HAMAM ,HAMAMCI VE HAMAMCI GÜZELİ TÜRKLERİ – Meşhur bir İstanbul türküsüdür;notası ve şöhretli metni Sâdi Yâver Ataman tarafından “Memleket Havaları” isimli eserinin 1954 de yayınlanmış ilk kitabcığı olan “Esnaf Türküleri” adını taşıyan risâlede neşredilmişdir (B.:Esnaf Türküleri,cild 10,sayfa 5349); fakat değerli eleştirici araştırıcı büyük bir zühul eseri olarak ,bâzı münâsebetsiz ve zevksizeser aparıcıları tarafından sonradan eklenmiş “Allanda gel gel,pullanda gel gel” nekaratlı iki kıt'ayı aslından ayırıp atamamış,veyaburada yapdığımız gibi bir notla belirtmemiş,meşhur istanbul türküsünü Erzincan dolaylarına atfetmişdir Türkünün asıl metni,güftesi şudur : Ey hamamcı bu hamama güzellerden kim gelir Ne bileyim a efendim günde yüzbin can gelir Gel yavaş yavaş köşeyi dolaş Küçücük Saraç yanıma yanaş Sâdî Yâverin kaydettiği metinde “A fendim” gibi âhenkli hitab “Beyefendi” olmuş,başa ve sona “Amman Amman Amman ey ey..” ler, eklenmişdir iki beyit arasına da “Hadi leyli leyli leyli leâm leylâmda gel gel ” eklenmişdir. Başdaki ve sondaki terennümde “ey ey” ler de kekredir ;pek çok İstanbul türküsünde kullanılmış o motif, “Amman”,şeddesiz telâffuz edilerek “Aman aman aman hey” şeklindedir ve âhenklidir. Yamanmış kıt'a şudur : İnsafsız yar,hayırsız yar, arsız yar AL hançeri sok kalb...

HAMAM ,HAMAMCI VE HAMAMCI GÜZELİ TÜRKLERİ – Meşhur bir İstanbul türküsüdür;notası ve şöhretli metni Sâdi Yâver Ataman tarafından “Memleket Havaları” isimli eserinin 1954 de yayınlanmış ilk kitabcığı olan “Esnaf Türküleri” adını taşıyan risâlede neşredilmişdir (B.:Esnaf Türküleri,cild 10,sayfa 5349); fakat değerli eleştirici araştırıcı büyük bir zühul eseri olarak ,bâzı münâsebetsiz ve zevksizeser aparıcıları tarafından sonradan eklenmiş “Allanda gel gel,pullanda gel gel” nekaratlı iki kıt'ayı aslından ayırıp atamamış,veyaburada yapdığımız gibi bir notla belirtmemiş,meşhur istanbul türküsünü Erzincan dolaylarına atfetmişdir Türkünün asıl metni,güftesi şudur : Ey hamamcı bu hamama güzellerden kim gelir Ne bileyim a efendim günde yüzbin can gelir Gel yavaş yavaş köşeyi dolaş Küçücük Saraç yanıma yanaş Sâdî Yâverin kaydettiği metinde “A fendim” gibi âhenkli hitab “Beyefendi” olmuş,başa ve sona “Amman Amman Amman ey ey..” ler, eklenmişdir iki beyit arasına da “Hadi leyli leyli leyli leâm leylâmda gel gel ” eklenmişdir. Başdaki ve sondaki terennümde “ey ey” ler de kekredir ;pek çok İstanbul türküsünde kullanılmış o motif, “Amman”,şeddesiz telâffuz edilerek “Aman aman aman hey” şeklindedir ve âhenklidir. Yamanmış kıt'a şudur : İnsafsız yar,hayırsız yar, arsız yar AL hançeri sok kalbime gör içinde neler var Piteriç,Köleriç,Nörgâh hep yansın Kaynanandan yalan dolan uydurdu gel.. Her mısraın arasında “Allanda gel,sallanda gel” nekarâtı bulunmaktadır.Sâdi Yâver Ataman “Piteriç,Köleriç ve Nörgâh” ın köy isimleri olduğunu söylüyor, ve o notuna şunları ekliyor :“Türkü ezgi tipinin kırık hava tarzındadır; anyı aynı zamanda oyun havası da olan türküye Makat Kenarı da denilir ;sedir kenarında oynanan oyunlardandır ” diyor. Sâdi Yâver Atamanın kitabcığında, bu türkünün notasının bulunduğu sayfanın üst tarafında en küçük bir açıklama yapılmadan bir türkü kıt'ası daha vardır : Hamamcı güzeli âfet mi âfet Yanık yüreklere gülsuyu şerbet Kurulunca göbek taşında sohbet Saraç güzelin de kat bu araya Asıl metnin bizim görmediğimiz bir parçası da olabilir,asılmetne uygun olarak Sâdi Yâver tarafından da yazılmış olabilir. Türkünün notasını Sâdi Yâver Atamanın kitabından aynen alıyoruz. Geçen asır sonlarında İstanbula gelmiş Erzurumlu Âşık İbrahimin de bir “Hamamcı Güzeli Türküsü” vardır,notası elde edilemedi ,metni şudur : Hamamcı güzeli Dellâk ya Natır Âşık kadri bilir sayarlar hatır Hamama girib de birin sevmeyen İnsan sûretinde katırdır katır Cümle uşakları güzelden güzel Saraçhânebaşı Hamamına gel Hamamcı güzeli Natır ya Dellâk Beyzâde civandan gaayet ile pâk Hamama girüb de birin sevmeyen İnsanda yokdur akl ile idrâk Cümle güzelleri selâma dura Çenberlitaş Valde Hamamı bura Dellâk ile Natır güzün cilâsı İbrişim futanın burda âlâsı Sırmalı havlular şimşirdir nalın Gözü doymayana Hakkın belâsı Güzelleri gören oluyor sarhoş Zeyredke Çinili Hamam da pek hoş Hamamcı güzeli onbeş yaşında Halvet sofalarda göbek taşında Âşıklar meclisi kaş gözle gamze Topuk kâkül perçem her söz başında Güzel seçmek için buyurun ağam Langa Hamamıdır şifâlı hamam Hüsnü KINAYLI