HAMZA BÂLÎ (Bosnalı) – Bayrâmiye Tarkikatının Hamzaviye Şubesinin kurucusu; aşağıdaki hal tercemesini Hüsâmeddin Ankaravî'nin müridlerindendi ;aşağıdaki hal tercemesini Abdülbâki Gölpınarlının “Melâmilik ve Melâmîler” isimli eserinden alıyoruz : “Cezbesi gaalib bir zât idi; nefsini tezlîl için köpeklerin ve tavukların yemesi için sokaklardaki yalaklara dökülen artık yemekleri yer ve eshâbına :-Riyâzetden vaz geçdim,hergün tavuk çorbası içiyorum..derdi.Melâmet neşvesi ızhar ederdi.Bu gibi ahvâlinden ötürü Şeyh Hüsameddin tarafından Hamza adı verilmişdi.Hüsâmeddinin vefatından sonra doğduğu Bosnaya gitti,irşâda kalkdı.Meyhânelere giderek müstaid gördüklerini :-Ey oğul..bevli şeytan olan hamrin ne ne neş'esi olacak ?..bana gel,sana bâdei hübbi Rahman vereyim,nûş eyle ki kıyâmete kadar sarhoş olasın..diye kendisine cezbedermiş. “Az zaman içinde müridleri çoğalmış,bir kaç bine bâliğ olmuş.Şekaayık'ın zeylindeki kayde göre şer'i şerîfe mülâyim gelmiyen,şer'i uymayan ahvâli görülmüş,Bosna ulemâsı ve şeyhlerinin ümmî bir adamdır,irşâda kaadir değildir diye şikâyetleri üzerine İstanbula getirilmişdi,ve İstanbulda Ebussuud Efendinin fetvâsı ile Deveoğlu Çeşmesi önünde idam edildi.Başı vurulurken hazır bulunan bir müridi de hançeriyle kendi boğazını keserek intihar etmişdi.Hamza Bâlî'nin id...

HAMZA BÂLÎ (Bosnalı) – Bayrâmiye Tarkikatının Hamzaviye Şubesinin kurucusu; aşağıdaki hal tercemesini Hüsâmeddin Ankaravî'nin müridlerindendi ;aşağıdaki hal tercemesini Abdülbâki Gölpınarlının “Melâmilik ve Melâmîler” isimli eserinden alıyoruz : “Cezbesi gaalib bir zât idi; nefsini tezlîl için köpeklerin ve tavukların yemesi için sokaklardaki yalaklara dökülen artık yemekleri yer ve eshâbına :-Riyâzetden vaz geçdim,hergün tavuk çorbası içiyorum..derdi.Melâmet neşvesi ızhar ederdi.Bu gibi ahvâlinden ötürü Şeyh Hüsameddin tarafından Hamza adı verilmişdi.Hüsâmeddinin vefatından sonra doğduğu Bosnaya gitti,irşâda kalkdı.Meyhânelere giderek müstaid gördüklerini :-Ey oğul..bevli şeytan olan hamrin ne ne neş'esi olacak ?..bana gel,sana bâdei hübbi Rahman vereyim,nûş eyle ki kıyâmete kadar sarhoş olasın..diye kendisine cezbedermiş. “Az zaman içinde müridleri çoğalmış,bir kaç bine bâliğ olmuş.Şekaayık'ın zeylindeki kayde göre şer'i şerîfe mülâyim gelmiyen,şer'i uymayan ahvâli görülmüş,Bosna ulemâsı ve şeyhlerinin ümmî bir adamdır,irşâda kaadir değildir diye şikâyetleri üzerine İstanbula getirilmişdi,ve İstanbulda Ebussuud Efendinin fetvâsı ile Deveoğlu Çeşmesi önünde idam edildi.Başı vurulurken hazır bulunan bir müridi de hançeriyle kendi boğazını keserek intihar etmişdi.Hamza Bâlî'nin idamı 969 (1561-1562) yılındadır.Birkaç müridi de şeyhleri ile birlikde katledilmişlerdi. “Deveoğlu Çeşmesine