SÜLEYMAN (İspirli) – 1880 ile 1885 arasında 19-20 yaşlarında delişmen bir oğlan olub Üsküdarda ricalden bir zâtin konağında uşak idi ;üzerinde hoca hakkı olmadan okuma yazma öğrenmiş,akrânı İstanbul genclerine ayak uydurmuş,bir Allah vergisi olarak manzumeler yazmış,koca bir defter doldurmuşdur.O devrin Üsküdarının günlük hayat cilveleri ve bir genc uşak hayatı bakımından tarih kaynağı değerinde şeylerdir ,bir kaç parça alıyoruz. Uşağın Bayrem Bahşisi İçin Kâkülün telinden topuğuma dek Bulamazsın benim gibi civelek Hizmetde hünermend oynaşda cambaz Uşak olmak için sarfettim emek Uşak efendinin yüzü akıdır Efendim kiymetim bilinmek gerek Hâşâ inkâr etmem muhabbetini Lâkin kâfi midir sâdece sevmek Revâ mı gezeyim çul çaput ile Süslü dolaşırken yüzlerce eşek Yalın ayak ile koşdurma beni Bir pabuç parası ihsan ederek Bayrama iki gün kaldı efendim Bilmem ki ayıp mı para istemek Çok değil efendim üç mecidiye İstiyorum senden etek öperek * Konakdaki Durumu İçin Şu allıklı düzgünlü yanakda lâden beni Bir lahza rahat komaz cadaloz hanım beni Paranın yüzü sıcak yoksa çokdan kaçarım Bir uşak parçasıyım nâçar işmar çakarım Büyük beye gelince o da bir başka balta Nevcivanlar oturur diyor gönülde tahta Yalın ayak daltaban diyar garibi uşak Para hatırı için olur elbet yumuşak Velâkin...

SÜLEYMAN (İspirli) – 1880 ile 1885 arasında 19-20 yaşlarında delişmen bir oğlan olub Üsküdarda ricalden bir zâtin konağında uşak idi ;üzerinde hoca hakkı olmadan okuma yazma öğrenmiş,akrânı İstanbul genclerine ayak uydurmuş,bir Allah vergisi olarak manzumeler yazmış,koca bir defter doldurmuşdur.O devrin Üsküdarının günlük hayat cilveleri ve bir genc uşak hayatı bakımından tarih kaynağı değerinde şeylerdir ,bir kaç parça alıyoruz. Uşağın Bayrem Bahşisi İçin Kâkülün telinden topuğuma dek Bulamazsın benim gibi civelek Hizmetde hünermend oynaşda cambaz Uşak olmak için sarfettim emek Uşak efendinin yüzü akıdır Efendim kiymetim bilinmek gerek Hâşâ inkâr etmem muhabbetini Lâkin kâfi midir sâdece sevmek Revâ mı gezeyim çul çaput ile Süslü dolaşırken yüzlerce eşek Yalın ayak ile koşdurma beni Bir pabuç parası ihsan ederek Bayrama iki gün kaldı efendim Bilmem ki ayıp mı para istemek Çok değil efendim üç mecidiye İstiyorum senden etek öperek * Konakdaki Durumu İçin Şu allıklı düzgünlü yanakda lâden beni Bir lahza rahat komaz cadaloz hanım beni Paranın yüzü sıcak yoksa çokdan kaçarım Bir uşak parçasıyım nâçar işmar çakarım Büyük beye gelince o da bir başka balta Nevcivanlar oturur diyor gönülde tahta Yalın ayak daltaban diyar garibi uşak Para hatırı için olur elbet yumuşak Velâkin gelin hanım o körpe gül goncası Canından bezdirmişdir sarhoş züppe kocası Bir uşak parçasıyım ammâ eşbeh civanım Ayak bağım konakda o yosma gelin hanım * Uşak Koynuna giren Yosma İçin Yaz gecesi yatardım şöyle uryan bir donca Kapum açılıverdi nısfülleyle yakınca Yürek geldi ağzıma korkmadım disem yalan Yosma gelin hanımı gördüm kibrit çalınca Nâzik ayaklarıyla gelen kısmet tepilmez Uşaklığın kadrini bildim hanım sarınca * Uşağın Dâvet İşmarı Yalın ayak topuk vurunca uşak İşmarı hanımım çakıyor şıpşak Gözlerim yolunde beklerim demek Bir ucu yerde sürünen kuşak * Birikmiş Aylıkların Alınması İçin Süslendim püslendim oldum küçük bey İspirliye hey hey uşağa hey hey Cakalı çalımlı apikoya