Entries
Examine all the Istanbul Encyclopedia entries from A to Z.
Volumes
Browse A to G volumes published between 1944 and 1973.
Archive
Discover Reşad Ekrem Koçu's works for the entries between letters G and Z.
Discover
Search by subjects or document types; browse through archival docs that are open access for the first time.
Üçmihrablı Mosque article
ÜÇMİHRABLI CAMİ – Fâtih Sultan Mehmed devri eserlerinden; Unkapanı civarında, 1934 Belediye Şehir Rehberine göre Yavuz Sinan Mahallesinde adını taşıyan Üçmihrablı Sokağındadır; civârında bulunduğu eski bir çarşıya nisbetle “ Kazancılar Camii” diye de anılır. Evliya Çelebi bânisinin adı ile “ Molla Hayreddin Camii” diye kaydediyor ve şunları yazıyor:
“Unkapanının iç yüzünde Kazancılar içinde olup Ebülfeth asrında binâ olunmuşdur. İstanbulda bundan gayri üç mihrablı cami yokdur. Üç kubbe ve üç kofudur, ama dış haremi dardır. Nazargâh ve müstecâbüddâve bir mahaldir. Bu cami binâ olunurken Molla Hayreddin bir leylek kuşunun gelip lak lak diye feryâda başladığında gazab âlûd olur : – Bre hey kuş !.. var İstanbuldan dışarda feryâd eyle!.. deyince bismillâh sözü vücud bulup İstanbul içinden bütün leylek kuşları kalkıb giderler. İlâ hüzâ el’an İstanbulda (surlar içindeki İstanbul kasdedilmektedir) leylek sâkin olmaz. İşte bu Kazancılar Camii öyle bir nefes sâhibi ulu sultanın binasıdır..”.
Hadikatül Cevâmi şu mâlûmatı veriyor :
“ Unkapanı kurbindedir , “Kazancılar Mescidi” de derler ; bânisi Fâtih Sultan Mehmedin muallimlerinden Hoca Hayreddin Efendidir ki ittisâlimde olan medresesinin dâhilinde medfundur, ölümü tarihi 880 (M. 1475-1476). Camiin inşâ tarihi 874(M.1469-1470) dür. Sonra Fâ...
⇓ Read more...
ÜÇMİHRABLI CAMİ – Fâtih Sultan Mehmed devri eserlerinden; Unkapanı civarında, 1934 Belediye Şehir Rehberine göre Yavuz Sinan Mahallesinde adını taşıyan Üçmihrablı Sokağındadır; civârında bulunduğu eski bir çarşıya nisbetle “ Kazancılar Camii” diye de anılır. Evliya Çelebi bânisinin adı ile “ Molla Hayreddin Camii” diye kaydediyor ve şunları yazıyor:
“Unkapanının iç yüzünde Kazancılar içinde olup Ebülfeth asrında binâ olunmuşdur. İstanbulda bundan gayri üç mihrablı cami yokdur. Üç kubbe ve üç kofudur, ama dış haremi dardır. Nazargâh ve müstecâbüddâve bir mahaldir. Bu cami binâ olunurken Molla Hayreddin bir leylek kuşunun gelip lak lak diye feryâda başladığında gazab âlûd olur : – Bre hey kuş !.. var İstanbuldan dışarda feryâd eyle!.. deyince bismillâh sözü vücud bulup İstanbul içinden bütün leylek kuşları kalkıb giderler. İlâ hüzâ el’an İstanbulda (surlar içindeki İstanbul kasdedilmektedir) leylek sâkin olmaz. İşte bu Kazancılar Camii öyle bir nefes sâhibi ulu sultanın binasıdır..”.
