Fatih kazasının Fener nahiyesi mahallelerindendir. Sultanselim altında, İstanbulun Halice bakan dalgalı sırtları üzerinde kurulmuştur. Fener iskele caddesi, Camcıçeşmesi yokuşu, Abdisübaşı sokağı, Mismarcı yokuşu, Mismarcı sokağı, Soğuktulubma sokağı, Tabakyunus sokağı, Fodlacı sokağı, Haliç caddesi, Çeşmearkası sokağı, Miralay Nâzımbey sokağı ve Fener vapur iskelesinden bu sonuncu sokağın nihayetindeki iskeleye kadar uzanan sahil ile çevrilmiştir. İç sokak ve caddeleri şunlardır: Abdülezelpaşa caddesinin bir parçası, Sadırâzamâlipaşa caddesi, Haletefendi çıkmazı, İncebel sokağı, Mismarcıçeşmesi sokağı, Tabayunus sokağı, Tabayunus camii sokağı, Bakkaloğlu sokağı, Çırakçeşmesi sokağının alt kısmı, Haliç caddesinin alt kısmı, Pirsultan sokağı, Musandıra bahçesi çıkmazı, Kızıl çıkmazı, Gülçeşme sokağı, Serhalife sokağı, Çukurmescid sokağı (Bütün bu sokak isimlerine bakınız). Evlerinin büyük bir kısmı ahşab olan Abdisübaşı mahallesi, İstanbulun geniş yangın yerlerinin iskân edilmiş parçalarından birini teşkil eder. Bilhassa Haliç caddesinin geçtiği vadiye inen yolları ayak iziyle açılmış dar ve dolambaçlı patekalar halindedir, buradaki evlerde, bahçe duvarları harçsız, yahut tahta perde ile çevrilmiş, kendileri de teneke yamalı kulübelerdir. Abdisübaşı mahallesinin İncebel sokağiyle ...

Fatih kazasının Fener nahiyesi mahallelerindendir. Sultanselim altında, İstanbulun Halice bakan dalgalı sırtları üzerinde kurulmuştur. Fener iskele caddesi, Camcıçeşmesi yokuşu, Abdisübaşı sokağı, Mismarcı yokuşu, Mismarcı sokağı, Soğuktulubma sokağı, Tabakyunus sokağı, Fodlacı sokağı, Haliç caddesi, Çeşmearkası sokağı, Miralay Nâzımbey sokağı ve Fener vapur iskelesinden bu sonuncu sokağın nihayetindeki iskeleye kadar uzanan sahil ile çevrilmiştir. İç sokak ve caddeleri şunlardır: Abdülezelpaşa caddesinin bir parçası, Sadırâzamâlipaşa caddesi, Haletefendi çıkmazı, İncebel sokağı, Mismarcıçeşmesi sokağı, Tabayunus sokağı, Tabayunus camii sokağı, Bakkaloğlu sokağı, Çırakçeşmesi sokağının alt kısmı, Haliç caddesinin alt kısmı, Pirsultan sokağı, Musandıra bahçesi çıkmazı, Kızıl çıkmazı, Gülçeşme sokağı, Serhalife sokağı, Çukurmescid sokağı (Bütün bu sokak isimlerine bakınız). Evlerinin büyük bir kısmı ahşab olan Abdisübaşı mahallesi, İstanbulun geniş yangın yerlerinin iskân edilmiş parçalarından birini teşkil eder. Bilhassa Haliç caddesinin geçtiği vadiye inen yolları ayak iziyle açılmış dar ve dolambaçlı patekalar halindedir, buradaki evlerde, bahçe duvarları harçsız, yahut tahta perde ile çevrilmiş, kendileri de teneke yamalı kulübelerdir. Abdisübaşı mahallesinin İncebel sokağiyle Abdisübaşı, Mismarcı yokuşu arasında kalan adası da son patrikhane yangınında yanmıştır; ki bu yangın büyük tahribatını Hatipmuslâhaddin mahallesinde yapmıştı. Bu mahallenin Tabakyunus camii ve civarını teşkil eden üst kısmından, Fener ve Cibali vapur iskeleleri arasındaki sahanın, Haliçin ve karşı sahillerle tepelerin manzarasına doyum olmaz. Burada eskiden Tabakyunus adı ile ayrı bir mahalle sayılırdı. İstanbulun kibar ulame konakları vardı, bunların arasında Ahmed Muhtar Efendi (Molla Bey) konağı, Afif Molla konağı, Rafi Molla konağı, Ayasofya kürsü şeyhlerinden Ali Beyin Köprülü konağı ondokuzuncu asır Türk konaklarının en güzel örneklerinden idi. Bugün bu binalardan, Molla Bey konağının geniş arsasiye bu arsanın altında uzanan mahzenler, Zahid Efendi konağının da hamamından bir parça kalmıştır. Haliç caddesinin geçtiği vadiye gayet dik bir yokuş halinde inen, Fodlacı sokağının üst kısmı da muhteşem bir panoramaya sahiptir: Birinci plânda Gül camii, Küçük Mustafapaşa hamamı ve Üsküplü camii ortalara düşmek üzere Kasab Demirhan ve Müftü Ali mahallelerini kuşbakışı görür. Daha geride İstanbulun Haliç sırtları gözün alabildiğine uzanır. Bu levhayı, Köprülerle beraber Galata kulesinden Tophane sahillerine kadar karşı taraf ile Sarayburnu, Ayasofya ve Bayezıd kulesinden Fatih camiine kadar gelen bir çerçeve kuşatır. Bu muhteşem panoramanın son plânını da Üsküdar ve Haydarpaşa sırtları teşkil eder, ufukta Alemdağı ve onun etekleri vardır. İstikbalde buraları İstanbulun en mamûr köşelerinden biri olmağa lâyıktır. (Temmuz 1944). Bibl. : REK, Gezi notu. Fenerde Abdisübaşı Mahallesi (1934 Belediye Şehir Rehberinden) Zâhid efendi konağının hamamı (Resim: Nezih)