Maddeler
İstanbul Ansiklopedisi'nin A harfinden Z harfine tüm maddelerini bir arada inceleyin.
Ciltler
1944 ile 1973 yılları arasında A harfinden G harfine kadar yayımlanmış olan ciltlere göz atın.
Arşiv
Reşad Ekrem Koçu'nun, G ve Z harfleri arasındaki maddelerle ilgili çalışmalarını keşfedin.
Keşfet
Temalar veya belge türlerine göre arama yapın; ilk kez erişime açılan arşiv belgeleri arasında gezinin.
Mehmed Ağa (Eğinli) maddesi
MEHMED AGA ( Eğinli ) – Onyedinci asır devlet ricâlinden ;İkinci Viyana muhasarası bozgunun sonra devam eden muharebeler esnâsında Yeniçeri Ocağında haseki idi ;zekâsı,çalışkanlığı ve namusu ile özi muhâfızı Köprülüzâde Fazıl Mustafa Paşanın nazarı dikkatini çekdi ve vezirin sonsuz îtimâdını kazandı,bir müddet sonra Fazıl Mustafa Paşa sadırâzam olduğunda,o zamanlar hükûmet erkânının devamlı şekilde oturduğu Edirneye çağırlarak evvelâ Zağarcıbaşı,az sonra da Külkethüdâsı oldu,ve Yeniçeri Ocağının bütün işleri üzerinde kendisine sonsuz salâhiyet verildi,öyle ki,o sırada yeniçeriağası olan Kadı Ali Paşa,lakabının meşhur darbımesel ile pek zarîfâne bir uygunluğudur,“gölge kadısı” mevkiine düşdü,Ali Paşanın emirlerinden hemen hiç biri,arkasını sadırâzamın güvenine dayamış Eğinli Mehmed Ağa tarafından yerine getirilmedi, Kadı Ali Paşa da Mehmed Ağanın “bir kaşık kanına susamış idi ”.Sadırâzam 1692 Temmuzunda Slankamen muharebelerinde şehid düşünce mührü hümâyun Eğinli'nin can düşmanı Kadı Ali Paşaya verildi ; yeni sadırâzam müdhiş kinini gizleyerek, sefer dönüşü Edirneye kadar, o sırada yeniçeri ağası olmuş bulunan Mehmed Ağayı “Oğul, Kardaş” gibi samimi hitablarla aldattı ; Edirnede Has Oda köşkünde pâdişahın (Dördüncü Sultan Mehmed) huzuruna giren sadırâzam :“Yeniçeri Ağası bir müteh...
⇓ Devamını okuyunuz...
MEHMED AGA ( Eğinli ) – Onyedinci asır devlet ricâlinden ;İkinci Viyana muhasarası bozgunun sonra devam eden muharebeler esnâsında Yeniçeri Ocağında haseki idi ;zekâsı,çalışkanlığı ve namusu ile özi muhâfızı Köprülüzâde Fazıl Mustafa Paşanın nazarı dikkatini çekdi ve vezirin sonsuz îtimâdını kazandı,bir müddet sonra Fazıl Mustafa Paşa sadırâzam olduğunda,o zamanlar hükûmet erkânının devamlı şekilde oturduğu Edirneye çağırlarak evvelâ Zağarcıbaşı,az sonra da Külkethüdâsı oldu,ve Yeniçeri Ocağının bütün işleri üzerinde kendisine sonsuz salâhiyet verildi,öyle ki,o sırada yeniçeriağası olan Kadı Ali Paşa,lakabının meşhur darbımesel ile pek zarîfâne bir uygunluğudur,“gölge kadısı” mevkiine düşdü,Ali Paşanın emirlerinden hemen hiç biri,arkasını sadırâzamın güvenine dayamış Eğinli Mehmed Ağa tarafından yerine getirilmedi, Kadı Ali Paşa da Mehmed Ağanın “bir kaşık kanına susamış idi ”.Sadırâzam 1692 Temmuzunda Slankamen muharebelerinde şehid düşünce mührü hümâyun Eğinli'nin can düşmanı Kadı Ali Paşaya verildi ; yeni sadırâzam müdhiş kinini gizleyerek, sefer dönüşü Edirneye kadar, o sırada yeniçeri ağası olmuş bulunan Mehmed Ağayı “Oğul, Kardaş” gibi samimi hitablarla aldattı ; Edirnede Has Oda köşkünde pâdişahın (Dördüncü Sultan Mehmed) huzuruna giren sadırâzam :“Yeniçeri Ağası bir müteharrik zorba, izâbesi vâcib adamdır, o mevkide durması aslaa münâsib değildir” diye pâdişahı kandırdı ve ona dilediği cezâyı vermek için bir hattı hümâyun, fermanı aldı. Ertesi bir cuma günü Eğinli Mehmed Ağayı sarayına dâvet etti : “Allah mübârek eylesin !.. pâdişahımız size Kudüs sancak beyliği ile Emrihaclık ihsan eyledi !..” diyerek hil'at giydirdi. Sadırâzamın yanından