Beşktâşi fukarasından koz helvası satar bir arnavud idi aslı Mat kasabasından olup meşrutiyetin ilânı sıralarında, 1908, yaşı seksenin üstünde, uzun boylu, gaayetle dinç, sakalı matruş, beyaz pos bıyıklı, beyaz saçları babalık şânından uzun, omuzlarına dökülür, dâimâ ak şayakdan arnavud kesimi potur, cebken giyer, başında beyaz keçe külâh, ayaklarında kaba kundura, güler yüzlü, cemal âşıkı, hoş sohbet, çok dolaşmış, çok görmüş, hattâ nevcivanlık çağında memleketinde Meto adında bir şakînin yamağı olarak bir kaç yıl dağlarda bile dolaşmıştı; yeminler eder: “Hiç adam kesmedik ama çok adam soyduk..” der, ve şekaavet hayatı üzerine pek çok vaka anlatırdı. Meto’nun jandarma kurşunları ile katlinden sonra kaçmaya muvaffak olmuş, Kalkandelen’deki bektâşi tekkesine sığınarak izini kaybettirmiş ki o sırada 18-19 yaşlarında imiş; tekkeye girdikten sonradır ki okuma yazma ile türkçe ve farsca öğrenmiş; Mahmud Baba adında bir zâtin çalımlı dervişi olmuş, onunla beraber yirmi yıl kadar süren bir seyahate çıkmış, Arnavudluktan başlayarak Tesalyaya, Yunanistana, Mısıra, Suriyeye gitmişler, konak yerleri bektâşi tekkeleri olurmuş; Anadoluya geçtiklerinde Kırşehirde Mahmud Baba hastalanmış ölmüş, Dâver Baba dört sene kadar orada kalmış, sonra İstanbula gelmiş ve bir daha büyük şehirden ayrılamamı...

Beşktâşi fukarasından koz helvası satar bir arnavud idi aslı Mat kasabasından olup meşrutiyetin ilânı sıralarında, 1908, yaşı seksenin üstünde, uzun boylu, gaayetle dinç, sakalı matruş, beyaz pos bıyıklı, beyaz saçları babalık şânından uzun, omuzlarına dökülür, dâimâ ak şayakdan arnavud kesimi potur, cebken giyer, başında beyaz keçe külâh, ayaklarında kaba kundura, güler yüzlü, cemal âşıkı, hoş sohbet, çok dolaşmış, çok görmüş, hattâ nevcivanlık çağında memleketinde Meto adında bir şakînin yamağı olarak bir kaç yıl dağlarda bile dolaşmıştı; yeminler eder: “Hiç adam kesmedik ama çok adam soyduk..” der, ve şekaavet hayatı üzerine pek çok vaka anlatırdı. Meto’nun jandarma kurşunları ile katlinden sonra kaçmaya muvaffak olmuş, Kalkandelen’deki bektâşi tekkesine sığınarak izini kaybettirmiş ki o sırada 18-19 yaşlarında imiş; tekkeye girdikten sonradır ki okuma yazma ile türkçe ve farsca öğrenmiş; Mahmud Baba adında bir zâtin çalımlı dervişi olmuş, onunla beraber yirmi yıl kadar süren bir seyahate çıkmış, Arnavudluktan başlayarak Tesalyaya, Yunanistana, Mısıra, Suriyeye gitmişler, konak yerleri bektâşi tekkeleri olurmuş; Anadoluya geçtiklerinde Kırşehirde Mahmud Baba hastalanmış ölmüş, Dâver Baba dört sene kadar orada kalmış, sonra İstanbula gelmiş ve bir daha büyük şehirden ayrılamamış. Hiç evlenmemiş bekârdı, odası, mekânı yokdu, İstanbulda da bektâşi tekkelerinde kalır, barınırdı; ekseriya da Çamlıca Tekkesi ile Merdivenli Köyündeki Şah Kulu Baba Tekkesinde olurdu; “Gençlere her kötülüğü parasızlık yaptırır” der, eli sıkı olduğu halde düşkün gençleri koruma yolunda parasını kalenderhâne harcardı. Üsküdar Çarşısında bir balıkçı Hidâyet vardı, “Yirmi yaşlarında bir gençtim, işsiz ve parasız, bir gece hırsızlığa karar verdim, gireceğim konağı bile tasarladım, bir de bıçak tedarik ettim, konağa girdiğimde karşıma çıkan olursa vurarak kaatil bile olabilirdim, gece yarısında sonra tam konağa gireceğim sırada karşıma Dâver Baba çıktı, şaşırdım, o hemen sağ bileğimi yakaladı: — Delikanlı.. senin