bak Kim derdi gezerdi dün yalın ayak Lotarya mı vurdu miras mı yedim Harcadığım kendi param efendim Büyük bey bir dükkân sattı geçende Birikmiş aylığı almışım ben de Çil çil mecidiye yirmidört aded Düzülmez mi yahu kılık kıyâfet Setre pantol gömlek kolalı yaka Bey de ben paşa da satayım caka Eksiğim bir ipek mendilim kaldı Diyelim onu da hanımım aldı * Kendi Kılık Kıyâfeti İçin Bir endam aynasının karşısında uşağı Tarif ideyim size şöyle başdan aşağı Boydan yana uzunca levendâne endâmı Kaş göz nakşe yerinde düzgüncedir kelâmı Pençeli topukludur iri kıyım el ayak İstifi kalem kalem elde ayakda parmak Başındaki dal fesi yıkar sol kaş üstüne Dallı güllü mintanı revnak vermiş hüsnüne Mintan üstünde yelek cebde zülüf tarağı Zülüf perçem dedimse uşağın tumturağı Pantol fransız kesim belde dâim al kuşak Albenisi yerinre yalın ayaklı uşak Ayaklar yalın ama modaya da uymalı Süsünü itmam için mavi gözlük koymalı Gülmeyiniz efendil düşer kıyak afili İliştirsem yalağe bir de al karanfili * Çinili Hamamdaki Dellâkliği İçin Dellâklerden birisi hastalanmış geçen gün Dâvet etti hamamcı ben de hatır kıramam Vardım gittim soyundum kara futa kuşandım Kısmetime müşteri çıkdı bzim Laz İmam Öyle bir kese sabun vurdum ki ben hocaya Görmemiş ömribillâh öyle dikkat ihtimam İspirliye biçilmiş kaftan imiş dellâklik Kal hamamda dediler dedim aslaa kalamam Nevcivansın dilbersin çul çaput içindesin Hamam içinde ise sebîkei sîm endâm Bahşişin bir haftada çıkarır bir aylığın Dedim para hesabı karacümle anlamam Başımda kavak yeli efendimden hoşnudum Uşak doğmuş ölürüm uşaklıkdan ayrılmam * Laz İmam İçin Karı ile oğlana Muska yazar Laz Hoca Utanmaz başıdaki Sarığından koskoca * Sarhoş Tevfik İçin İmamın gayretini yendi mevtânın fendi Teneşirde dirildi Sarhoş Tevfik Efendi * Bakkal Bodosun Çırağı İçin Kör Bodos Ağanın çırağı Yuvan Kınalı Karakan Kuzusu civan Sarcı arılar eşkiyâlara o bakkal dükkânı oldu bir kovan * Tulumbacılığı İçin Aynı yolda zâten akranın hepsi Tulumbacılığa sardım hevesi Tulumbacılıkda ayak mihekdir Koşarlı ayağın bende irisi Keçe külâk ile hem dizlik ile Şanlı uşaklardan benim birisi Şöhretm İspirli Uşak Süleyman Baş tâcı eyledi sandık reisi * İlk Sarhoşluğu İçin Tam yirmi bir yaşında selvi fidanı boyu Ülfer idenler bilir melek gibdir huyu Kaşı gözü yerinde eli ayağı düzgün İspirli Süleymanın helâl süt emmiş soyu Bilin ey yârânımız ilk defa sarhoş oldu Bey elinden bu uşak içerek arpa suyu * Talâkı Selâseyle Karı Boşayan İçin Boşadı karısını Ahmed Usta üç dalak Ama kendi başına görün patladı kabak Çarşıda zanparayla kırışan hâtun meger Kendi kız kardeşiymiş fark etmemiş dangalak * Berbar Fuadın Ölümü İçin Dedi kodunun küpü ayaklı gazeteydi Sokakda düşüb öldü Berber Fuad Efendi Tam yüz elli okkalık tabutu halk uçurdu Sebeb yerini bulub hemen gitsin mi neydi * Bir Başkın İçin Basdılar evini Sürtük Hâcerin Kıyâmet başına kopdu Komserin Akrabası imiş meger basılan O züppe zanpara bey Seraskerin İspirlinin manzume defteri Kalender Şâir Âşık Râzinin evrâkı metrûkesi arasından çıkmışdır..Manzumeler ,delikanlıyı yakından tanımış olan Âşık Râzinin tashihinden geçmiş olabilir.İspirli kurraası çıkıp askere gittikden sonra bir daha Üsküdara dönmemiş.Âşık Râzinin evrakı arasından,kendi tarifine uygun olarak bir de fotografı çıkmışdır. Vâsıf HİÇ