bitişik mescidin hazîresinde Hamza Bâlîye âid bir mezar vardır.Mezar taşında Merkad kelimesi var ise de,avlu duvarındaki niyaz penceresinin üstündeki kitabı oranın merkad olmayub meşhe olduğunu göstermektedir tâlik hat ile kitâbenin metni şudur : Tarîkati Bayrâmiye ricâlinden Hüsâmeddini Ankaravî hazretlerinin halîfesi ehlullâhi kiramdan Bosnavi Eşyeyh Hoca Hamza hazretlerinin merkadi münevverleridir .Kendileri müstağraki cezbei ilâhî acîbeleri istidraca hamlolunduğundan bu makamda rütbei şehâdete nâil ve mazhar mazhar olmuşlardır.Rahmetullâhi aleyh,969. “ Orası Hamza Bâlî'nin merkadi değil,meşhedidir.Merkad kelimesi kitâbeyi yazdıranların cehli eseri olsa gerekdir. “ Şehâdetinden sonra müridlerinden bazıları cellâdlara bahşiş vererek nâşını alıp Mevlevihâne Kapusundan Silivri Kapuya giden yolun sağ tarafında bir yere defnetmişlerdir.O merkadin yalnız baş tarafında ince uzun,dört köşe küçük bir taş vardır.Taşın dört tarafında dâiren mâdar girift ve harekeli sülüs yazı ile şu kitabe vardır şu arabca kitâbe vardır : Kad intekale Essaid Eşşehid Elmâsum Hamza Bâlî min Dârülfen ilâ nârülbekaa. “Merkadın etrafına kalın altı taş sütün ve demir parmaklıkla muhkem bir şebeke yapılmışdır.Yola nazır olan ayak tarafında beyzi bir taşda şu beyit yazılmışdır : Türbei aliyyei Hazreti Bâlîi Şehîd Eseri hayri Mehmed Ali Pâşâyı Vahîd sene 1281 (M.1864-1865) Bu Mehmed Ali Paşa,Sultan Aziz devri ricâlinden ve Âdile Sultanın zevci Kaptanıderyâ Mehmed Ali Paşadır ” (Abdülkadir Gölpınarlı). Süleymaniye arkasına Deveoğlu Yokuşu, ki halk ağzında Devoğlu Değerli bilgin A.Gölpınarlının “Deveoğlu Çeşmesi” diye kaydettiği çeşmenin adı,bânisi olan Devoğlu Ali Ağanın adına nisbetle Deveoğlu Çeşmesidir .O çeşmenin bulunduğu sokak da Deveoğlu Yokuşu adını taşır.Çeşmeden sonra inşâ edilmiş mescide de “Deveoğlu Çeşmesi Mescidi adı verilmişdir (B.:Deveoğlu Çeşmesi Mescidi,cild 8,sayfa 4534 ;Deveoğlu Yokuşu,cild 8,sayfa 4535); mescidin hazîresindeki kabir de mescidin bânisi olan Hoca Hamza adında bir zâte âid olub Hamza Bâlî ile hiç bir ilişiği yokdur.Bu gibi hususlarda çok dikkatli olan Ayvansaraylı Hâfız Hüseyin Efendi meşhur eseri Hadikatül Cevâmide Hamza Bâlîden bahsetmemektedir.Niyaz penceresi üstündeki kitâbeye gelince,A.Gölpınarlı onu zamanında konmuş bir kitâbe imiş gibi gösteriyor.O kitâbe çok yenidir,gerek tâlik yazısı ve gerek ifâdesi geçen asrın sonlarına asra âiddir,tahmin ederiz ki Mehmed Ali Paşa tarafından konmuş olacakdır.Merkad kelimesi de cehilden ziyâde büyükce bir zühul eseri olsa gerekdir.Hadikatül Cevâmi o niyaz penceresi ile kitâbesinden de bahsetmez, pencere Sur dışındaki kabre gelince ,taşının şekli ve yazının tarzı ile onaltınca yüzyıla,Hamza Bâlinin zamanına âiddir.