niyetin kötü.. sen hırsızlık yolundasın!.. diyerek sanki eliyle koymuş gibi evvelâ kuşağımdan bıçağımı aldı, sonra bana çıkardı beş altın verdi: — İşte sana helâlinden sermaye, adam ol çalış, bana borcunu öde!.. dedi ve suratıma da öyle bir tokat attı ki yüzümden ateş çıktı sanki.. işte ben o beş altın ve tokatla adam oldum..” diye anlatırdı. Dâver Baba içi mâmur kişilerdendi, kendi anlattığına göre Kalkandelen Tekkesinde hâmisi olmuş Mahmud Baba şâir imiş, ondan şiir tanzimi yolunda da bilgi edinmiş, vezin kaafiye öğrenmiş, cemal âşıklığı yolunda duygularını kalem diline de vermiştir; aşağıdaki manzûmeleri dâima koynunda taşıdığı defterinden istinsâh edilmişdir : Her köşede nevcivan bir civelek eksik değil Kaddi şemşâd bıçkın meşreb bir melek eksik değil İyşü işret raksü âhenk leb beleb can sohbeti Âşık baba santur düdük dünbelek eksik değil Nice aşkbaz tâze rûlar soyunmuşler şûhâne Gümüş topuk ayaklarla dökülmüşler meydâne Her kalender âguuşunda bir külhenî mestâne Babayâne hû deyüb vasla dilek eksik değil Başda tâcı elde teber yalın ayak sîneçâk Secdegâhı mâşukunun nakşi pâyi olan hâk Şeyh köçeği hem sâkii meclis hem dellâki pâk Aşkına gül dağlarla çarhı felek eksik değil Şah Kuluna olmuş iken bir kaç gicecik mihman Gaafil olma Dâver Baba fırsat eydeyken heman Gör muntazır dâvetine şol kadar dilber aman Ger hicab mâni olursa kıl elek eksik değil  Keman kaşa âhû gözü Al dudağa tatlı sözü Söyle kim yaratmış yapmış Behey Allahın öküzü  Her bir güzel ihsânı Hak İbâdettir ana bakmak Bu hikmeti bilmeyenler Gelmiş ahmak gider ahmak  Mahbub nigâr kim ki güzel Eseri nakşi Lemyezel Tanrım şânına münâcât Eserine türkü gazel  Hoş gör şu âşık dervişi Güzel sevmek dâim işi Her güzelde nakşi Hüdâ Arar âşık olan kişi  Ser tâ be pâ uryan dilber Yatsa âşıkla beraber Âşık eğer derviş ise Terbiyei nefse haber  Germâbede meyhânede Kâşânede vîrânede Derviş güzel arar ise Misâli gör pervânede  Güzel sevdim her çağında Gül goncesi burçağında Namazgâhın mihrabında Meygedenin ocağında  Hak yolunda gör dervişi Reviş muhabbet revişi Dellâk olur germâbede Hoşdur işi hoşdur işi  Baba olur postu vardır Âşık olur dostu vardır Bugün yaya aşk yolunda Gör ki yarın şehsüvardır  Gördüm ki gözleri âhû Yürekden çekdim de bir hû Didim kaçma takdîri Hak Seni görmek sevmek yâhû  Bir eyyam koz helva sattım Meygede külhanda yattım Sevdim güzel Allâhımı Nefsi emmâreyi attım  Sen beyzâde ben bir gedâ Sende hüsün nakşi Hüdâ Severim güzel Allâhı Etmiş beni sana fedâ  Gönül tahtı senin şâhım Altun saçak dûdi âhım Sen güzeli kim yarattı Sevdiğim güzel Allâhım Meşrûtiyet şenlikleri içinde idi, bir gün Dâver Babayı Toptaşı Rüşdiyeyi Askeriyesinin kapusu önünde gördüm, dilim dilim kesilmiş helvalarını mekteb çocuklarına parasız dağıttı, sonra helva câmekânı ile sehpâsını kahveciye bırakdı: “Bunları iş tutmak isteyen bir garibe ver, şu da sermâyesi!.. diyerek kahveciye ayrıca bir altın verdi. Hemen koşdum elini öptüm: — Hayır ola Dâver Baba!. Memlekete yolculuk mu var?.. diye sordum. Beni gördüğüne çok sevindi, koynundaki defteri de bana verdi, gözlerinde beliren yaşları elinin tersi ile silerek : — Güzel Allâhıma bin hamdü minnet göz pınarlarımı kurutmadı.. diyerek şu kıt’ayı okudu ve Dâver Babayı son görüşüm o oldu : Tükendi kandilin yağı Gözümde yok gaflet bağı Hemen îman nasib olsun Gördüm oğlu son durağı! Vâsıf HİÇ