Müessesenin son resmî adı “Deniz Kurtarma ve Sualtı Komutanlığı”dır; yukarı boğazın Anadolu yakasında Çubukluda, yalı boyu ana cadde üzerindedir; aşağıdaki satırları Türk Ansiklopedisinin “Dalgıç” maddesinin “Türkiyede Dalgıç” bendinden alıyoruz: “Osmanlı Donanmasındaki dalgıçların çoğu Sömbeki Adasından devşirildikleri için Sultan Mecid, Aziz ve Hamid devirlerinde donanmada çalışan dalgıçlara “sömbeki” de denilirdi. Osmanlı bahriyesinde dalgıçlık mesleğinin usta - çırak düzeni içinde öğretimi İkinci Sultan Mahmud devrinde başlamışdır. Sultan Hamid devrine kadar da zamanın bahriye fabrikalarında yapılan dalgıç tulumları ile ancak 3-4 kulaç derinliğe inilip su altında en çok 15 dakika kalınabilmişdir. Bu araçlarla yapılabilen işler gemi altı temizleme, dolaşık halatı uskurdan çözme, sığ suda kopan çıpayı çıkarma gibi şeylerdir. İkinci Abdülhamid devrinde dalma donanmalarının gelişmesi üzerine Rusya, İngiltere, Almanyadan bahriye için satın alınan ve iki dalgıca birden hava verebilen tulumbalar sâyesinde memleketimizde bu hizmet biraz daha gelişmiş ve böylece, meselâ batmış bir gemiyi yüzdürme, torpido tâlimlerinde batan torpili çıkarma gibi daha zor işler başarılmışdır. “Türkiyede Cumhuriyet devrine kadar bir dalgıç okulu kurulmamış, donanmada dalgıçlar çıraklık yolu ile yetişmiş...

Müessesenin son resmî adı “Deniz Kurtarma ve Sualtı Komutanlığı”dır; yukarı boğazın Anadolu yakasında Çubukluda, yalı boyu ana cadde üzerindedir; aşağıdaki satırları Türk Ansiklopedisinin “Dalgıç” maddesinin “Türkiyede Dalgıç” bendinden alıyoruz: “Osmanlı Donanmasındaki dalgıçların çoğu Sömbeki Adasından devşirildikleri için Sultan Mecid, Aziz ve Hamid devirlerinde donanmada çalışan dalgıçlara “sömbeki” de denilirdi. Osmanlı bahriyesinde dalgıçlık mesleğinin usta - çırak düzeni içinde öğretimi İkinci Sultan Mahmud devrinde başlamışdır. Sultan Hamid devrine kadar da zamanın bahriye fabrikalarında yapılan dalgıç tulumları ile ancak 3-4 kulaç derinliğe inilip su altında en çok 15 dakika kalınabilmişdir. Bu araçlarla yapılabilen işler gemi altı temizleme, dolaşık halatı uskurdan çözme, sığ suda kopan çıpayı çıkarma gibi şeylerdir. İkinci Abdülhamid devrinde dalma donanmalarının gelişmesi üzerine Rusya, İngiltere, Almanyadan bahriye için satın alınan ve iki dalgıca birden hava verebilen tulumbalar sâyesinde memleketimizde bu hizmet biraz daha gelişmiş ve böylece, meselâ batmış bir gemiyi yüzdürme, torpido tâlimlerinde batan torpili çıkarma gibi daha zor işler başarılmışdır. “Türkiyede Cumhuriyet devrine kadar bir dalgıç okulu kurulmamış, donanmada dalgıçlar çıraklık yolu ile yetişmişlerdir. 1925 yılında Azebkapusunda Havuzlar alanındaki itfaiye bölüğü yanında bir dalgıç grupu kurularak buraya birkaç gedikli kaydedilmiş ertesi yıl grupa alınan 40 - 50 er dalgıçlık kursundan geç irilmiş, 1926 - 1927 yıllarında yine kursdan geçirilen 4 assubayla kuvvetlenen grupun başına, İkinci Abdülhamid devrinde donanmada Kel Musa adı ile anılan usta dalgıcın çıraklarından bu ustanın ölümünde mülâzım rütbesi ile onun yerini almış olan binbaşı Ahmed Bey getirilmiştir. Genişleyen grup 1928 de Kasımpaşadaki Kasabhâne binâsına yerleşmiş, 1940 da bu binâya kat çıkmak gerekmiş, 1947 de ise yine yer yetersizliğinden yanındaki sebzehâne de dalgıç grupu binâsına katılmışdır. Son olarak 1956 da İstanbul Boğazının Anadolu yakasında (Çubukluda) eski Hidiv Köşkü bağçesinin kıyı bölümünde Türkiye Bahriyesi Dalgıç Takımı ve Okulu Komutanlığı için modern bir binâ yapılmışdır; 1957 de grup Kasımpaşadaki binâlarla ilişiğini keserek burada çalışmaya başlamışdır. O tarihe kadar inilebilen en büyük derinlik 180 ayak olmuş; 1947 de Amerika Birleşik Devletleri bahriyesinde kurs gören okul komutanı Vedad Dora, helyum-oksijen karışımından “hava” kullanarak 350 ayak derinliğine inmişdir..” (Türk Ansiklopedisi). XVII. yüzyılda yaşamış büyük türk yazarı Evliyâ Çelebi dalgıçlar için şunları yazıyor: “Dalgıç Esnafı — Dükkânları yokdur; Galatada Kasımpaşada lonca yerlerinde bulunurlar. 