MUSTAFA İSMİ ADININ BOLLUĞU (1807 İhtilâli ile onu tâkib eden vak'alar içinde) – Üçüncü Sultan Selim ile Nızâmı Cedide karşı Karadeniz Boğazının yukarı boğaz kalelerinin muhâfızları Yamakların ayaklanması ile başlayan 1807 İhtilâlinin ilk günlerinden Ruscuk Âyanı Alemdar Mustafa Paşanın İstanbulda saray baskını ile İkinci Sultan Mahmudun osmanlı tahtına oturduğu güne kadar geçen vak'alar içinde garib tesâdif eseri olarak bir Mustafa ismi bolluğu görülür ki o devir için başlıca kaynaklardar Cevdet Paşa Tarihinde de bu husus belirtilmişdir.Biz o devri yaşamış ve hayatını torununa naklederek kaydettirmiş Pınarhisar Âyanı Uzun Ali Ağanın oğlu Hacı Mustafa Ağanın hâtıralarından da öğrendiklerimiz ile ,vak'aların ön saflarında 32 Mustafa ismi tesbit ettik (B.: Boğaz Kaleleri Yamakları ,cild 6,sayfa 2909 ;ve aşağıdaki bütün isimlere bakınız) : 1- Kabakcı Mustafa Çanuş ;İhtilâlci yamakların başbuğu. 2- Oflu Mustafa ;Kabakcı Mustafanın iki nefer mürâhik,çalımlı ve çehreli uşaklarından biri,Kabakcının “Amıcam oğludur ” dediği kahveci ve çubukdarı ;ihtilâlden ve Kabakcının Boğaz Kaleleri Nâzırı tâyin edilmesinden sonra Poyraz Kalesi yamaklarının çavuşu oldu,Alemdar Paşanın saltanat darbesinde kaçdı,kayboldu. 3- Pazarlı Mustafa ; Kabakçı Mustafa'nın iki nefer uşağından diğeri, Kabakçının “Da...

MUSTAFA İSMİ ADININ BOLLUĞU (1807 İhtilâli ile onu tâkib eden vak'alar içinde) – Üçüncü Sultan Selim ile Nızâmı Cedide karşı Karadeniz Boğazının yukarı boğaz kalelerinin muhâfızları Yamakların ayaklanması ile başlayan 1807 İhtilâlinin ilk günlerinden Ruscuk Âyanı Alemdar Mustafa Paşanın İstanbulda saray baskını ile İkinci Sultan Mahmudun osmanlı tahtına oturduğu güne kadar geçen vak'alar içinde garib tesâdif eseri olarak bir Mustafa ismi bolluğu görülür ki o devir için başlıca kaynaklardar Cevdet Paşa Tarihinde de bu husus belirtilmişdir.Biz o devri yaşamış ve hayatını torununa naklederek kaydettirmiş Pınarhisar Âyanı Uzun Ali Ağanın oğlu Hacı Mustafa Ağanın hâtıralarından da öğrendiklerimiz ile ,vak'aların ön saflarında 32 Mustafa ismi tesbit ettik (B.: Boğaz Kaleleri Yamakları ,cild 6,sayfa 2909 ;ve aşağıdaki bütün isimlere bakınız) : 1- Kabakcı Mustafa Çanuş ;İhtilâlci yamakların başbuğu. 2- Oflu Mustafa ;Kabakcı Mustafanın iki nefer mürâhik,çalımlı ve çehreli uşaklarından biri,Kabakcının “Amıcam oğludur ” dediği kahveci ve çubukdarı ;ihtilâlden ve Kabakcının Boğaz Kaleleri Nâzırı tâyin edilmesinden sonra Poyraz Kalesi yamaklarının çavuşu oldu,Alemdar Paşanın saltanat darbesinde kaçdı,kayboldu. 3- Pazarlı Mustafa ; Kabakçı Mustafa'nın iki nefer uşağından diğeri, Kabakçının “Dayım oğludur” dediği bu oğlan gayetle makbulü, vak'a içinde el ulağı olup ihtilâlden sonra İrva Kalesi yamaklarına çavuş tayin edilmişti, Alemdar Paşanın Kabakçı'yı tepeletmesi üzerine ayakdaşı ve adaşı Oflu Mustafa gibi o da kaçtı, kayboldu. 4- Hammaloğlu Mustafa Efendi ; İhtilâlin körükçülerinden Şeyhülislâm Topal Atâullah Efendinin Laz yamaklara davalarında ayak diremeleri için yolladığı adam. 5- Kazancı Mustafa Ağa ; İhtilâlin körükçülerinden sadaret kaymakamı Köse Musa Paşanın ihtilâlci Laz yamaklarına aynı maksatla yolladığı adam. 6- Kahveci Mustafa ; Yine Musa Paşanın fitne tahrikçisi olarak Topçulara yolladığı adam. 7- Kavas Mustafa ; Musa Paşa tarafından tanzim edilip Üçüncü Sultan Selimden başları istenecek Nizam-ı Cedid ricalinin isimlerini ihtiva eden defteri ihtilâlcilerin başbuğu Kabakçı Mustafa'ya götürüp veren adam. 8- Hopalı Mustafa ; İhtilâlci yamaklardan mürakih bir oğlan. İhtilâlden sonra Ağakapısında yapılan bir toplantıya gelen Şeyhülislâm Ataullah Efendinin önüne çıkmış ve o fitneci din ve ilim adamına : “Yazık..devlet sözünü bizim gibi baldırı çıplakların ağzına düşürdünüz!..” diye hakarette bulunmuştu. 9- Dördüncü Sultan Mustafa ; 1807 ihtilâlinin Sultan Selim'in yerine tahta çıkardığı padişah. 