TR
Entries
Examine all the Istanbul Encyclopedia entries from A to Z.
Volumes
Browse A to G volumes published between 1944 and 1973.
Archive
Discover Reşad Ekrem Koçu's works for the entries between letters G and Z.
Discover
Search by subjects or document types; browse through archival docs that are open access for the first time.
About
Istanbul Encyclopedia
Reşad Ekrem Koçu
Web Project
Entries
❯
Volume 8: Çir-Diş
DERİ CEKETLİ GENÇLER
İkinci Cihan Harbinden sonra bilhassa Avrupada, İngiltere, Fransa, İtalyada ve sonra Amerika Birleşik Devletlerinde bir “Âsî Genclik” nesli yetişmişdir; bunların hayat felsefesi “Existentialisme” olmuş, bundan ötürü kendilerine de Existentialist (Egzistansiyalist) denilmişdir; hiç bir nizam, örf, âdet tanımayarak diledikleri gibi yaşamak, diledikleri kılık kiyâfetde dolaşmak, dünyâ zevklerinin tatmini yolunda hicab ve korkuyu atmak, bu yolda hattâ fuhuş, hattâ cinâyete varınca kaba kuvvet kullanmak kendilerince mubah olmuş; ve kendi alemlerini teşhir ve bu yoldan karşının arzû ve ihtiraslarını tahrik de zevkleri arasına girmişdir; mürâhik oğlanlar, nevhat gencler, çocuk sayılacak kızlar, buluğ çağı içinde genç kızlar, bizim eski kalenderlerin “göz zînası” dedikleri tahrik yolunda, yalın ayak, yarı çıplak nümâyişli kılıklara girmişlerdir. Ve nihâyet apaş argosu kelime ve deyimlerle ve hattâ küfürlerle dolu bir dil ile konuşmuşlardır; bu arada müstehcen elfâzı da sık ve yüzleri kızarmadan sarf etmişlerdir. Resim, müzik, dans, bütün sanat telâkkîleri şehevî ve vahşet gâzesine bürünmüş, içlerinden bu yeni anlamla hakiki sanatkârlar da yetişmiş ve onlara bu âsî gençlik bir put gibi tapmışdır. Kaba taş devrinin sâdece hayvan derileri ile örtülü insanları hatırlanarak deri pantolonlar, ...
⇓ Read more...
İkinci Cihan Harbinden sonra bilhassa Avrupada, İngiltere, Fransa, İtalyada ve sonra Amerika Birleşik Devletlerinde bir “Âsî Genclik” nesli yetişmişdir; bunların hayat felsefesi “Existentialisme” olmuş, bundan ötürü kendilerine de Existentialist (Egzistansiyalist) denilmişdir; hiç bir nizam, örf, âdet tanımayarak diledikleri gibi yaşamak, diledikleri kılık kiyâfetde dolaşmak, dünyâ zevklerinin tatmini yolunda hicab ve korkuyu atmak, bu yolda hattâ fuhuş, hattâ cinâyete varınca kaba kuvvet kullanmak kendilerince mubah olmuş; ve kendi alemlerini teşhir ve bu yoldan karşının arzû ve ihtiraslarını tahrik de zevkleri arasına girmişdir; mürâhik oğlanlar, nevhat gencler, çocuk sayılacak kızlar, buluğ çağı içinde genç kızlar, bizim eski kalenderlerin “göz zînası” dedikleri tahrik yolunda, yalın ayak, yarı çıplak nümâyişli kılıklara girmişlerdir. Ve nihâyet apaş argosu kelime ve deyimlerle ve hattâ küfürlerle dolu bir dil ile konuşmuşlardır; bu arada müstehcen elfâzı da sık ve yüzleri kızarmadan sarf etmişlerdir. Resim, müzik, dans, bütün sanat telâkkîleri şehevî ve vahşet gâzesine bürünmüş, içlerinden bu yeni anlamla hakiki sanatkârlar da yetişmiş ve onlara bu âsî gençlik bir put gibi tapmışdır. Kaba taş devrinin sâdece hayvan derileri ile örtülü insanları hatırlanarak deri pantolonlar, deri ceketler âsî gençlik tarafından öylesine benimsenmişdir ki batıda bir isimleri de “Deri Ceketliler” olmuşdur; bu isim Türk basınına “Meşin Ceketliler” diye geçmişdir. Deri Ceketli bir genç nesli, kızlı oğlanlı, gerek sayı gerek ise cür’et ve cesâret