Maddeler
İstanbul Ansiklopedisi'nin A harfinden Z harfine tüm maddelerini bir arada inceleyin.
Ciltler
1944 ile 1973 yılları arasında A harfinden G harfine kadar yayımlanmış olan ciltlere göz atın.
Arşiv
Reşad Ekrem Koçu'nun, G ve Z harfleri arasındaki maddelerle ilgili çalışmalarını keşfedin.
Keşfet
Temalar veya belge türlerine göre arama yapın; ilk kez erişime açılan arşiv belgeleri arasında gezinin.
Telli Dalyan Tabyası maddesi
TELLİ DALYAN TABYASI – Yukarı Boğazın Rumeli yakasında Rumeli Kavağı Köyünün Boğaza bakan yamacında eski istihkâmlardın biri.İstihkâmın altında bir büyük dalyan,dalyanın hemen yanında,sâhilde bir balıkcı kahvehânesi vardı.Balıkcılara ve hepsi Yamak adı altında toplanmış Karadeniz yalısından kopm bekar uşakları olan tabya neferlerine koğuş hizmeti görürdü.Zamanımızda tabya ve kahvehâne yokdur, o mvkide artık bir dalyan da kurulmamaktadır.Yalnız “Telli Baba” denilen bir yatır makaamı bulunmaktadır.
Ondokuzuncu Yüzyıl başında tanzim edilmiş Bostancıbaşı Defterinde o yalı boyu şöyle tesbit edilmişdir :“.. Eğritaş mevkii– Pazarbaşı Çayırı– Yanında Telli Dalyan Tabyası – Kışla Camii – Rumeli Kavağı Bostancılar Kışlası..”(B.: Bostancıbaşı Defterleri,cild 6,sayfa 2979).
Aşağıdaki satırları R.E.Kocunun 9 haziran 1974 tarihli Tercüman Gazetesinde “Telli Baba” başlıklı bir sohbet yazısından alıyoruz :
“Türkolog bir İngiliz kızı, Dr. Margaret Bainbridge, bugünlerde İstanbul’da bulunmaktadır. Bilhassa folklor ile o arada halk insanları ile İstanbul’da sayısı pek çok olan Evliyâ makamları ile, oralara yapılan halk adakları ile uğraşıyor.
“Geçen gün kendileri ile, yukarı Boğazın Rumeli yakasındaki Telli Baba Türbesi üzerinde konuştuk. Kimdir bu Telli Baba?..
“Bence meçhûl. Oraların yeniçeriler ...
⇓ Devamını okuyunuz...
TELLİ DALYAN TABYASI – Yukarı Boğazın Rumeli yakasında Rumeli Kavağı Köyünün Boğaza bakan yamacında eski istihkâmlardın biri.İstihkâmın altında bir büyük dalyan,dalyanın hemen yanında,sâhilde bir balıkcı kahvehânesi vardı.Balıkcılara ve hepsi Yamak adı altında toplanmış Karadeniz yalısından kopm bekar uşakları olan tabya neferlerine koğuş hizmeti görürdü.Zamanımızda tabya ve kahvehâne yokdur, o mvkide artık bir dalyan da kurulmamaktadır.Yalnız “Telli Baba” denilen bir yatır makaamı bulunmaktadır.
Ondokuzuncu Yüzyıl başında tanzim edilmiş Bostancıbaşı Defterinde o yalı boyu şöyle tesbit edilmişdir :“.. Eğritaş mevkii– Pazarbaşı Çayırı– Yanında Telli Dalyan Tabyası – Kışla Camii – Rumeli Kavağı Bostancılar Kışlası..”(B.: Bostancıbaşı Defterleri,cild 6,sayfa 2979).
Aşağıdaki satırları R.E.Kocunun 9 haziran 1974 tarihli Tercüman Gazetesinde “Telli Baba” başlıklı bir sohbet yazısından alıyoruz :
“Türkolog bir İngiliz kızı, Dr. Margaret Bainbridge, bugünlerde İstanbul’da bulunmaktadır. Bilhassa folklor ile o arada halk insanları ile İstanbul’da sayısı pek çok olan Evliyâ makamları ile, oralara yapılan halk adakları ile uğraşıyor.
“Geçen gün kendileri ile, yukarı Boğazın Rumeli yakasındaki Telli Baba Türbesi üzerinde konuştuk. Kimdir bu Telli Baba?..
