Entries
Examine all the Istanbul Encyclopedia entries from A to Z.
Volumes
Browse A to G volumes published between 1944 and 1973.
Archive
Discover Reşad Ekrem Koçu's works for the entries between letters G and Z.
Discover
Search by subjects or document types; browse through archival docs that are open access for the first time.
ABDÜLEZEL PAŞA CADDESİ
Adı, altmış beş yaşında cenk meydanında şehid olan 1896 Yunan harbi kahramanı Adülezel Paşayı anmak için Cumhuriyet devrinde konmuştur. İstanbulun en uzun ve işlek caddelerinden biridir; Unkapanında Gazi Meydanından Fener iskelesine kadar uzanır; Eyyub, Defterdar, Balat, Fener ve Cibaliyi Eminönüne bağlayan büyük yolun en büyük parçasıdır. Eyyub - Keresteciler otobüsleri; ve bu cadde boyunca kurulmuş depolar, fabrikalar, imalâthaneler, değirmenler vesair ticarethanelerle büyük şehrin pazar ve çarşıları arasında gidip gelen yük arabaları ve kamyonlar buradan geçer.
Haraccıkaramehmed, Küçükmustafapaşa ve Abdisubaşı mahallelerinden geçen Abdülezelpaşa caddesi, Oduniskelesi sokağı ve Ayakapı caddesile birer dörtyol ağzı yaparak kesişir; Abdisubaşı mahallesinde Sadırâzam Âlipaşa caddesi, Miralay Nâzımbey sokağile; Küçükmustafapaşa mahallesinde Ayakapı Meyhane sokağile, Haraccıkaramehmed mahallesinde de Cibali iskelesi sokağile birer kavşağı vardır; bunlardan maada deniz kıyısı ile bu cadde arasında biri Haraccıkaramehmed mahallesinde diğeri Abdisubaşı mahallesinde iki aralık sokak bulunmaktadır. (Bu üç mahalleye bakınız).
Eskiden Unkapanı meydanı ile (Gazi Meydanı) Belediye şehir rehberindeki haritada adı bulunmıyan aralık sokak (İnhisarlar tütün fabrikasının bulunduğu Hisaraltı sokağ...
⇓ Read more...
Adı, altmış beş yaşında cenk meydanında şehid olan 1896 Yunan harbi kahramanı Adülezel Paşayı anmak için Cumhuriyet devrinde konmuştur. İstanbulun en uzun ve işlek caddelerinden biridir; Unkapanında Gazi Meydanından Fener iskelesine kadar uzanır; Eyyub, Defterdar, Balat, Fener ve Cibaliyi Eminönüne bağlayan büyük yolun en büyük parçasıdır. Eyyub - Keresteciler otobüsleri; ve bu cadde boyunca kurulmuş depolar, fabrikalar, imalâthaneler, değirmenler vesair ticarethanelerle büyük şehrin pazar ve çarşıları arasında gidip gelen yük arabaları ve kamyonlar buradan geçer.
Haraccıkaramehmed, Küçükmustafapaşa ve Abdisubaşı mahallelerinden geçen Abdülezelpaşa caddesi, Oduniskelesi sokağı ve Ayakapı caddesile birer dörtyol ağzı yaparak kesişir; Abdisubaşı mahallesinde Sadırâzam Âlipaşa caddesi, Miralay Nâzımbey sokağile; Küçükmustafapaşa mahallesinde Ayakapı Meyhane sokağile, Haraccıkaramehmed mahallesinde de Cibali iskelesi sokağile birer kavşağı vardır; bunlardan maada deniz kıyısı ile bu cadde arasında biri Haraccıkaramehmed mahallesinde diğeri Abdisubaşı mahallesinde iki aralık sokak bulunmaktadır. (Bu üç mahalleye bakınız).
Eskiden Unkapanı meydanı ile (Gazi Meydanı) Belediye şehir rehberindeki haritada adı bulunmıyan aralık sokak (İnhisarlar tütün fabrikasının bulunduğu Hisaraltı sokağına çıkan aralık) Oduniskelesi kavşağına kadar olan kısmına Cibali caddesi, Oduniskelesinden Ayakapıya kadar olan kısmı Ayakapı caddesi, bu sonuncu kavşaktan da Fener iskelesine kadar olan son parçasına Petrokapısı caddesi denilirdi.
