MEHMED ( Üsküdarlı Kalyoncu Deli ) – Son yeniçerilerden bir zorba ;önce Yeniçeri ocağına girmiş,Üsküdarın muhafazasına memur 59.Ortaya nefer olmuşdu,bir çok emsâli gibi bir müddet sonarada Tersâne Ocağına kaydedilmiş,yeniçeriliğine bir de kalyonculuk eklemişdir.Ordu ile sefere gitmek icab ettikde “Kalyoncuyum” donanma ile sefere gitmek gerekse “Yeniçeriyim” diyen haytalardan olmuşdu. Aslı Üsküdarlı idi,Bülbülderesinde doğmuşdu ve ayak takımı arasından sürtüp sivrilip türemişdi.Vücud yapısı ile ve kaş göz nakşı ile güzel adamdı.Utanması,arlanması,ırz ve namus kaygusu olmayan gürühden bir genc olarak yapmadığı zıpırlık kalmamış ve ondan ötürü “Deli” lakabı ile anılmışdı.Lâübâli meşrebi ile Tersânede Küçük Hüseyin Paşanın gözüne girmiş,Çıplaklar Çavuşu olmuş ve kendi kendisine bir Kaptanlık unvânı takınmışdı. Kadıköyünden Beylerbeyine,gerilerde Merdivenli Köyüne,Çamlıcaya,Bulgurluya kadar çarşılarda esnafı,tüccarı ve bağ ve bostan sâhiblerini haraca bağlamış ve çarçabuk tüyünü düzmüş,bir konak satın almış,hattâ gasbetmiş,konağını da haşarat güruhu ile doldurmuşdu.İşi gücü köçek oğlanlar ve çengi karılarla iyşü işret idi ve meclislerinde dâima çehreli bir kaç çapkın sâkisi bulunurdu. Üsküdar eşrâfından Bursalı Haraccızâde Esad Ağanın biri öbüründen güzel bir oğlu ile kızı vardı.Oğlan...

MEHMED ( Üsküdarlı Kalyoncu Deli ) – Son yeniçerilerden bir zorba ;önce Yeniçeri ocağına girmiş,Üsküdarın muhafazasına memur 59.Ortaya nefer olmuşdu,bir çok emsâli gibi bir müddet sonarada Tersâne Ocağına kaydedilmiş,yeniçeriliğine bir de kalyonculuk eklemişdir.Ordu ile sefere gitmek icab ettikde “Kalyoncuyum” donanma ile sefere gitmek gerekse “Yeniçeriyim” diyen haytalardan olmuşdu. Aslı Üsküdarlı idi,Bülbülderesinde doğmuşdu ve ayak takımı arasından sürtüp sivrilip türemişdi.Vücud yapısı ile ve kaş göz nakşı ile güzel adamdı.Utanması,arlanması,ırz ve namus kaygusu olmayan gürühden bir genc olarak yapmadığı zıpırlık kalmamış ve ondan ötürü “Deli” lakabı ile anılmışdı.Lâübâli meşrebi ile Tersânede Küçük Hüseyin Paşanın gözüne girmiş,Çıplaklar Çavuşu olmuş ve kendi kendisine bir Kaptanlık unvânı takınmışdı. Kadıköyünden Beylerbeyine,gerilerde Merdivenli Köyüne,Çamlıcaya,Bulgurluya kadar çarşılarda esnafı,tüccarı ve bağ ve bostan sâhiblerini haraca bağlamış ve çarçabuk tüyünü düzmüş,bir konak satın almış,hattâ gasbetmiş,konağını da haşarat güruhu ile doldurmuşdu.İşi gücü köçek oğlanlar ve çengi karılarla iyşü işret idi ve meclislerinde dâima çehreli bir kaç çapkın sâkisi bulunurdu. Üsküdar eşrâfından Bursalı Haraccızâde Esad Ağanın biri öbüründen güzel bir oğlu ile kızı vardı.Oğlanın adı Mehmed idi.Henüz tüysüz bir genc olan Mehmed devritalık havasına kapılmış,Cezâyir Kesimi kılıkla sokaklarda yalın ayak,baldırı çıplak dolaşmaya başlamış (B.:Gezayir Kesimi,cild 5,sayfa 3531) ve baba evini terk ederek Kalyoncu Deli Mehmedin konağında yerleşmiş,müdhiş zorbaya çavukdar olmuşdu.Babası tarafından da evlâdlıkdan red edilmişdi,ayrıca 59.Yeniçeri Ortası kolluğuna da civelek yazılmışdı.Zıpır oğlan ayrıca Deli Mehmede sık sık kendisinden kat kat güzel bir kız kardeşi bulunduğundan bahsederdi.Bir gün Haraccızâdenin evine Tersâne Kethüdâsı,kaptanpaşadan sonra tersânenin en büyük zâbiti geldi ve Esad Ağadan Allahın emri ve Peygamberin kavli ile güzel kızını Kalyoncu Mehmed Kaptan için istedi,Esad Ağa da boş