Fevâidi Osmâniye vapurlarının ateşcilerinden olub 1898 de 115 yaşında bir pîr olarak öldü (İstanbul Limanında vapur işletme imtiyâzına sâhib olan Fevâidi Osmâniye sırası ile şu isimleri almışdır : İdarei Aziziye, İdârei Mahsûsa, Seyri Sefâin; Devlet Deniz Yolları, Akay, Devlet Deniz Yolları; Denizcilik Bankası; (Bu isimlere bakınız); ölümünden bir gün evvel namazını mescidde kılacak kadar vücûdu zinde, kahvede oturup geçmiş günleri anlatacak kadar da hâfızası zedelenmemişdi. Aslı Kumkapulu olub 1783 de orada doğmuşdu, İstanbulda yerleşmiş İnebolulu bir kayıkcının oğlu idi; 13-14 yaşlarında baba mesleğine girmiş, yine o yaşlarda Yeniçeri Ocağına civelek yazılmışdı, ve Haliçde Yemiş İskelesinde Çardak kolluğuna verilmişdi. Yeniçerilik üzerine çok zengin hâtıraları olan bir adamdı. Üçüncü Sultan Selim zamânında bir bayram sabahı Çanakkale Boğazından geçmeye muvaffak olarak Marmarada Hayırsız Adalar açıklarında demirleyüb İstanbulu topa tutmakla tehdidde bulunan İngiliz donanmasını görmüşdü, 22-23 yaşlarında genc bir yeniçeri olarak bu donanmayı yakmak için fedâiler arandığında ilk fedâi yazılanlardan biriydi; Alemdar Paşa Vak’asında Bâbıâli yangını ile 1826 da Vak’ai Hayriye (Yeniçeri Ocağının kaldırması vak’ası) bilhassa anlattıklarından idi. Vak’ai Hayriyede Sancağı Şerif altına k...

Fevâidi Osmâniye vapurlarının ateşcilerinden olub 1898 de 115 yaşında bir pîr olarak öldü (İstanbul Limanında vapur işletme imtiyâzına sâhib olan Fevâidi Osmâniye sırası ile şu isimleri almışdır : İdarei Aziziye, İdârei Mahsûsa, Seyri Sefâin; Devlet Deniz Yolları, Akay, Devlet Deniz Yolları; Denizcilik Bankası; (Bu isimlere bakınız); ölümünden bir gün evvel namazını mescidde kılacak kadar vücûdu zinde, kahvede oturup geçmiş günleri anlatacak kadar da hâfızası zedelenmemişdi. Aslı Kumkapulu olub 1783 de orada doğmuşdu, İstanbulda yerleşmiş İnebolulu bir kayıkcının oğlu idi; 13-14 yaşlarında baba mesleğine girmiş, yine o yaşlarda Yeniçeri Ocağına civelek yazılmışdı, ve Haliçde Yemiş İskelesinde Çardak kolluğuna verilmişdi. Yeniçerilik üzerine çok zengin hâtıraları olan bir adamdı. Üçüncü Sultan Selim zamânında bir bayram sabahı Çanakkale Boğazından geçmeye muvaffak olarak Marmarada Hayırsız Adalar açıklarında demirleyüb İstanbulu topa tutmakla tehdidde bulunan İngiliz donanmasını görmüşdü, 22-23 yaşlarında genc bir yeniçeri olarak bu donanmayı yakmak için fedâiler arandığında ilk fedâi yazılanlardan biriydi; Alemdar Paşa Vak’asında Bâbıâli yangını ile 1826 da Vak’ai Hayriye (Yeniçeri Ocağının kaldırması vak’ası) bilhassa anlattıklarından idi. Vak’ai Hayriyede Sancağı Şerif altına koşan yeniçerilerden biri olmuş ve bu sâyede büyük yeniçeri kırımından başını kurtarmışdı; fakat Ocağa olan mânevî bağı ömrü boyunca devam etmiş, üsküfünü de saklamışdı. Pek çok emsâli gibi aynı zamanda Tersânede kalyon neferi idi; Yeniçeri ocağı kaldırılınca tamâmen Tersânede kalmışdı. 1828 de Tersâneye ilk buharlı gemi alındığı zaman 45 yaşında bulunan Derviş Veli bu gemiye ilk Türk ateşci olmuşdu (B.: Buğ Gemisi); Krım Harbine Tersânede çavuşlukdan emekli iken 81 yaşında gönüllü olarak iştirâk etmişdi;; 1860 da Fevâidi Osmaniye idâresine adam yetişdirmek üzere ateşcibaşı olarak alındığı zaman 87 yaşında bulunuyordu, bu idâreden de 95 yaşında ikinci defâ olarak emekliye ayrıldı. Hiç evlenmemişdi; Hasan adında fakir bir çocuğu evlâd edinmiş ve onun Bahriye Mektebinde okutarak kaptan yapmış, son yıllarını o Hasan Kaptanın yanında geçirmiş idi; ve onun Üsküdarda Tunusbağındaki evinde vefât etti; kabri Karacaahmed Mezarlığındadır, taşındaki kitâbe şudur: “Tersânei Âmirenin ilk ateşcibaşısı olub 115 yaşında rahmeti Rahmâna kavuşan İnebolulu Kayıkcı Ali Ağanın mahdumu ve Tersâne kaptanlarından Hasan Kaptanın pederi mânevisi Derviş Veli Babanın rûhi içün el Fâtiha, sene 1316”. Bu satırların muharriri Hasan Kaptan oğludur. Ahmed Derviş ATEŞCİ