Abdülezelpaşa caddesi deniz kıyısına muvazi olarak uzanır, Gazi Meydanından Fener iskelesine kadar da üç büyük kavis yapar. Gazi Meydanı başı yirmi beş adım genişliğindedir; her iki tarafında da ileride tanzim edileceği anlaşılan bir kaç arsa vardır, bunlardan sağda deniz kenarında bulunanı bir kömür deposu yapılmıştır. Fakat bir yüz adım kadar sonra cadde daralıverir ve artık, Fener iskelesine kadar, iki araba rahat geçebilecek genişlikte, paket taşı döşeli, iki kenarında kaba taştan yaya kaldırımı bulunan bir yol olarak devam eder. Gazi Meydanından Cibali iskelesine kadar iki yanı kereste mağazaları ve depoları, bıçkı atölyeleri, garajlar, deri ve yağ depolarıdır, bu arada bir tane de demir fıçı ve kürek fabrikası vardır. Yüksekte olup caddeye müvazi uzanan Hisaraltı Sokağı üstündeki İnhisarların sigara fabrikası önünden Abdülezelpaşa caddesine inen iki merdiven vardır.
Cibali iskelesi sokağı ile Oduniskelesi sokağı kavşakları arasında, terzi, berber, bakkal, aşçı dükkânları ve küçük kahvehanelerle bir çarşı bulunmaktadır. Sonra tekrar sağ kolda kereste mağazaları, bıçkı atölyeleri ve depolar sıralanır. Sol kolda üçer dörder katlı kâgir ve ahşap evler vardır; Küçükmustafapaşa mahallesinin alt kısmını teşkil eden bu semtin sekenesi umumiyetle Rumdur; cadde üzerinde solda Cibali Rum ibadethanesi (Ayanikola kilisesi), sağda kereste deposu haline konmuş ahşap Rum ilk karma okulu bulunmaktadır.
Caddenin Ayakapı caddesiyle olan dörtyol kavşağı, meydanımsı bir genişlik vücuda getirir. Burada, sağ kolda köşe başında ahşap, aşı boyalı, en az bir asırlık büyük bir ev vardır. İstanbulda eşi hemen hemen hiç kalmamış antika yapılardandır. Az ileride yine sağ kolda Bizans yapısı bir konak vardır; arkasına ilâve edilen kısımda geçen büyük harbdenberi bir değirmen kurulmuş olan bu binada, bir zamanlar Fener Rum Beylerinden Kantemir’in oturduğu rivayet edilir. Karşısında, sol kolda da, İstanbulun en eski ve güzel hamamlarından Cibali Yenikapısı hamamı vardır, harap bir halde olup kereste deposu olarak kullanılmaktadır. (B.: Kantemir: Cibaliyenikapısı Hamamı; Ahşab).
Abdisubaşı mahallesinde Miralay Kâzımbey sokağı kavşağından ötede üzerinde suyu kesilmiş çeşmesi, sibiryağ fabrikası, Bizans devrinden kalma iki antika ev, depolar, ve bir gemi bozmacı atölyesi bulunmaktadır. Fener iskelesi başında da, sağda, bir dükkân üzerinde liman vapurlarının kaptan kamaralarına benziyen bir bekâr odası vardır ki büyük şehrin en küçük ve çirkinliği nisbetinde garip meskenlerinden biridir. (1945) Bu cadde üzerinde son büyük değişiklik, Ayakapı caddesi ile olan dört ağzındaki ahşab ve aşı boyalı asırdîde evin yıkılarak yerine adî bir beton binanın inşa edilmiş olmasıdır.
Bibl. : REK, Gezi notu.
Abdüllezahpaşa Caddrinde Kontemir Beyin evi
(Resim: Nezih)
Abdülezelpaşa Caddesinde betona tahvil ile mahvedilen aşı boyalı ahşab eski İstanbul evi
(Resim: Nezih)
Theme
Location
Contributor
Nezih
Type
Page of encyclopedia
Share
X
FB
Links
→ Rights Statement
→ Feedback
Please send your feedback regarding Istanbul Encyclopedia records to istanbul.ansiklopedisi@saltonline.org.
TÜM KAYIT
Identifier
IAM010197
Theme
Location
Type
Page of encyclopedia
Format
Print
Language
Turkish
Rights
Open access
Rights Holder
Kadir Has University
Contributor
Nezih
Description
Volume 1, pages 79-80
Note
Image: volume 1, page 79
See Also Note
B.: Kantemir: Cibaliyenikapısı Hamamı; Ahşab
Bibliography Note
Bibl. : REK, Gezi notu.
Theme
Location
Contributor
Nezih
Type
Page of encyclopedia
Share
X
FB
Links
→ Rights Statement
→ Feedback
Please send your feedback regarding Istanbul Encyclopedia records to istanbul.ansiklopedisi@saltonline.org.