1885 ile 1895 arasında Üsküdar Balaban İskelesi kayıkçılarından pırpırı bir laz uşağı olub gaayetle dilber bir delikanlı idi; Üsgüdarlı halk şâiri Tophâne ketebesinden Aşık Râzi’nin evrâkı metrûkesi arasındaki defterlerden birinde bu genç için şunlar yazılıdır: “Zuhurunda 18-20 yaşlarında idi, uzun boylu, kara yağız, pençeli bir bıçkın oğlan idi. Ne zaman öğrenmiş, nerede ve kimden öğrenmiş bilinmez, gaayetle güzel satranç oynardı. Hem yüz ve vücut yapısı güzelliği hem de usta bir satranç oyuncusu olarak Üsküdarda öylesine bir şöhret sâhibi oldu ki, beyler paşalar Balaban iskelesindeki Hamlacılar Kahvehânesine Kayıkçı Daniyel ile satranç oynamaya gelirlerdi. Oğlanın kayığı saatlerce iskelede bağlı kalır, oyunlar derin sessizlik içinde merak ve dikkatle tâkib edilir, bir an gelir oğlanın laz ağzı ile: — Şah dedum sana daa paşababacuğum, bey babacuğum!.. diye sesi duyulur ve karşı taraf Daniyalın bu ihtarı tâkib eden ikinci veya üçüncü hamlesinde mat olurdu. Zekî, hal hatır sayar, iki oyun yenerse, üçüncüde yenilirdi; o beyler paşalar da giderlerken: — Daniyal.. seni işinden ettim!.. diyerek kibarâne bir tavırla delikanlının avucuna bir kaç mecidiye, hattâ bir altın bırakırlardı ki o zamana göre çok büyük para, çok büyük bahşişdi. Yazın Çamlıcalarda, Libâdede, Göztepede, Erenköyünd...

1885 ile 1895 arasında Üsküdar Balaban İskelesi kayıkçılarından pırpırı bir laz uşağı olub gaayetle dilber bir delikanlı idi; Üsgüdarlı halk şâiri Tophâne ketebesinden Aşık Râzi’nin evrâkı metrûkesi arasındaki defterlerden birinde bu genç için şunlar yazılıdır: “Zuhurunda 18-20 yaşlarında idi, uzun boylu, kara yağız, pençeli bir bıçkın oğlan idi. Ne zaman öğrenmiş, nerede ve kimden öğrenmiş bilinmez, gaayetle güzel satranç oynardı. Hem yüz ve vücut yapısı güzelliği hem de usta bir satranç oyuncusu olarak Üsküdarda öylesine bir şöhret sâhibi oldu ki, beyler paşalar Balaban iskelesindeki Hamlacılar Kahvehânesine Kayıkçı Daniyel ile satranç oynamaya gelirlerdi. Oğlanın kayığı saatlerce iskelede bağlı kalır, oyunlar derin sessizlik içinde merak ve dikkatle tâkib edilir, bir an gelir oğlanın laz ağzı ile: — Şah dedum sana daa paşababacuğum, bey babacuğum!.. diye sesi duyulur ve karşı taraf Daniyalın bu ihtarı tâkib eden ikinci veya üçüncü hamlesinde mat olurdu. Zekî, hal hatır sayar, iki oyun yenerse, üçüncüde yenilirdi; o beyler paşalar da giderlerken: — Daniyal.. seni işinden ettim!.. diyerek kibarâne bir tavırla delikanlının avucuna bir kaç mecidiye, hattâ bir altın bırakırlardı ki o zamana göre çok büyük para, çok büyük bahşişdi. Yazın Çamlıcalarda, Libâdede, Göztepede, Erenköyünde, Boğaziçinde köşklere, yalılara dâvet edilir, gittiği o yerlerde kibar ve rical kâşânelerinde gece yatısına alakonulurdu. Toy oğlanlık zamanında, 17-18 yaşlarında bir zengin dul hanım bu güzel kayıkcıya gönül vermiş, İstanbulda emsâli pek çok görülmüş mâcerâlardandır, araya çöp çatan bir kılavuz kadın koymuş, altın kesesinin de ağzını açınca bir gece oğlanı Salacakda bulunan yalısına getirterek câmehâbına çekmiş, hattâ Daniyala evlenme teklifinde de bulunmuş ise de laz uşağı kabul etmemiş: — Sırrını fâş etmem, ama evlenmem, arada gelir