HAMİDİYE SUYU VE ÇEŞMELERİ – Boğaziçinin Rumeli yakasında Arnavudköyünden Kasımpaşaya kadar Ortaköy,Kuruçeşme,Beşiktaş,Domabağçe,Fındıklı,Tophâne,Yüksel daldırım,Maçka,Nişantaşı,Teşvikiye,Ayazpaşa,Galatasarayı,Şişlide halk için sokaklara konmuş ve sureti masusada yaptırılmış çeşmelerden akıtılmış ;o geniş sâha içinde bulunan Çırâağan,Dolmabağçe ve Yıldız sarayları ile cami ve mescidlere,kışlalara,aralarında bilhassa Hamidiye Etfal Hastahânesi bulunan sosyal tesislere verilmiş efsâfı çok güzel menbâ,kaynak suyu ;Kâğıdhâne ve Kemerburgaz köyleri arâzisi ile Cendere Boğazındaki 63 menbâdan toplanmış sudur. Kaynakların her birine ayrı ayrı su haznecikleri yapılmış ve birer demir kapu ile kapanıp kilidlenen o hazneciklerde toplanan sular 12-15 santimetre çapında mecrâlarla Kemerburgaz Köprüsü civârında her biri 600 metreküp su alabilecek büyüklükde iki toplama haznesine getirilmişdir. O iki toplama haznesinde bulunan iki kuvvetli Makine ile su,120 metre yüksekliğe kaldırılarak 2300 metre mesâfede bulunan kâgir bir suterâzisine sevk edilir.Deniz yüzünden 154 metre yükseklikde olan o terâziden de,yer çekimi kanunu gereğince 3000 metrelik mesâfede Balmumcu Çiftliğinde yapılmış gaayetle metin ve 1000 metre küp hacminde toprak içinde gömme hazneye gider,oradan da şehir içinde akıtıldığı ye...

HAMİDİYE SUYU VE ÇEŞMELERİ – Boğaziçinin Rumeli yakasında Arnavudköyünden Kasımpaşaya kadar Ortaköy,Kuruçeşme,Beşiktaş,Domabağçe,Fındıklı,Tophâne,Yüksel daldırım,Maçka,Nişantaşı,Teşvikiye,Ayazpaşa,Galatasarayı,Şişlide halk için sokaklara konmuş ve sureti masusada yaptırılmış çeşmelerden akıtılmış ;o geniş sâha içinde bulunan Çırâağan,Dolmabağçe ve Yıldız sarayları ile cami ve mescidlere,kışlalara,aralarında bilhassa Hamidiye Etfal Hastahânesi bulunan sosyal tesislere verilmiş efsâfı çok güzel menbâ,kaynak suyu ;Kâğıdhâne ve Kemerburgaz köyleri arâzisi ile Cendere Boğazındaki 63 menbâdan toplanmış sudur. Kaynakların her birine ayrı ayrı su haznecikleri yapılmış ve birer demir kapu ile kapanıp kilidlenen o hazneciklerde toplanan sular 12-15 santimetre çapında mecrâlarla Kemerburgaz Köprüsü civârında her biri 600 metreküp su alabilecek büyüklükde iki toplama haznesine getirilmişdir. O iki toplama haznesinde bulunan iki kuvvetli Makine ile su,120 metre yüksekliğe kaldırılarak 2300 metre mesâfede bulunan kâgir bir suterâzisine sevk edilir.Deniz yüzünden 154 metre yükseklikde olan o terâziden de,yer çekimi kanunu gereğince 3000 metrelik mesâfede Balmumcu Çiftliğinde yapılmış gaayetle metin ve 1000 metre küp hacminde toprak içinde gömme hazneye gider,oradan da şehir içinde akıtıldığı yerlere sevk edilir. 24 saat içinde akıtılan su 1200 metre küpdür. İstanbul şehrinin Yalı sınırı Kasımpaşadan Aranavudköyüne kadar uzanan,şimal sınırı da Şişli semtinde, İstanbul şehrinin çok geniş bir parçzasını ihyâ etmiş olan bu suyun “Hamidiye” adı,onu kaynaklarından şehre getirten İkinci Sultan Abdülhamid'in adından gelir.Daha şehzâdeliğinde uzunca bir zaman Kağıdhâne köyünde bir kasırda oturmuş olan Sultan Abdülhamid o kaynak sularını ilk değerlendiren kişi olmuş,padişah olur olmaz da,hânedânının geleneğine ??? uyarak o suları toplayıp şehre getirme işine teşebbüs etmiş ve başarmışdı.Kâğıdhâne kaynak sularının şehre akıtılması,o devirde (M.1900-1905)100.000 altına,zamanımızın parası ile 20 milyon türl lirasına mal olmuş ve o masrafı İkinci Sultan Abdülhamid kendi şahsî kesesinden ödemişdi Sureti mahsusada yaptırılmış olan Hamidiye suyu çeşmeleri de “Hamidiye Çeşmesi” adı ile anıla gelmişdir.Sayısı yüzden fazla olan o çeşmelerin bir kısmı demirden,bir kısmı da mermerdendir.Demir çeşmeler ,türkieyede çizilen resimlerine göre Fransada döktürülmüş ve İstanbulda yerlerinde kurulmuşdur.Taş işciliği çok zarif ve kendine has şekilde olan mermer çeşmeler de İstanbulda yapılmışlardır. Hamidiye çeşmelerinin en büyüklerinden biri,bir mermer çeşme,Tophânede Nusretiye Camii önünde idi,zamanımızda Maçkaya nakledilmişdir.Yine mermer Hamidiye Çeşmelerinin büyükleri,zamanımızda Şişli Çocuk Hastahânesinde (Hamidiye Etfal Hastahânesi) ,Nişantaşı ve Galatasarayında bulunmaktadır. Bibl.: Hamdi Sâdi Nâzım Nirven,Not ;O.N.Ergin,Mecellei Umûri Belediye,I.