Entries
Examine all the Istanbul Encyclopedia entries from A to Z.
Volumes
Browse A to G volumes published between 1944 and 1973.
Archive
Discover Reşad Ekrem Koçu's works for the entries between letters G and Z.
Discover
Search by subjects or document types; browse through archival docs that are open access for the first time.
Mehmed Ağa (Kara) article
MEHMED AĞA ( Kara ) – 1816 ile 1819 arasında Topcubaşı ; çok ciddi, dürüst , otoriter bir kumandandı ; o târihlerde Tophâne semti uygunsuz , hayta, hergele , baldırı çıplak güruhunun toplanmış olduğu bir yerdi , her türlü rezâlet ve fuhuş sokak üstünde ,kaldırım çiçeği kirli gençler ve çocuklar sürü sürü dolaşır , hanlar, bekâr odaları , kahvehâneler ve hamamlar birer dârülnedvei haşarât olmuşdu; topcu neferleri de kendilerini bu hay huy âlemine kaptırmış, Tophânede inzibat kalmamışdı.
Kara Mehmed Ağa topcubaşı olunca işe tophâneden başladı , evvelâ kendi neferleri arasındaki erâzil takımını ayıkladı , bir kısmı îdam ettirdi, bir kısmı hapse koydu ; Tophâneyi zabtu rabt altına aldıkdan sonra, asayiş ve zabıtası makaamına bağlı olan semti temizledi ; sokaklardan toplattığı uygunsuz gençleri ve çocukları sürdü dağıttı , sâir ???? gürûhu da ağanın dehşetinden yılarak birer köşeye sindiler ; fakat Mehmed Ağa pek çok düşman kazandı.
1819 kışında Beyoğlunda ve Tatavlada (Kurtuluşda) bir takım gece hırsızları türedi , halkın huzuru kaçdı ;bir türlü ele geçmeyen hırsızlar için halk :“Bunlar kalyoncu ve topcu neferleridir , hiç yakalanır mı?” demeğe başladı ; hattâ :“Topcubaşı ağa zâbitliğini Tophânede gösterir, eşkiyanın bu tarafa salar” diyenler oldu ; Mehmed Ağa şikâyete gelen mahalle ...
⇓ Read more...
MEHMED AĞA ( Kara ) – 1816 ile 1819 arasında Topcubaşı ; çok ciddi, dürüst , otoriter bir kumandandı ; o târihlerde Tophâne semti uygunsuz , hayta, hergele , baldırı çıplak güruhunun toplanmış olduğu bir yerdi , her türlü rezâlet ve fuhuş sokak üstünde ,kaldırım çiçeği kirli gençler ve çocuklar sürü sürü dolaşır , hanlar, bekâr odaları , kahvehâneler ve hamamlar birer dârülnedvei haşarât olmuşdu; topcu neferleri de kendilerini bu hay huy âlemine kaptırmış, Tophânede inzibat kalmamışdı.
Kara Mehmed Ağa topcubaşı olunca işe tophâneden başladı , evvelâ kendi neferleri arasındaki erâzil takımını ayıkladı , bir kısmı îdam ettirdi, bir kısmı hapse koydu ; Tophâneyi zabtu rabt altına aldıkdan sonra, asayiş ve zabıtası makaamına bağlı olan semti temizledi ; sokaklardan toplattığı uygunsuz gençleri ve çocukları sürdü dağıttı , sâir ???? gürûhu da ağanın dehşetinden yılarak birer köşeye sindiler ; fakat Mehmed Ağa pek çok düşman kazandı.
1819 kışında Beyoğlunda ve Tatavlada (Kurtuluşda) bir takım gece hırsızları türedi , halkın huzuru kaçdı ;bir türlü ele geçmeyen hırsızlar için halk :“Bunlar kalyoncu ve topcu neferleridir , hiç yakalanır mı?” demeğe başladı ; hattâ :“Topcubaşı ağa zâbitliğini Tophânede gösterir, eşkiyanın bu tarafa salar” diyenler oldu ; Mehmed Ağa şikâyete gelen mahalle imamlarına :“Topcu ocağında o ??????? tek nefer yokdur , ben askerime kefilim ; siz şikâyete Kaptanpaşa hazretlerine gidin ki kalyoncu erâzili meydandadır ” dedi ; bununla da kalmayarak bir kaç gece bizzat Beyoğlunda ve Tatavlada kola çıkdı ; Kaptanpaşanın idâre bölgesi içinde bulunan Tatavlada gece yarısından sonra şübheli bir şekilde sokakda dolaşan uygunsuz takımından bir kaç kalyoncu neferi yakalayarak Tersâneye teslim ; fakat ağanın bu hareketi , Kaptanpaşa tarafından (Deli Abdullah Paşa) iyi karşılanmadı , kendi idârî bölgesine bir tecâvüz sayıldı , Topcubaşıyı çağırtarak azarladı , Ağa da sesini yükseltip Tersanenin bozuk inzibatını ve kalyoncuların yapdıkları rezâletleri , bahsiyatı paşanın yüzüne karşı pervasızca anlattı ; kendisi bir ağa , ağır münakaşada bulunduğu adam ise devlet erkânından bir vezir idi ; Katanpaşa Divânı Hümâyunda şikâyetde bulununca Kara Mehmed Ağa fedâ edildi ve Topcubaşılıkdan azledildi ; bu azil, sadırazam tarafından İkinci Sultan Mahmuda arz edildiğinde pâdişah emri vâkii kabul etti , fakat :“Size lüzûmu olmayan devlete sâdık o nâmuslu adam bana lâzımdır ” dedi ve kapucubaşılık pâyesi ile Kara Mehmed Ağayı saraya aldı .Kara Mehmed Ağa ayrıldıkdan az sonra da Tophâne semti eski curcunalı âlemine döndü (B.: Tophâne).
Theme
Person
Contributor
Type
Document
Share
X
FB
Links
→ Rights Statement
→ Feedback
Please send your feedback regarding Istanbul Encyclopedia records to istanbul.ansiklopedisi@saltonline.org.
TÜM KAYIT
Article Title
Identifier
M13B012
Theme
Person
Subject
Type
Document
Format
Handwriting
Language
Turkish
Rights
Open access
Rights Holder
Kadir Has University
Description
Text written for the Mehmed Agha-Mehmed Ata chapter of Istanbul Encyclopedia
Note
Ink on paper
See Also Note
Tophane
Provenance
Istanbul Encyclopedia Archive has been opened to access in cooperation with Kadir Has University and Salt.
Theme
Person
Contributor
Type
Document
Share
X
FB
Links
→ Rights Statement
→ Feedback
Please send your feedback regarding Istanbul Encyclopedia records to istanbul.ansiklopedisi@saltonline.org.