bulundu,kaptan hakkında tahkikat yapmadan “Verdim” dedi.Biraz sonra eşi dostu gelerek :“Aman Ağa ne yaptın,kızını verdiğin adam,oğlunu bağdan bağa rezilâne dolaştıran meşhur Deli Mahmeddir” dediler.Fakat Haraccızâde korkusundan açıkca kız vermerden vaz geçdiğini söyleyemedi,Deli Mehmedin nikâh hususunda ısrarlı mürâcaatlarını sudan bahânelerle oyalama yolunu tuttu.Haraccızâdenin konağı Üsküdarda Şeyhcamii semtinde idi. Deli Mehmed bir gece işret sofrasında mahbub çubukdarına :“ Bre oğlan..baban ne halt eder,şu nikâh hâlâ niçin kıyılmaz..” diye sordu.Mehmed de :“Aman ağam..babam seni oyalar..kız kardeşimi Bursaya kaçıracak..” dedi. Deli Mehmed yerinden fırlayarak,içki sofrası etrafında hepsi çıplak ayaklı yârânına :“Kalkın bre dilâverler,kızı bıçağımın kuvvetiyle almaya giderim..” dedi. O hezele güruhunun içinde,altın adını bakır yapmış kendi oğlu da dahil,gece yarısı Esad Ağanın konağını basdılar,güzel kızı zorla çıkarıp Şeyhcamiine sokdular,camiin imamı da evinden alındı,gece yarısı bıçak tehdidi altında camide nikâh kıyıldı.Konakda feryâdü figün gökyüzünü tuta dursun,Deli Mahmed şıkırdım çubukdarının küçük kız kardeşini,artık kendi nikâhlı karısını alarak Üsküdar İskelesinden beş çifte bir kayığa bindi.Kendi baldırı çıplakları,haytaları da kayıklara dolduler, beş çiftenin peşine takıldılar.Meşaleler,davullar,zurnalar,kayıklarda oynatılan çengiler köçeklerle deniz üstünde bir düğün alayı yapıldı ki,İstanbulda o tarihe kadar görülmüş,işidilmiş şey değildi,bundan böyle de görülmeyecekdi.Kürekler ağır ağır çekilerek sabaha karşı Kasımpaşaya varıldı ve Deli Mehmed orada Kaptanpaşa Mahallesindeki ikinci konağında,ki orası da bir Dârülnedvei Haşerât idi,gün tamamen ışımadan gerdeğe girdi. Bir ara hamamcılığa heves eden türedi,Kasımpaşada Dede Hamamını tuttu,bir tek hamamdı,çekmece başına,erkeklere işlediği zaman Haraccızâdenin güzel oğlunu,kadınlara işlediği zaman da yine Haraccızâdenin güzel kızını oturttu.Mâcerâları dillere destan olan iki kardeşi görmek için halk,İstanbulun en uzak köşelerinden Kasımpaşadaki Dede Hamımına akın etmeye başladı. Deli Mehmedin hamamcılığa başladığı yıl İstanbulda katı bir kış oldu,İstanbul odunsuz kaldı odunsuz kaldı,bütün çarşı hamamları kapandı.Deli Mehmed eli altındaki serserileri civardaki bağçelere saldı ve meyva ağaçlarını kestirterek külhanda onları yaktırdı,kimse ağzını açamadı. Rütbesi Deli Mehmedden çok yüksek bir kaptanın karısı,haytanın güzel karısından 300 kuruş ödünç para almışdı,borcunu ödeyemedi,Deli Mehmed de baldırı çıplaklarıyla âmiri yerindeki kaptanın kapusuna dayanarak bir rezâlet çıkardı.Mesele hükûmete aksetti ve Deli Mehmed gibi bir zorbanın ortadan kaldırılması için fırsat bilindi,Tersânede çıplaklar çavuşu iken İskenderiye Gümrükeminliğine tayin edildi,câzib bir memuriyetti,hayta hemen kabul etti ve bir tersâne gemisi ile yola çıkdı.Akdenizde bulunan kaptanpaşaya da idam fermanı yollanmışdı. Donanmaya Bozcaada sularında rastlayan Deli Mehmed bir filikaya atlayarak paşa gemisine gitti,fakat kaptan paşanın huzuruna çıkamadı,gemiye ayak basar basmaz yakasına yapışan cellâdlar bir kaç yumrukda çökerttiler ve Deli Mehmedi boğdular,cesedi denize atıldı. Deli Mehmedin idamından sonra Haraccızâde kardeşlerin ne olduklar blinmiyor. Bu vak'alar 1810 ile 1825 arasında geçmişdir . İdam tarihi 1223 (1808) dir. Bibl.: Câbi Said Vekayinâmesi