Bedî' Mensî

R4009

Kişi

Rauf Yektâ Bey, Besteci, Bestekâr, Composer, Müzik, Music, Müzisyen, Musician, Müzikolog, Musicologist, Şark Musikisi, Eastern Music, Oriental Music, Batı Müziği, Western Music, Zekai Dede, Bedi' Mensi, Hüseyin Sadettin Arel, Şehbal (Dergi), Şehbal (Journal), Hüseyin Saadettin Arel, Müzik Kütüphanesi, Musical Library, Viyana, Wien, Vienna, Musiki Kongresi, Musicology Congress, Kütüphane, Library

Kupür, Belge

Baskı

Türkçe, Osmanlı Türkçesi

Açık erişim

Kadir Has Üniversitesi

Kâğıt üzerine tükenmez kalem. Kupür madde başlığının yazıldığı kâğıda yanlamasına yapıştırılmıştır.

Mûsîkî Bir mûsîkî-nevîs mu’âsır hakkında Mûsîkîden, bâ-husûs şark mûsîkîsinden bahs edilirken, mu’âsır bir muharrer mûsîkîmizin sevimli ismini tahattür etmemek hemân kâbil değildir: Ra’uf Yektâ Bey. Bu isim ile -mûsikîye müntesib olalım, olmayalım- hepimizin bir parça ma’ârifemiz vardır; şu farkla ki, hakîkî bir sâhib-i ihtisâs olan Ra’uf Yektâ Bey’in ismi çoğumuza bir hüsn-i takdîr ve ihtirâm, ba’zımıza bir meyl-i gıbta ve istirkâb birazımıza da şübeh-i gayz ve bugz-ı ilhâm eder. Ma’a-hezâ şark mûsîkîsinin, hâ’iz-i ‘azm ve vukûf bir mücâhid-i mutatâvvi’i sıfatıyla yazdığı bütün rüsâle ve makâleleri mûsîkî-şinâslara da başkalarına da ‘aynı lezzetle okutmağa muvaffık olan bu yegâne muharririn, muhtelif kalblere telkîn etdiği hissiyât gûn-â-gûn içinde en samîmî ve hakîkîsi bilâ-şübhe, mebzûlen nâ’il olduğu takdîrât ve ihtirâmâtdır; gıbta ve istirkâb belki takdîr ve ihtirâmı velyedebilir; lakin Ra’uf Yektâ Bey’in bi-hakken zemîn olamayacağı bir şey var ki o da gayz ve bugzdur. Müferrit bir tevâzu’ ve bir nâzikî-i tab’ ile Re’fet ve Şefkâtî nefesinde mezc etmesinden dolayı isminin cüz’-i evveline ne kadar lâyık ise “Yektâ” nâmınada mûsîkî-i şark ve garbdeki vus’at-ı ıttılâ’ıyla o kadar müstehak olmuşdur; bunun içün husamâsında görülen meyl-i infi’âl, ‘ale’l-ekser ‘acizin kudrete karşı göstermek i’tiyâdında olduğu huşûnetlerden ‘ad edilmelidir. Ra’uf Yektâ Bey, kavâ’id-i nazariyeden mahrûm zannedilen mûsîkî-i şark nâsıl bir esâs kavîme mestend olduğunu sırf kendi mesâ’i-i zânniyesiyle öğrenmiş ve herkese öğretmekle vakf-ı hayât etmişdir. İstanbul kütübhâne-i ‘umûmîlerinde Ra’uf Bey’in istinsâh etmediği kütüb-i mûsîkîye yokdur; hatta en mühimlerinin muhtelif kütübhânelerdeki nüshalarını sûret-i mükerrerede mukâyese ederek vücûdu melhûz olan sehv nüshadan kurtulmağa çalışmışdır. Bizim kütübhânelerdeki tezebzüb idâreye vâkıf olanlar yalnız şu su’ûbetin iktihâmına bir muvaffakiyet derler. Fakat Ra’uf Bey onları istinsâh ile iktifâ etmemiş, hepsini ayrı ayrı tedkîk ve tenkîd; Farsî ve ‘Arabî olan bir çoklarını da tercüme etmişdir. Zekâî Dede Efendi merhûm ki muhafaza-ı âsâr islâf olan bir üstâd-ı fâzıldan aldığı nefâyis-i mazbûtata kavâ’id-i nazariye hakkındaki müktesebâtını i’lâve etdikden sonra, Ra’uf Yektâ Bey’in nikâh-ı tedkîki garb mûsîkîsine mun’ataf oldu. Mûsîkî-i garbin mebâdisinden ma’liyesine kadar vâsıta-ı tadkîk olabilecek âsârı tetebbu’ eyledi ve mûsîkîye dâ’ir Avrupa’da münteşir resâ’il-i mevkûteyi muntazaman ta’kîb ederek terekkiyât-ı vakı’aya hakkıyla vâkıf oldu. Hatta “Revü Müzikal”e gönderdiği makâleler ve notalarla Avrupa’da da nazar-ı dikkati celb etdi. karîben Viyana’da in’ikâd edecek olan mûsîkî kongresine bir ‘Osmânlı murahhası sıfatıyla med’uvv bulunuyor. İşte bir mûsîkî-i kıymet-dâra mâlik olduğumuzu her zemân ve her yerde bir gayret fütûr nâ-pâzîr ile berâhîn-i fenniyeye müsteniden ve bir istidlâl-i sehli ta’kîben nazarlarımıza ‘arz eden mûsîkî-i şark müdâfi’i Ra’uf Yektâ Beyin hüvviyet ve meziyyet-i mûsîkîsine dâ’ir pek kısa bir hulasa! Bu muktedir ve muhterem mûsîkî nevîsin cerâ’id ve ve resâ’ilde sık sık okuduğumuz câzibe-dâr yazılarından başka, bestekârlığa müte’allık âsârı da vardır; “Şehbal” devr-i istibdâdda bir feryâd ahrârâne” ismindeki millî şarkısını ve şu vesîleden bi’l-istifâde tasvîrini bu nüshaya derc etmekle müftehir olur. Bedi’ Mensî [Hüseyin Sadeddin Arel]

1909-03-14

Şehbal, 1 Mart 1325 [14 Mart 1909], no. 1, s. 7

İstanbul Ansiklopedisi Arşivi, Kadir Has Üniversitesi ve Salt iş birliğiyle erişime açılmıştır.