“Kimyager Derviş Paşa” diye meşhurdur; ilim ve devlet adamı; 1817 de İstanbulda Eyyubda doğdu, bir mahalle imamı ve sibyan mektebi hocasının oğludur; Muhendishânei Berrîi Hümâyundan diploma aldığında parlak başarısından dolayı 1835 de 18 yaşında iken gönderilmiş, beş sene kadar önce Londrada sonra Parisde kalmış, mâden mektebinde okumuş memlekete dönüşünde Keban ve Ergani mâdenleri başmühendisliğine tâyin edilmişdir; liva (general) rütbesi ile mektebi Harbiye fizik ve kimya muallimliğine tâyin edilmiş, az sonra Mektebi Harbiye müdürü olmuşdu; 1847 de ferik (tümgeneral) rütbesi ile Meclisi Vâlâ âzâsı oldu, dört sene kadar Türkiye-İran hududunun yeniden tahdidi için kurulan bir heyetde Türkiyeyi temsil edenler arasında bulundu, 1861 de Türkiyenin Petersburğ (Rusya) büyük elçisi oldu, 1862 de Meclisi Maarif âzâsı, az sonra maarif nezâreti müsteşarı, Şurâyı Devlet âzâsı; Haleb Vâlisi, Ankara Vâlisi oldu. Parisde toplanan askerî kongreye Türkiye delegesi olarak katıldı; müsir (marşal) oldu. Türk-Rus harbinden sonra Besarabya hududunun tâyini komisyonunda bulundu; 1878 de vefât etti. “Usûli Hikmeti Tabiîye” (Fizik) ve “Kimyâ” isimli iki eseri vardır; İran hududu üzerinde çalışdığı sıralarda da riyâsî mâhiyet “Müekkire” adı ile bir risâle yazmışdır. Derviş Paşa Prof. Dr. İsmail Derviş B...

“Kimyager Derviş Paşa” diye meşhurdur; ilim ve devlet adamı; 1817 de İstanbulda Eyyubda doğdu, bir mahalle imamı ve sibyan mektebi hocasının oğludur; Muhendishânei Berrîi Hümâyundan diploma aldığında parlak başarısından dolayı 1835 de 18 yaşında iken gönderilmiş, beş sene kadar önce Londrada sonra Parisde kalmış, mâden mektebinde okumuş memlekete dönüşünde Keban ve Ergani mâdenleri başmühendisliğine tâyin edilmişdir; liva (general) rütbesi ile mektebi Harbiye fizik ve kimya muallimliğine tâyin edilmiş, az sonra Mektebi Harbiye müdürü olmuşdu; 1847 de ferik (tümgeneral) rütbesi ile Meclisi Vâlâ âzâsı oldu, dört sene kadar Türkiye-İran hududunun yeniden tahdidi için kurulan bir heyetde Türkiyeyi temsil edenler arasında bulundu, 1861 de Türkiyenin Petersburğ (Rusya) büyük elçisi oldu, 1862 de Meclisi Maarif âzâsı, az sonra maarif nezâreti müsteşarı, Şurâyı Devlet âzâsı; Haleb Vâlisi, Ankara Vâlisi oldu. Parisde toplanan askerî kongreye Türkiye delegesi olarak katıldı; müsir (marşal) oldu. Türk-Rus harbinden sonra Besarabya hududunun tâyini komisyonunda bulundu; 1878 de vefât etti. “Usûli Hikmeti Tabiîye” (Fizik) ve “Kimyâ” isimli iki eseri vardır; İran hududu üzerinde çalışdığı sıralarda da riyâsî mâhiyet “Müekkire” adı ile bir risâle yazmışdır. Derviş Paşa Prof. Dr. İsmail Derviş Beyin babası, muharrir ve romancı Suad Derviş Hanımın da dedesidir. Bibl.: İ. A. Gövsa Türk Meşhurları; Türk Ansiklopedisi. M. Emin Derviş Paşa (Resim: Sezai; Türk Meşhurları Ansiklopedisinden)