçesi Tiyatrosu” deniliyor. Yine o ilânlardan öğrenildiğine göre topluluk şu sanatcılardın mürekkebdi : Hmdi,Hakkı,Yaldızciyan,Sâdık,İrakli,İpiyan,Küçük İsmail,Ahmed Fehim,Manuel,Arşak,Sâlim,Raşid,Aşod,Kirkor,Hiristo efendiler ile Luçika,Minyon Virjini,Bayzar,Aznif,Eleni hanımlar .Topluluk Küçük İsmail Efendinin idâresinde gösterilmişdir Edebiyâtı Cedîdanin en realista kalemine sâhib Nâbizâde Nâzım (B.:Nâzım ,Nâbizâde) “Zehrâ” isimli büyük hikâyesinde kahramanı Subhiyi kapatması Urani adındaki rum yosması ile Şehzâdebaşında Handehânei Osmânîye götürür,ve o tiyatroda bu temsili şu satırlarla anlatır : “22 numaralı locaya karşı karşıya kuruldular,saat üçe (alaturka,ezânî saat,gün battıkdan üç saat sonra,yatsıdan sonra) yaklaşmış,localar birer birer dolmaya başlamış,aşağı mevkiler ise hıncâhınc dolmuş idi.Üç tâne büyük asma lamba(Petrol lâmbası) sahnenin önündeki lâmbaların da yardımı ile tiyatroyu lâyıkı ile tenvir etmekda idi. “Ön perde üzerinde ,ortada bir tunç kürsi üzerinde dört tâne tunç arslanın üzerinde başında pirinç kürelere dayanmış duran bir şadırvan arkasında bir gece denizi ve bu denizin üzerinde karşı karşıya Ahırkapu Fneri de birlikde olarak Sarayburnu ile Fenerbağçesi resmedilmişdi.Perdenin tam üst tarafında sahnenin tavanında bulunan saat resmi üçe çeyrek göstermekte idi. “Kalabalık zâten tiyatronun havasını ısıtmış iken bir de küçük bir soba bu sıcaklığı âdetâ tahammül edilmez bir dereceye getirmişdi. “Perdenin açılması gecikmiş,halkı bir sabırsızlık almışdı.İncesaz takımı uşşak bir şarkı geçmekte,Şemsi'nin kanunu (B.:Şemsi,Kanuni) tiyatronun içindeki gürültünün üstünde gezinmekte idi. “Hele çıngırak işidildi.Orkestra bir valse başladı. “Bu geceki oyun Bîgünah Kadın nâmındaki bir melodram idi; birinci perdede Servinaz Hanım(Aktris Agavni Hanım) zevci Süruri Beyden(Aktör Hamdi Efendi) câriye Fıtnata(Aktris Eftik Hanım) şikâyet ediyordu.Derken Süruri Bey çıka geldi.Karı koca arasında bir çekişme başladı.Hergün böyle hırgür sökmeyecek,bu işe bir son vermeli.Süruri Bey,Cânib Ağanın (Aktör Agâh Efendi) kızı Ferdâne Hanıma(Aktris Aranik Hanım) tutulmuşdu.Servinazdan kurtulup onu almaya karar verdi.Kadınlar gitti.Altı kulaç boyunda,iki kulaç zun yakalıklı Kumru (Aktör Mehmed Efendi) pehlivan endâmı ile sahneye çıkdı.Süruri Bey Kumruya mahzende bir mezar hazırlamasını söyledi. O gitti sahneye meşhur komik (Abdi,Abdürrezzak Efendi) girdi,tiyatroyu bi kahkaha aldı. “Abdürezzak Efendi Fındık çınardan yani Kanbur Mehmedden şikâyete başladı.Bu usta güldürücüye Urani gülmekden kırılmakta,onun neşesi Subhinin de neşesini arttırmakta idi.Uraninin kahkahası bazen üst perdeden çıkdıkca halkın gözü 22 numaralı locaya çevrilmekteydi.Subhi yanındaki genc,güzel ve şuh kadının halkca beğenilmesinden gururlanmakta idi. “Abdürrezzak Efendi halkı kırıp geçirmekte idi, ama neler söylemiyordu,neler söylemiyordu..Urani: - Oh!..Aman !..Diyavolos..bre kaymeni !.. diye söylenmekde,kahkahalar atarak Subhinin kucağına yığılmakta idi..”(B.: Zehrâ)