“Bence meçhûl. Oraların yeniçeriler ve yeniçerilere yamak bir asker ocağı kabul edilmiş ve Boğaz Yamakları diye anılan ve hepsi Karadeniz yalısı halkından askerlerin arasında bir Bektaşi Babası mıdır?.. Sanmıyorum.
“İstanbul’da halk, bilhassa kadınlar, gelinlik çağında, yahut henüz hayırlı bir kısmeti çıkmamış kızlar o türbede yatanın kerametine inanmışlardır ve Baba’nın sandukasını gelin telleri ile donatmışlardır
“Türbe Sarıyer Kaymakamlığı sınırı içinde Rumelikavağı köyündedir ve kadınların gün günden artan ilgisi, ziyaretleri ve dolayısı ile bağışları o havalinin imarında önemli bir yer almıştır. Telli Baba Rumelikavağı’nın hâmisi olmuştur.
“O Evliya makamı geçen asır başlarında, 1800’lerde var mıydı?
“Benim bilebildiğim şunlardır. Rumelikavağı’nın az yukarısında Boğaz istihkâmlarından bir Telli Tabyanın mevcudiyetidir; eğer o tarihlerde türbe de mevcut olsaydı, Tabya’nın adı sadece Telli Tabya olmaz, Telli Baba Tabyası olurdu. ama o Tabyanın başka bir adı daha vardır, “Telli Dalyan Tabyası” denilir, denilir de o dalyana “Telli Tabya Dalyanı” denilmez. Şu halde asıl olan Tabya değil dalyandır.
“Ben bulamadım meselenin halli, İstanbul’un balıkçılarına kalıyor, dalyanların kuruluşunda “Telli Dalyan” tabirinden bir özellik anlaşılır mı?
“Muhterem balıkçılardan ne cevap alacağımı bilmiyorum ama kanaatim yerleşmiş gibidir. Telli Baba’nın sıfatındaki “Tel”, gelin teli değildir. Telli Dalyan’ın adındaki tel’dir.
“Türbenin içinde sandukanın başucunda Lâtin asıllı Türk harfleri ile bir levha vardır, okuyalım yazısını:
Telli Baba
Bu türbeyi 1945’de
ilk imar eden
Mermerci
Hasan Yılmaz’ın
Ruhuna Fatiha
“Otuz senelik bir geçmiş. Rahmetli Mermerci Hasan Yılmaz Bey’in elbet ki hayatta bulunan yakınları ve onların da hatıraları vardır. Hasan Bey’in imarcı eli uzanmadan o türbe ne durumda idi?.. Gelin telleri nereden geliyor?..
“O makamla ilgili bir Rum kızından bahsediliyor, başka bir rivayette bir Ermeni kızından bahsediliyor. Hattâ türbenin ihyasında meşhur piyangocu Nimet Abla’nın adından da bahsedenler vardır, o rivayetler ne dereceye kadar doğrudur, Rum kızının ve Ermeni kızının isimleri nedir?..”
Tema
Yer
Emeği Geçen
Tür
Kupür, Belge
Paylaş
X
FB
Bağlantılar
→ Kullanım Şartları
→ Geri Bildirim
İstanbul Ansiklopedisi kayıtlarıyla ilgili önerilerinizi istanbul.ansiklopedisi@saltonline.org adresine gönderebilirsiniz.
TÜM KAYIT
Madde Başlığı
Kod
T9A001
Tema
Yer
Konular
Tür
Kupür, Belge
Biçim
Baskı, Daktilo yazısı, El yazısı
Dil
Türkçe
Haklar
Açık erişim
Hak Sahibi
Kadir Has Üniversitesi
Tanım
İstanbul Ansiklopedisi Tel-Tep bölümü için yazılmış metin
Not
Kâğıt üzerine daktilo ve tükenmez kalem. Kupür daktiloyla yazılan metnin altına yapıştırılmıştır.
Bakınız Notu
Bostancıbaşı Defterleri, cild 6, sayfa 2979
Bibliyografya Notu
Reşad Ekrem Koçu, “Telli Baba”, Tercüman gazetesi, 9 Haziran 1974
Provenans
İstanbul Ansiklopedisi Arşivi, Kadir Has Üniversitesi ve Salt iş birliğiyle erişime açılmıştır.
Tema
Yer
Emeği Geçen
Tür
Kupür, Belge
Paylaş
X
FB
Bağlantılar
→ Kullanım Şartları
→ Geri Bildirim
İstanbul Ansiklopedisi kayıtlarıyla ilgili önerilerinizi istanbul.ansiklopedisi@saltonline.org adresine gönderebilirsiniz.