sevinçle ayrılan Mehmed Ağa aşağıda atını bulamadı , binek taşına bir araba çekilmiş olduğunu gördü , etrâfına üşüşen çavuşlara atını sordu , “Arabaya binmeniz emrolundu !” cevâbını alınca niye uğradını anladı,tekrar yukarı çıkdı , sadırâzam divanhânede geziniyordu : “Paşa efendim, şimdi din ve devlete sâdıkaane hizmet edene mükâfat bu mudur ?” diye bağırdı. Yok etmek istediği hasımlarını,rakiblerini evvelâ bir arabaya sürgüne gönder bindirerek sürgüne gönderdiği ve ardından îdam fermanını yolladığı için “Arabacı” lakabını almış olan Kadı Ali Paşa cevab vermeyip hareke çekildi, evvelce verdiği emir üzerine çavuşlar Eğinli Mehmed Ağayı zor ile arabaya bindirip götürdüler , İstanbuldaki sadâret kaymakamı Yeğen Hüseyin Paşaya da gelir gelmez idamı hakkında bir hattı şerif yollandı. Küçükçekmeceye geldiklerinde su dökmek bahânesi ile muhâfızlarını aldatan Eğinli Mehmed Ağa , arkasına bir siyah aba giyüb ve başına bir kaba astar sararak kıyâfetini tebdil ile kendisini tâkib etmekde olan bir sâdık hizmetkârının yüğrek atına atladı ve İstanbula doğru kaçdı ; kacdığı anlaşılınca “ ardından binen binene olub tâkib ettiler ise de tozuna bile yetişemediler. Eğinli Mehmed Ağa İstanbulda bir müddet gizlenmeye muvaffak oldu,ve onun firarı vakası büyük şehirde bir merak uyandırdı ; Kaymakam Yegen Hüseyin Paşa tarafından bütün İstanbul kapılarına gözcüler konuldu, şübheli yerler aranmaya başlandı. Daha emin gördüğü Galataya geçmek isteyen Mehmed Ağa bir gümrük iskelesinde , vaktiyle edebsizlikleri sebebi ile ocakdan tard ettiği bir yeniçeri tarafından tanındı , derhal en yakın kolluğa haber verildi , ve kolluk çorbacısı ile neferleri tarafından kayığa binmek üzereyken yakalandı;onbeş gün sonra da kemend ile boğularak idam edildi , cesedi evvela Bâlahümâyun önüne bırakıldı , sonra dostları tarafından Üsküdara geçirilip defnedildi.İstanbuldaki evinde 100 kese parası ve bütün eşyası , memleketindeki çiftliği ve bütün sürüleri mîrîye musâdere edildi. Muhbir olan matrud yeniçeriye emekli aylığı bağlandı , ayrıca 20 altın bahşiş verildi ; fakat Eğinli Mehmed Ağanın idamı İstanbul halkı tarafından teessürle karşılandı.
Tema
Kişi
Emeği Geçen
Tür
Belge
Paylaş
X
FB
Bağlantılar
→ Kullanım Şartları
→ Geri Bildirim
İstanbul Ansiklopedisi kayıtlarıyla ilgili önerilerinizi istanbul.ansiklopedisi@saltonline.org adresine gönderebilirsiniz.
TÜM KAYIT
Madde Başlığı
Kod
M13B008
Tema
Kişi
Konular
Mehmed Ağa (Eğinli), Eğinli Mehmed Ağa, Eğinli Mehmet Ağa, Köprülüzâde Fazıl Mustafa Paşa, Özi Kuşatması, Ochakov Kuşatması, Siege of Ochakov, Ochakiv, Zağarcıbaşı, Yeniçeri Ocağı, Janissary Corps, Yeniçeri, Janissary, Kul kethüdası, Ali Paşa (Kadı), Edirne, Has Oda Köşkü, Mehmed IV (Sultan), Kudüs Sancak Beyliği, Ali Paşa (Arabacı Kadı), Hüseyin Paşa (Yeğen), Küçükçekmece, Galata, Gümrük İskelesi, Gümrük Pier, İdam cezası, Capital punishment, Salankamen Muharebesi, Battle of Slankamen
Tür
Belge
Biçim
Daktilo yazısı, El yazısı
Dil
Türkçe
Haklar
Açık erişim
Hak Sahibi
Kadir Has Üniversitesi
Tanım
İstanbul Ansiklopedisi Mehmed Ağa-Mehmed Ata bölümü için yazılmış metin
Not
Kâğıt üzerine daktilo ve tükenmez kalem
Provenans
İstanbul Ansiklopedisi Arşivi, Kadir Has Üniversitesi ve Salt iş birliğiyle erişime açılmıştır.
Tema
Kişi
Emeği Geçen
Tür
Belge
Paylaş
X
FB
Bağlantılar
→ Kullanım Şartları
→ Geri Bildirim
İstanbul Ansiklopedisi kayıtlarıyla ilgili önerilerinizi istanbul.ansiklopedisi@saltonline.org adresine gönderebilirsiniz.