10- Cennetgülü Mustafa Ağa ; Tahtından çekilmek zorunda kalan Üçüncü Sultan Selim'in yeni padişah Sultan Mustafa'ya tebrik için yolladığı bir hasodalı. Sultan Selim'e çok derin bir sevgi ve hürmetle bağlı olan bu genç, şehid edilmesinden sonra türbesinde ilk türbedarı oldu ve ömrünün sonuna kadar bu vazifede kaldı. 11- Çırpanlı Mustafa ; Sultan Selim'in yerine Dördüncü Sultan Mustafa'nın tahta çıkarılması tezkiresini sarayda kızlarağasına götüren vezir karakulağı. 12- Çelebi Mustafa Paşa : İhtilâl sırasında ordu cephede bulunuyordu; orduda da bir askeri ayaklanma oldu ve bu zat asker tarafından sadrazamlık makamına getirildi. 13- Filiz Mustafa : İhtilâlde kaçıp gizlenmiş olan Sultan Selim devri ricalinden Defterdar Ahmed Beyin saklandığı yeri ihtilâlcilere haber veren kaldırım haytası. 14- Bartınlı Mustafa : İhtilâlcilere Bahriye Nazırı Hacı İbrahim Efendinin gizlendiği yeri haber veren kayıkçı. 15- Kız Mustafa : Sultan Selim'in en yakın bendelerinden sır kâtibi Ahmed Efendinin sığındığı evin damından atlayarak kaçmak isterken düşüp ağır yaralandığında : “Murdar gitmesin!..” diyerek küstahça bir nümayişten sonra başını kesen acemi oğlanı. 16- Hammalbaşı Kürd Mustafa : Kabakçı Mustafa'nın Aksaray'da Et Meydanında kurduğu meydan divanında ikinci dilekçeyi veren adam. 17- Dellâk Samurkaş Mustafa : Aynı divanda üçüncü dilekçeyi veren hamam çıplağı bir oğlan. Beşiktaş'da İskele Hamamı uşaklarındandı, ahlâksızlığından ötürü hamamdan kovulmuştu, ağasını : “O herif Nizâm-ı Cedîdcidir, Nizâm-ı Cedîd askerinden hamam parası, kese sabun akçesi almazdı” diye jurnal etti; bîçare hamamcı ağa hemen yerinden alınarak Et Meydanına getirildi ve öldürüldü. 18 – Bindallı Mustafakızı : Aynı divanda dördüncü dilekçeyi veren bir körpe fahişe; Kabakçı Mustafa'nın avamî yiğitlik damarlarını tahrik ederek ve tövbekâr olacağını söyliyerek sevgilisi kalyon neferlerinden Tersane tazısı Benli Mustafa ile evlendirilmesini istemişti. 19- Kalyoncu Tersane tazısı Benli Mustafa. 20- Çorbacı Mustafa Beşeoğlu : Kabakçı'nın meydan divanında beşinci dilekçeyi veren bir mecnundu, hemen zincire vurulup timarhaneye yollandı. 21- Kara Mustafa : Boğaz yamaklarından bir delikanlı, Marşan adında bir Fransızın büyük kızının mâşuku olmuş ve Beşiktaş'ta Çırağan Sarayı önünde çıkan bir kanlı kavgada yaralı olarak yakalanıp Rumeli Hisarı Kalesinde idam edilmiştir. 22- Katırcıoğlu Mustafa : Boğaz yamaklarından bir delikanlı, Marşan adındaki Fransızın küçük kızının mâşuku; müslüman olarak Nigâr Hanım adını alan bu Fransız kızı ile uzun, mesud bir ömür sürmüştür. 23- Harâbat Mustafa : Cephede bulunan ordudaki yeniçeri ayaklanmasında yeniçeri Ağası Pehlivan Paşanın başını kesen meczub Bektaşi dervişi. İdam edildi. 24- Maçkalı Mustafa : İhtilâlden sonraki anarşide Fatih Camiinde büyük ve kanlı bir vakanın kahramanı, hayatı bir roman konusudur. 25- Yangıncı Mustafa : İhtilâlden sonraki anarşi devrinde Narlıkapı Kahvehanesinde büyük şehirde derin akisler uyandırmış şenî bir tecavüzün pis faillerinden acemi oğlanı bir tulumbacı. 26- Hülühülü Mustafa : Aynı vakada diğer acemi oğlanı tulumbacı. 27- Tulumbacı Mustafa : Aynı vakada üçüncü acemi oğlanı tulmbacı. 28- Bülbül Mustafa : Cephede bulunan ordunun padişahın dur emrine rağmen İstanbul'a doğru yoluna devam ettiğini Dördüncü Sultan Mustafa'ya haber veren Edirneli bir arabacı. 29- Hacı Mustafa Ağa : Kabakçı Mustafa ve o devrin vekaayii üzerine en geniş malumatı veren bir zat. Pınarhisar ayanı Uzun Ali Ağanın oğlu ve Üsküdarlı halk şairi Âşık Râzinin dedesi, 1807 – 1808 arasında 18 yaşında bir gençti, 1826 dan sonra Asâkir-i Mansûre-i Muhammediye adı ile yeni ordu teşkilâtı kurulduğunda binbaşılıkla orduya girdi. 30- Alemdar Mustafa Paşa. 31- Zeybek Mustafa : Rumeli Kavağı Hisarındaki evinde gece Kabakçı Mustafa'nın başını kesen adam; Kabakçı o gün evlenmişti ve zifaf döşeğinde uyurken basılmış, başı da gelin kızın gözleri önünde kesilmişti. 32- Nefer Mustafa : Çorlu sahrasında Kabakçı Mustafa'nın başının gömüldüğü çukuru kazan adam.