Rakısda oyuncunun karnını aşağı yukarı oynatması; eski usül oyunda Çengiler ve Köçekler mutlakaa göbek çalkadığı için, zamanımızda o eski usül oyunlarımıza “Göbek Dansı” denilmektedir. Çalkanan göbek, çengi kız veya köçek oğlanda eteklik veya şalvarın altında kalırsa, o oyunların temâşâsından zevk alanlarca makbul sayılmazdı; oyunun letâfeti, etekliği veya şalvarı göbek altına düşürerek göbek çukurunun dagörülmesinde idi. En fettan ve işvebaz karılar, kızlar ve köçek oğlanlar öyle oynamışlardır. Oyuna da çıplak ayakla çıkmışlardır. Zamanımızın göbek dansözleri de istisnâsız göbeklerini, çukurunu göstererek çalkamaktadırlar, ve yine istisnâsız, çıplak ayakla oynamaktadırlar. Oyun yeri yalın ayakla basmaya müsâid değilse, ayaklarına arkası basılmış ve topukları gösteren bir pabuç giyerlerdi; oyunda hümerli oyuncu ayağının çıplak olarak görülmesi raksa ayrı bir câzibe verirdi, imkân olmadığında, topuk temâşâsı ile yetinilirdi. Zamanımızın göbek dansözleri ise sahneye istisnâsız çıplak ayakla çıkmaktadırlar. Zamanımızda Avrupada ve Amerikada kabare, taverna ve gece kulüplerinde türk göbek ddansının hayli revaçda olduğu, pek çok türk dansözünün oralarda yüksek ücretlerle göbek çalkadıkları, magazinlerimizde ve günlük gazetelerimizin magazin sayfalarında sık sık bahis konusu olur. Bizi...

Rakısda oyuncunun karnını aşağı yukarı oynatması; eski usül oyunda Çengiler ve Köçekler mutlakaa göbek çalkadığı için, zamanımızda o eski usül oyunlarımıza “Göbek Dansı” denilmektedir. Çalkanan göbek, çengi kız veya köçek oğlanda eteklik veya şalvarın altında kalırsa, o oyunların temâşâsından zevk alanlarca makbul sayılmazdı; oyunun letâfeti, etekliği veya şalvarı göbek altına düşürerek göbek çukurunun dagörülmesinde idi. En fettan ve işvebaz karılar, kızlar ve köçek oğlanlar öyle oynamışlardır. Oyuna da çıplak ayakla çıkmışlardır. Zamanımızın göbek dansözleri de istisnâsız göbeklerini, çukurunu göstererek çalkamaktadırlar, ve yine istisnâsız, çıplak ayakla oynamaktadırlar. Oyun yeri yalın ayakla basmaya müsâid değilse, ayaklarına arkası basılmış ve topukları gösteren bir pabuç giyerlerdi; oyunda hümerli oyuncu ayağının çıplak olarak görülmesi raksa ayrı bir câzibe verirdi, imkân olmadığında, topuk temâşâsı ile yetinilirdi. Zamanımızın göbek dansözleri ise sahneye istisnâsız çıplak ayakla çıkmaktadırlar. Zamanımızda Avrupada ve Amerikada kabare, taverna ve gece kulüplerinde türk göbek ddansının hayli revaçda olduğu, pek çok türk dansözünün oralarda yüksek ücretlerle göbek çalkadıkları, magazinlerimizde ve günlük gazetelerimizin magazin sayfalarında sık sık bahis konusu olur. Bizimkilerden göbek çalkama mârifetini öğrenmiş avrupalı ve amerikalı dansözler vardır. Göbek dansında “Çengilik” dansözlerle ihyâ edilmişdir, fakat her nedense göbek dansının dansözleri, Köçek Oğlanlar henüz sahneye çıkmamışlardır. Bir yakışıklı delikanlı sahneye çıkıp öncü olsa çok rağbet göreceeği, peşi sıra hayli şöhretler, yıldızlar doğacağı muhakkakdır (B.: Çengi, cild 7, sayfa 