HAMMAL BEYLER – Onyedinci Yüzyıl sonlarında kurulmuş ve tekkeleri İstanbulun büyük çarşı hamamlarının külhanları olmuş bir kalenderler tarikatının yaşları 13 ile 23 arasında bulunan genc mensublarına verilmiş isimdir ;hepsi kokaklara terkedilmiş,anaları ,ayak takımından bir güzel delikanlıdan gebe kalmış bir kibar hanım olan o genclere sonraları “Külhan Beyi” denilmişdir.Tarikatın âyini,çeşidli merâsimi,ve Külhan Beylerinin yalnız kendi aralarında anlaşılır bir dili, “Lehcei Külhâniye” denilen bir argosu olmuşdur (B.: Külhan Beyleri).Hamam müstahdemleri sicil defterlerinde de Külhan Beyleri “Hammallar” diye gösterilmişdir (B.:Hamam Müstahdemleri Sicil Defteri,cild ,sayfa ) ;ondan ötürüdür ki Külhan Beylerine “Hammal Beyler” de denilmişdir.Aşağıdaki manzume,Hammal Beylerin,ahvâlini o devri yaşamış dedesinden dinlemiş olan Üsküdarlı kalender halk şâiri Âşık Râzinindir : Hammal Beylerimiz hep kişizâde Şehri İstanbulda binden ziyâde Pederi hamlacı yanaşma uşak Vâlidesi hanım kibar kırk kuşak Oğlan vâlidenin yüz kaaresidir Mühmel dilberânın mehpâresidir Sokağa atılmak kundak içine Alın yazısıdır hanım piçinde Ecel pençesinden bulursa rehâ On onbir yaşında biçilür bahâ Tarîki Lyaharî evlâdı dirler Hamam külhanına buyur iderler On nefer oldukda deste tamamdır On nefer Bey...

HAMMAL BEYLER – Onyedinci Yüzyıl sonlarında kurulmuş ve tekkeleri İstanbulun büyük çarşı hamamlarının külhanları olmuş bir kalenderler tarikatının yaşları 13 ile 23 arasında bulunan genc mensublarına verilmiş isimdir ;hepsi kokaklara terkedilmiş,anaları ,ayak takımından bir güzel delikanlıdan gebe kalmış bir kibar hanım olan o genclere sonraları “Külhan Beyi” denilmişdir.Tarikatın âyini,çeşidli merâsimi,ve Külhan Beylerinin yalnız kendi aralarında anlaşılır bir dili, “Lehcei Külhâniye” denilen bir argosu olmuşdur (B.: Külhan Beyleri).Hamam müstahdemleri sicil defterlerinde de Külhan Beyleri “Hammallar” diye gösterilmişdir (B.:Hamam Müstahdemleri Sicil Defteri,cild ,sayfa ) ;ondan ötürüdür ki Külhan Beylerine “Hammal Beyler” de denilmişdir.Aşağıdaki manzume,Hammal Beylerin,ahvâlini o devri yaşamış dedesinden dinlemiş olan Üsküdarlı kalender halk şâiri Âşık Râzinindir : Hammal Beylerimiz hep kişizâde Şehri İstanbulda binden ziyâde Pederi hamlacı yanaşma uşak Vâlidesi hanım kibar kırk kuşak Oğlan vâlidenin yüz kaaresidir Mühmel dilberânın mehpâresidir Sokağa atılmak kundak içine Alın yazısıdır hanım piçinde Ecel pençesinden bulursa rehâ On onbir yaşında biçilür bahâ Tarîki Lyaharî evlâdı dirler Hamam külhanına buyur iderler On nefer oldukda deste tamamdır On nefer Bey olan kebir hamamdır Tamam uryan olup külda yaturlar Isıdır kül döşek hoşdur haturlar Külhan töresidir vahdeti vücud Yokdur muhabbete had ile hudud Yokdur anlarda hiç havfü endîşe Kızılbaş reşk ider öyle cünbüşe Lehçei Külhânî üzre tekellüm Kuşdili konuşur Hammal Bey gülüm Nîm uryan başaçık yalundur ayak Dili mecruh üzre merhemi tiryak Beyan ettim Hammal Beyler ahvâlin Mecburu oldukda bir mah cemâlin Kimdir deyû sual eylersen eğer Hânende Mehmed Bey nam peri peyker Manzumenin sonunda adı geçen Hânende Mehmed Bey muhayyel değildir,son Külhan Beylerinden bir delikanlıdır ki sesinin güzelliğinden İkinci Sultan Mahmahmud tarafından Gedikpaşa Hamamının külhanından çıkartılıp saraya aldırtılmış pâdişah müezzinliği yapmışdır (B.: Mehmed,Külhan Beyi )