300 nefer olub ekseri Magrib, Reşid, İskenderiye arablarıdır, bir kısmı da Sömbeki Adasının hristiyanlarıdır ki bu adayı Rodosla berâber Kanunî Sultan Süleyman fethetmiştir; Sultan Süleymanın Sömbekideki Camiin evkafını bu dalgıçlar yer. Bu dalgıçların bazıları denize ellerinde gaayet keskin iki taraflı bıçakla inerler, köpek balığına rast gelirse o bıçakla döğüşmek için. Dalgıçlar ordu - esnaf alayında uryan püryan (çıplak) geçerler.” Türkiyede dalgıçlığın ve dalgıç okulunun tarihçesi üzerine Türk Ansiklopedisinden aldığımız malûmata şu notları ekliyoruz: 1926 yılında Azebkapusundaki dalgıç birliğine tâyin edilen gedikli subay namzedi Hüseyin Yücel dalgıçlık üzerine yazılmış kitablardan faydalanarak kendisini dalgıç olarak hazırlamış ve ilk er dalgıç kursu da aynı yıl içinde müfredatsız, gelişi güzel şekilde eğitime başlamışdır. Kıt’a 1928 de Kasımpaşaya nakledildikden sonradır ki ilk programlı astsubay ve er kursları açılmışdır; bu kurslarda Hüseyin Yücel öğretmenlik yapmışdır. Teşkilâtın kurulmasında Deniz Kuvvetleri Komutanlığında görevli Binbaşı Câvit Zendut önderlik etmiştir. 1929 senesinde Binbaşı Câvid Zendut ve Gedikli Subay Hüseyin Yücel Almanyaya ilk derinsu dalgıç cihazını almaya gitmişler ve cihazın özel eğitimini görmüşlerdir. 1929 - 1945 yılları arasında Dalgıç Kıt’asında müteaddit kurslar açılmış ve Kıtanın ismi zaman zaman değişikliklere uğramışdır. Neticede 1945 de “Ana Dalgıç Okulu ve Kıtası Komutanlığı” olmuş ve Deniz Eğitim Komutanlığına bağlanmışdır. Komutanlık 1956 yılında Çubukluya nakledilmiş ve teşkilâtın adı 1961 yılında tekrar değişmiş ve “deniz Kurtarma ve Sualtı Komutanlığı” olmuşdur. Bugünkü Amerikan cihazlarıyla yapılan tedrisat 1951 yılında başlamışdır. 1959 senesinde İlk yedek subay Kurbağaadam kursu açılmış ve bu tarihten sonra müteaddit kursların açılmasına devam edilmiştir. Halk ağzında devam ede gelen Dalgıç Okuluna askere alınmış ve Bahariyeye ayrılmış erler arasından özel bir eğitim görmüş kaabiliyetli ve istekli gençler alınır; ve erler Kurbağa adam yahud ikinci sınıf dalgıç olarak yetiştirilir. Eğitim sonunda imtihanı kazananlar deniz kuvvetleri emrine verilirler ve askerlik görevi müddetini dolduranlar verildikleri kıt’adan terhis edilirler. Çubukludaki Okuldaki erlerin eğitim müddeti 3 aydır. Deniz astsubayları ve subayları arasından ve asıl mesleki kurs ve eğitimlerini bitirenlerden de istekli ve sıhhî durumları müsaid, kaabiliyetleri üstün olanlar da istekli olarak bu okula gelebilirler. Çubukludaki Okulda astsubaylarla subayların eğitim müddeti 9 aydır. İmtihanlarını kazananlar, brövelerini alanlar kıt’alarda veya gemilerde Sualtı ve Dalgıçlık ile ilgili görevlere verilirler; astsubay ve subaylardan dalgıç olanlara birinci sınıf dalgıç brövesi verilir. Okulun dondurulmuş bir öğrenci kadrosu yokdur; ortalama her kurs devresi için 50 er ve 50 subay bulunabilir diyebiliriz. Sivil dalgıçlıkda bröve almak istiyenleri de, Ulaştırma Bakanlığı uzmanları ile birlikde bu müessese imtihan eder, ve tazyik testine tâbi tutar. Sivil resmî sektörlerdeki bütün dalgıçların dalış kazâlarından meydana gelen hastalıkları da bu müessesede tedavi edilir. Kuruluşundan bu yana müessese komutanlığında dört deniz albayı bulunmuşdur ki, isimleri şunlardır: Tâceddin Baysal, Sâdi Kursan, Vedad Dora, Sabri Nartman (hâlen müessese komutanı, 1965). Dz. Gv. Kd. Yüzbaşı Aykut KARPAT Dalgıç Brövesi