3840; Köçek). Çengilerin ve köçeklerin medhi şânında yazılmış manzumeler pek çokdur. Şu beyit Fatih Sultan Mehmedin babası İkinci Sultan Muradındır, Edirnede yahud Bursada bir köçek için söylenmişdir: Çalınır çenkler, ayaklar karsılır Raks urur rakkaas, çardak sarsılır. Şu kıt’a da, çenginin ve köçeğin baş tâcı edildiği Lâle Devrinle Nedimindir, bir İstanbul köçeği şânındadır : Rakkaas!.. bu hâlet senin oynunda mıdır Âşıklarının günâhı boynunda mıdır Doyamam şebi vaslına şebi rûze gibi Ey sîm beden!.. sabah koynunda mıdır Kayıklarda bile köçek oynatılmışdır. Geçen asır başlarında İstanbula gelmiş Melling’in gravürlerinden birinde, Büyükdere Koyunda beş çifte bir kayığın kıç tarafında iki rum köçek oğlanın göbek çalkayarak oynadıkları görülür. Ahmed Rasim de Kâğıdhâne yolunda bir sandalı şöyle tasvir ediyor: “..darbuka, zillimaşa, çığırtma.. orta yerinde, başına al ipek mendil sarmış, göğsü açık, kuşak sarkık, pantolon düşük bir siyâhî raksediyor (Göbek çalkıyor)”. Yine Ahmed Rasimin kaydettiği yâve yollu bir terennümdür : Anayisi babayisi de Kavurması kıvırması da Çalkaa!.. Bu da yolul bir beyittir : Çalkalama göbeği Düşürürsün bebeği! İkinci Meşrutiyetin ilânında (1908) ünlü karikatürist Cem’in (B.: Cem, cild 6, sayfa 3431) Kalem adındaki mizah mecmuasında yayınlanmış bir resmi vardır, göbek çalkayan bir çingene karısının altında “Yaşasın Uhüvvet (Kardeşlik); Vive la Fraternité” yazılıdır. Zamanımızda yerli sinema filmlerinin çoğunda, kızların ve kadınarın, yukarda kaydettiğimiz yarı çıpak görünüşle göbek çalkadıkları sahneler mutlakaa bulunur; hattâ filmin senaryosuna yamanır, eklenir. Bütün sanat değerleri de yarı çıplak göbek çalkamakdan ibâret güzel güzel “Göbek Dansözü” kızların resimleri de, o âlemle ilgili magazinlerde ve gazete sayfalarında bol bol yayınlanmaktadır. Film, sinema yıldızı bazı büyük şöhretler de, baş rollerini oynadıkları bâzı filmlerde konu icâbı göbek dansözlüğü yapmışlardır. O şöhretlerin içinde en büyük başarıyı gösteren de Fatma Girik’dir (B.: Girik, Fatma, cild, 11 sayfa, 7039). Fakat ünlü sanatcı, göbek dansözlüğü üzerine: “Filmde, sinemada evet, sahnede aslaa..” demişdir. Yukarda da kaydettiğimiz gibi, ne filmde ne sahnede “Göbek Dansörü, Köçek” henüz görülmüyor. Aslı Adapazarı vilâyetinin köylüklerinden bir profesyonel köçek delikanlı çıkmışdır; mesleğinin eski geleneğine uyarak eteklikle, ve çıplak göbek ve çıplak ayakla oynamışdır, oyunu güzel, vücud yapısı ve yüz çizgileri yakışıklı olduğu halde, her nedense film prodüktörleri ile gazinocuların dikkatini çekememişdir. Aşağıdaki beyitler Hippi şâri Mehmed Gökçınarındır : Gönlümün misâfiri Hippilerim tâzeler, Yanık bağrım üstünde son mode yelpazeler. Hele yeni tüylenmiş, saçları omuzlarda, Kız mı desem, oğlan mı, sevimli kepâzeler. Hele bir Albertom var, göbek dansı öğrettim, Ben çakarım o çalkar, göz cilâmı tâzeler. Fırsat bulup bir gece gazinoda oynatsam, Gökyüzünü kaplardı alkışlar âvâzeler. Sinema Sanatcısı Fatma Girik (Dergide yayınlanmış resimden S. Bozcalı eli ile)