bakımından batı ülkelerindeki emsâlinden çok az ve çok zâif olarak büyük şehir İstanbulda da mevcuddur. Bizimkilerin de alâmeti fârikaları, güzelliği garâbetde aranmış kiyâfetleri, bu arada deri ceketleri ve kaba dilleridir. Üniversiteli bir genç kız umumî bir yerde hiç utanmadan matrak kelimesini rahatca söylemiş, meselâ bahsi kaybettim yerinde “şişdim” diyebilmiş, delikanlıların arkadaşa hitabları da oğlandan bozma “ulan” olmuşdur. İstanbulda, batıdaki âsî gençliğin ancak mukallidi, taslakcısı olanlar da, kızlardan çok oğlanlar arasında görülmüşdür. Bu büyük sosyal konunun salâhiyetde tedkiki, tahlili ve üzerinde kiymet hükümlerine varılması İstanbul Ansiklopedisinin sınırı dışındadır; yukardaki satırlar, zamanımızda Deri Ceketlerin bir takım gençler arasında moda olarak yayılması dolayısı ile kaydedilmişdir. Büyük kalender halk şâiri asır dîde Bitlisli Ali Çamiç Ağa (B.: Çamiç Ağa, Bitlisli Ali, cild 7, sayfa 3700; Çıplak, cild 7, sayfa 3925) deri ceketli bir delikanlıyı şöyle tasvir ediyor ki bugün için bel ki bir hicviye, ilerisi için, bir devir üzerinde hüküm verdirtecek bir vesikadır : Üç otuzu aşdım gönlümüz tâze Vuruldum Şilede bir servi nâze Zemâne çıplağı deryâ çapkını Plajda oynattı Çamiç aklını Pırpırılar şâhı kayıkcı sandım Beyzâde dediler billâh utandım Dilinde türkcenin küfrü küspesi Firengin itine taklid kisvesi Atmış da hicâbın o rûyi tâze Bir turfa kılıkla olmuş kepâze Memeyi göbeği misâli köçek Teşhîri mârifet bilmiş o çiçek Saçları görmemiş mikrâsı berber Hîzanı zamâna mümûne dilber Topuk vurup geçdi yanımdan güm güm Nigâhım perçemle oldu kördüğüm Ne lâzım âşıka ismi soy adı Yetmez mi Çamiçe gözünün tadı Denizde kapkara yanmış da civan Şânında en uygun isim Demirhan Kârı kisbin dahi söylerim size Alıcı göz ile çekdim dikize Çıplak ten üstünde deri ceketi Bir kartıviziti ya etiketi Kapak yıldızıdır âtîsi parlak Ama benim hâlim bak allak bullak Yüz yılın tortusu hey koca Çamiç Bırak ayranı da artık viski iç Unutmamalıdır deri çeketler, derisi kaba ve kesimi, dikişi kaba olarak memleketimizde, dolayısı ile bilhassa İstanbulda balıkcılar, gemiciler, araba sürücüleri tarafından soğuklara, yağmurlara, deniz serpintilerine karşı koruyucu ve dayanıklı bir üstlük olarak geçen asır ortalarındanberi giyilegelmişdir, o deri ceketler aynı boydan kimseler tarafından zamanımızda da giyilegelmektedir. Kibardan, ricalden ava meraklı kimseler tarafındanda, bilhassa ördek avına gidilirken giyilmişdir. Âsî gençliğin şehir giyiminde deri ceketleri bunlarla karışdırmamalıdır. Hüsnü KINAYLI
Theme
Other
Contributor
Type
Page of encyclopedia
Share
X
FB
Links
→ Rights Statement
→ Feedback
Please send your feedback regarding Istanbul Encyclopedia records to istanbul.ansiklopedisi@saltonline.org.
TÜM KAYIT
Creator
Hüsnü Kınaylı
Identifier
IAM080783
Theme
Other
Type
Page of encyclopedia
Format
Print
Language
Turkish
Rights
Open access
Rights Holder
Kadir Has University
Description
Volume 8, pages 4485-4486
See Also Note
B.: Çamiç Ağa, Bitlisli Ali, cild 7, sayfa 3700; Çıplak, cild 7, sayfa 3925
Theme
Other
Contributor
Type
Page of encyclopedia
Share
X
FB
Links
→ Rights Statement
→ Feedback
Please send your feedback regarding Istanbul Encyclopedia records to istanbul.ansiklopedisi@saltonline.org.
In collaboration with  
Rights Statement
Cookie Policy
LPPD