giderim, hediyesini, altınını alırım, demiş. Bir Üsküdar İskelesi karşısındaki Kolluk Hamamının önünden geçiyordum, Kayıkçı Daniyal da hamamdan çıkıyordu, bir adam: — Saatler olsun Daniyal, bu gece hanımındasın galiba?.. dedi, oğlan da başı ile tasdik etti. O tabakadan gençler, arasında jigololuk ayıb sayılmaz, hattâ geçer akçe güzelliğe sâhib olma dolayısı ile övünülür, hanımının adını ifşâ etmek ise delikanlılığa yakışmayan bir kahbelik bilinir. Kayıkçı Daniyalı hamamdan çıkarken gördüğüm ve o gece hanımına misafir olacağını öğrendiğim gün, oğlanın şânında bir destan yazmış idim; bir sûretini posta ile Balaban İskelesine Hamlacılar Kahvehânesi adresi ile Daniyala gönderdim, câhil genç hoşnud mu oldu, kızdı mı bilemem. Oğlan kurraası çıkdığında bahriye askeri oldu idi. Bütün emsâli gençler gibi tulumbacılık da yapmışdır. Üsküdar Dâire Sandığı uşaklarındandı; o sandığın bir grub resmi arasında o da görülür, zan ederim ki güzel delikanlının tek resmidir.” DESTAN Hanım : Bir kayıkcı sevdim bedel cihâne Görmek için hergün bulsam behâne Kayıkcılar içinde o bir dâne Daniyalım bir dâne! Daniyal: Ferâcesi limon küfü ak yaşmak Usul usul gerek ona yanaşmak Bin içinde bir yaratmış onu Hak Hanımımı aman Hak! Hanım : Kakülleri kara gözler kestâne Bıkçın oğlan bakışları mestâne Aşkı ile düşdüm türkü destâne Aman aman destâne! Daniyal: Hanımımı beklemeye alışdım Sâyesinde güzellere karışdım Küskün idim bahtım ile barışdım Aman aman barışdım! Hanım: Ayak yalın sîne uryan şehbazım Nazlanma da yalıya gel haylazım Câmehâba alsam sanki ne lâzım Aman aman ne lâzım! Daniyal: İşmarını çakdı hanım lazına Altın mısır serper bu aç kazına Gaflet ile uydum bıçkın nazına Aman bıçkın nazına! Hanım: Trabızon bezi gömlek donu ak Serde al fes ince belde al kuşak Adı güzel kendi güzel şu uşak Aman aman şu uşak! Daniyal: Hanımım al fes al kuşak don gömlek Hoşdur ama yalın ayak civelek Hani altın saatim altın köstek Altın saatle köstek! Hanım : Daniyalım kara yağız oğlandır Kopukluğu biçilmiş bir kaftandır Şu pırpırı hâli ile yamandır Aman o pek yamandır! Daniyal : Bir yüzük ister oğlan ergenlik Hem on altın bahşiş gerek gecelik Olamam ben yoksa çantada keklik Aman çantada keklik! Hanım : Daniyalım bir soyunsun dökünsün Aynada kendisin görsün övünsün Kendi güzelliği be oğlan süsün Güzelliğin be süsün! Daniyal : Hani çuha potur çuha câmedan Dallı güllü işlemesi sırmadan Soyunamam utanırım aynadan Aman aman aynadan! Hanım : Yeter nâzın a kayıkcı kopuğu Terk eyle de nümâyişi yapuğu Daniyalım yürü gel vur topuğu Vura vura topuğu! Daniyal : Hanımıma oynaş olurum ama Yakışır mı don gömlekde kırk yama İsterim kabzası elmaslı kama Aman elmaslı kama! Hanım : Daniyalım işte donandı boğça Hem hamam parası bir kese akça Pabucunda bile gümüşdür nalça Aman gümüşdür nalça! Daniyal : Hanımım kayıkla geldim bu gece Yolu izi göster oynaşın gence Gece kısa buluşalım erkence Aman aman erkence! Âşık : Kapayalım câmehâbın kapusun Çıkmasun dışarı yanık kokusun Nev îcad destânı cihan okusun Aman ciban okusun! (Tarih) Hanım sevdi kopuk bir daltabanı Lazoğlu Daniyal şah balabanı Murassâ tarihle çekdi âguuşe “Kayıkcıgüzeli o laz olanı” 1307 (1889 – 1890) Vâsıf HİÇ