SÜRÛRÎ ( Meddah ) – Geçen asır sonları ile asrımız başlarında yaşamış ünlü bir sanatkâr ,hikâyelerinin mevzûlarını kendi bulur,zengin mühayyilesi ile süsler ve çok tatlı bir dille anlatırdı ;yarım asra yakın kahvehânelerde,düğünlerde ve kibardan ricalden kimselerin yâran meclislerinde icrâyi sanat etmiş, ve gramofonlar için pek çok plak doldurmuşdur. 1874 de İstanbulda doğdu,melâmî şeyhlerinden Çırakcı Dergâhı şeyhi Hakkı Beyin oğludur ;kendisini yakından tanımış olması gereken Sermed Muhtar Alus (B.:Alus,Sermed Muhtar) Sürûrînin mürekkeb yalamamış,câhil olduğunu söyler isede doğru değildir,zamanında her gence nasib olmamışdır,idâdî mezunu idi.Gencliğinde babasının dergâhında âyinlere katılmış,sâir tekkelere,bilhassa mevlevîhânelere devam etmiş,tasavvuf edebiyatı ile ve tekke musikisi ile yakından ilgilenmişdi ;doğuş kaabiliyeti olarak emsalsiz bir mukallid idi, onu meddahlığa sürkleyen de bu kaabiliyeti,ve bu yönden gördüğü teşvikler olmuşdu ;Kavuklu Hamdi Efendi ve Meddah İsmet Efendi ile tanışdı ve altı yedi sene bu iki büyük sanatkâra çıraklık yaparak yetişdi (B.: Hamdi Efendi,Kavuklu,cild ,sayfa ;İsmet Efendi ,Meddah ,cild , sayfa ). Meddahlığa 1900-1901 arasında Şehzâdebaşı kırâthânelerinde başladı ve pek kısa zamanda zamanının şöhretlerinden biri oldu. Babasının ölümünde Ç...

SÜRÛRÎ ( Meddah ) – Geçen asır sonları ile asrımız başlarında yaşamış ünlü bir sanatkâr ,hikâyelerinin mevzûlarını kendi bulur,zengin mühayyilesi ile süsler ve çok tatlı bir dille anlatırdı ;yarım asra yakın kahvehânelerde,düğünlerde ve kibardan ricalden kimselerin yâran meclislerinde icrâyi sanat etmiş, ve gramofonlar için pek çok plak doldurmuşdur. 1874 de İstanbulda doğdu,melâmî şeyhlerinden Çırakcı Dergâhı şeyhi Hakkı Beyin oğludur ;kendisini yakından tanımış olması gereken Sermed Muhtar Alus (B.:Alus,Sermed Muhtar) Sürûrînin mürekkeb yalamamış,câhil olduğunu söyler isede doğru değildir,zamanında her gence nasib olmamışdır,idâdî mezunu idi.Gencliğinde babasının dergâhında âyinlere katılmış,sâir tekkelere,bilhassa mevlevîhânelere devam etmiş,tasavvuf edebiyatı ile ve tekke musikisi ile yakından ilgilenmişdi ;doğuş kaabiliyeti olarak emsalsiz bir mukallid idi, onu meddahlığa sürkleyen de bu kaabiliyeti,ve bu yönden gördüğü teşvikler olmuşdu ;Kavuklu Hamdi Efendi ve Meddah İsmet Efendi ile tanışdı ve altı yedi sene bu iki büyük sanatkâra çıraklık yaparak yetişdi (B.: Hamdi Efendi,Kavuklu,cild ,sayfa ;İsmet Efendi ,Meddah ,cild , sayfa ). Meddahlığa 1900-1901 arasında Şehzâdebaşı kırâthânelerinde başladı ve pek kısa zamanda zamanının şöhretlerinden biri oldu. Babasının ölümünde Çırakcı Dergâhının şeyhliği gelenek icâbı hakkı iken, o devrin telâkkisi ile “Halkı güldüren oyuncu parçası” denilerek meşihat dâiresince şeyhlik başkasına verildi.Tekke postu yerine sanat postuna oturmuş olan Sürûrî için bu horlanma,halkın geniş muhabbeti karşısında bir hiç kaldı.Otuz dört yıl İstanbulda ve Türkiyenin bir çok yerinde hayranlıkla dinlendi. En parlak devrinde çıkmış aşağıdaki ilânı 6 teşrini evvel 1322 (M.ekim 1906) tarihli Sabah gazetesinden alıyoruz : “Sirkecide Tramvay mevkiinde Bahrisefid Kırâathânesinde Meddah Sürûrî Bu gece saat 3 de Edeb ve terbiye dâiresinde hikâye söylemekle mâruf olan meddâhı mûmâileyh gaayet gülünçlü ve ibretâmiz hikâyeler nakledecekdir ”. 1933 de öldü ;köseç sarı sakallı ve bıyıklı,gaayet iri yarı,dev cüsse bir zât idi,göz kapakları tatarımsı çekikdi. Doldurmuş olduğu plaklar türkçede taklid sanatının birer şah eseridir;zamanımızda bir koleksiyonunu bulmak çok zordur ve bulunacak olan koleksiyon da çok kiymetli olmak gerekir,devlet eliyle aranması ve millî kütübhânemize mal edilmesi gerekir,hatırlayabildiğimiz plaklar şunlardır :“Ali Asgar Ağa ile muhâvere”,“Karagözün karısı ile muhâveresi”,“Arnavudun musiki öğrenmesi”,“Harem ağasının ud meşki”,“Asrî aşcıbaşı”,“Meşhedî Câfer ile balıkcı”,“Belediye intihâbâtı”,“Alaylı yüzbaşı Ömer Ağanın imtihanı”,“İran tayyâreleri”, “Ali Asgar Ağa Bursa Kaplıcalarında”,“Fil yumurtası”,“Yahudi Yenicami ayakyollarında”,“Üsküdar dolmuşu kayık ”,“Mehmed Ağa aşcı dükkânında”,“Muhâcirin Karagöz oynatması ”,“Kayserili rumun Londrada Loid Corca hediyelik pastırma götürmesi”,“Yahudi hokkabazın aşcıbaşı ile muhâveresi”,“Karı koca muhâveresi”. Münir Süleyman ÇAPANOĞLU