Hadikatül Cevâmi şu mâlûmatı veriyor :
“ Unkapanı kurbindedir , “Kazancılar Mescidi” de derler ; bânisi Fâtih Sultan Mehmedin muallimlerinden Hoca Hayreddin Efendidir ki ittisâlimde olan medresesinin dâhilinde medfundur, ölümü tarihi 880 (M. 1475-1476). Camiin inşâ tarihi 874(M.1469-1470) dür. Sonra Fâtih Sultan minber koymak için mescidi genişletmiş, ve bir mihrab daha ilâve etmişdir. Yine bir müddet sonra, Hoca Hayreddinin oğlu Şam kadısı iken vefât eden Ahmed Efendinin zevcesi hâtun da kendi evini mescide kalbederek kaynatasının camiine eklemiş, bu eklenen kısma da bir üçüncü mihrab yapılmışdır”.
Ekrem Hakkı Ayverdi de “Fatih Devri Mimârisi” isimli eserinde bu cami hakkında şunları yazıyor :
“Unkapanı civârında Ayazmakapusuna yakın bir yerde, biri kubbeli digeri çatılı iki harimden , ve her ikisinin cebhesi boyunca bir ram Cemaat mahallinden mürekkebdir. Cami 874(1470) senesinde Hoca Hayreddin Efendi tarafından kubbeli olarak yaptırılmış, Hadikanın kaydına göre Fatih Sultan Mehmed binâyı tevzi ile bir ikinci mihrab ilâve etmiş, bundan sonra bânisinin gelini, camie muttasıl evini ilâ ile bir üçüncü mihrab yaptırınca cami üç mihrablı olmuşdur. Bunlardan ikisi çatılı kısımda, digeri kubbeli kısmın merkezindedir. Evliyâ Çelebi bu cami için üç kubbeli diyor, şu halde diger kubbeler yıkılmış, yerlerine çatı oturtulmuş olmalıdır.
“Kubbeli kısım eski bünyesini oldukca muhâfaza ediyor. Yalnız alt pencereler büyültülerek Triyeste taşı söveler konmuş, üst pencereler de beyzi şekle ifrağ edilmişdir. Kaba yontma taşlı yapılmış duvarların kubbe sağır ve yüksek bir kasnakla oturmaktadır.
“Kirpi saçaklardan altdaki, yeni tuğla ile tâmir edilerek, çatılı kısım ile bağlanmışdır. Bu son kısım tamamen yenidir; cekisinden eser kalmamışdır. Minâre de sağ köşededir; sıva altında kapanan gövdenin eski olub olmadığı anlaşılamıyor; şerefe yenidir. Bânisi Hoca Hayreddin Efendinin ve üçüncü mihrab bânisi olan gelininin tabirleri mihrab duvarı önündedir. Bânisinin kendi adına nisbetle anılan kiliseden muhavvel bir mescidi daha vardır. Şekaayiki Nümaniye bu camie Unkapanı Camii unvanını vermektedir. Namaza açıkdır (E. Hakkı Ayverdi, Fatih Devri Mimârisi, 1953).
Bu cami İstanbul Ansiklopedisi adına ... de ziyâret edildi ve aşağıdaki notlar tesbit edildi:
Theme
Building
Contributor
Type
Document
Share
X
FB
Links
→ Rights Statement
→ Feedback
Please send your feedback regarding Istanbul Encyclopedia records to istanbul.ansiklopedisi@saltonline.org.
TÜM KAYIT
Article Title
Identifier
UU1021
Theme
Building
Subject
Type
Document
Format
Handwriting
Language
Turkish
Rights
Open access
Rights Holder
Kadir Has University
Description
Text written for the Ü-Ül chapter of Istanbul Encyclopedia
Note
Pen on paper
Bibliography Note
1934 Belediye Şehir Rehberi; Evliyâ Çelebi; Mollâ Hayreddin; Hadîkatü'l-Cevâmi; Ekrem Hakkı Ayverdi, “Fatih Devri Mimârisi”
Provenance
Istanbul Encyclopedia Archive has been opened to access in cooperation with Kadir Has University and Salt.
Theme
Building
Contributor
Type
Document
Share
X
FB
Links
→ Rights Statement
→ Feedback
Please send your feedback regarding Istanbul Encyclopedia records to istanbul.ansiklopedisi@saltonline.org.