ÜVEYS – Onbeşinci Yüzyılda Fatih Sultan Mehmedin sarayında güzelliği ile meşhur bir delikanlı ; Enderuna nereden getirilip alındığı bilinmiyor,cihan tarihinde yeni bir çağ açan İstanbul Fatihinin aşırı muhabbetini kazanmış,şiirlerinde “Avni” mahlasını kullanan Sultan Mehmed bu Üveys için bir gazel yazacak kadar zarif ve lütufkâr olmuşdur ,gazel şudur : Hüsn ile cânanlar içre cânı cânandır Üveys Şerbeti lâ’liyle dil derdine dermandır Üveys Ağlamaz can bülbülü şimden gerû feryâd idüb Bağa dilde hüsn ile bir verdi handandır Üveys Nîce ma’mur olmasun dil mülki adlü dâd ile Bunca yıldır kim gönül tahtında sultandır Üveys Eşki çeşmini şerâb ü bağrınu eyle kebab Ey dili âşüfte çün bir gice mihmandır Üveys Avniyâ çün devlet elverdi ki mihman oldu yâr Fırsatı fevt itme kim bin câna tezandır Üveys Üveys için bir fıkra naklıdilir,bir gün Fatih Sultan Mehmedin yanında yaya olarak bir kır gezintisinde bulunmuş.O devrin büyük şâiri Veliyüddinoğlu Ahmed Paşa da yanlarında imiş.Üveys öksürmüş,ağzına kanlı bir balgam gelmiş,belki de müteverrimdi,Ahmed Paşanın bulunduğu tarafa tükürmüş.Ahmed Paşa,Kur’anı Kerimden Mahşer Gününde küffârın Cehennem karşısındaki dehşetini tasvir eden âyeti kerimenin son kısmını mırıldanmış,“Yâ laytenî küntü türâbâ”(âh..kâşke toprak olaydım) demiş,Fatih nemırıld...

ÜVEYS – Onbeşinci Yüzyılda Fatih Sultan Mehmedin sarayında güzelliği ile meşhur bir delikanlı ; Enderuna nereden getirilip alındığı bilinmiyor,cihan tarihinde yeni bir çağ açan İstanbul Fatihinin aşırı muhabbetini kazanmış,şiirlerinde “Avni” mahlasını kullanan Sultan Mehmed bu Üveys için bir gazel yazacak kadar zarif ve lütufkâr olmuşdur ,gazel şudur : Hüsn ile cânanlar içre cânı cânandır Üveys Şerbeti lâ’liyle dil derdine dermandır Üveys Ağlamaz can bülbülü şimden gerû feryâd idüb Bağa dilde hüsn ile bir verdi handandır Üveys Nîce ma’mur olmasun dil mülki adlü dâd ile Bunca yıldır kim gönül tahtında sultandır Üveys Eşki çeşmini şerâb ü bağrınu eyle kebab Ey dili âşüfte çün bir gice mihmandır Üveys Avniyâ çün devlet elverdi ki mihman oldu yâr Fırsatı fevt itme kim bin câna tezandır Üveys Üveys için bir fıkra naklıdilir,bir gün Fatih Sultan Mehmedin yanında yaya olarak bir kır gezintisinde bulunmuş.O devrin büyük şâiri Veliyüddinoğlu Ahmed Paşa da yanlarında imiş.Üveys öksürmüş,ağzına kanlı bir balgam gelmiş,belki de müteverrimdi,Ahmed Paşanın bulunduğu tarafa tükürmüş.Ahmed Paşa,Kur’anı Kerimden Mahşer Gününde küffârın Cehennem karşısındaki dehşetini tasvir eden âyeti kerimenin son kısmını mırıldanmış,“Yâ laytenî küntü türâbâ”(âh..kâşke toprak olaydım) demiş,Fatih nemırıldandığını duyamamış,Üveyse :“Paşa ne dedi ?..” diye sormuş, yâ leytenî küntü türâbâ “(Kâfir diyecektir ki âh kâşke toprak olaydım..). Âşıkpaşazâde Derviş Ahmed Âşıkî Veliyüddinoğlu için :“Ahmed Paşa mahbubların ah gözü ve kaşı ve zülfü ve benleri diye diye gitti (öldü) ” diyor.Rivâyet edilir ki Ahmed Paşa o kır gezintisi dönüşünde memleketi olan Bursaya sürgün edilmiş ve ancak bir kaç sene sonra oradadan meşhur Kerem Kasîdesini yazıp göndererek kendisini af ettirmiş.