Entries
Examine all the Istanbul Encyclopedia entries from A to Z.
Volumes
Browse A to G volumes published between 1944 and 1973.
Archive
Discover Reşad Ekrem Koçu's works for the entries between letters G and Z.
Discover
Search by subjects or document types; browse through archival docs that are open access for the first time.
GIYAS (Derviş)
Hicrî 1300 (M. 1885 - 1890) etrafında Galata ve Tophânede şöhret olmuş meczub bir mevlevî dervişi; Üsküdarlı Âşık Râzi yakından tanıdığı Dervişin hayatını kısaca şöyle anlatıyor : “Erzincanlıydı, uzun boylu, mevzun endamlı, kumral bıyıklı sakallı güzel bir adamdı, Galata Mevlevîhânesi dervişlerindendi, bir âyin günü beyaz tennure ile semâ ederken gördüm, cümle gözler onun pervâzı âşıkanesine takılmışdı. Memleketinden Hakkı isminde gaayet dilber bi genc ile birlikde gelmiş, bir sene kadar dergâhdaki odasında o refiki ile birlikde barınmış, Hakkı yanından kaçıp kaybolduktan sonra kendisini işrete vermiş. Ben Derviş Gıyası asıl, meyhânelerde tanıdım, içki ile cinnet getirmiş, odasını bırakmış, sokaklara düşmüşdü; yalın ayak başı açık, üstünde bir gömlek, bir aba yelek, belinde bir kuşak ve iç donu ile dolaşır, her girdiği meyhânede içebildiği kadar içki verilirdi, kimse ile konuşmazdı; herhangi bir şey isteyecek olsa, teşekkür yerinde, kızdığı zamanlar, hulâsa herşeye ve herkese “Hakkı” derdi. Bir sabah Derviş Gıyası Yağkapanı İskelesinde bir geminin direğinde kuşağı ile asılı, intihar etmiş buldular, ölümünde kırk yaşlarında kadardı sanırım..”.
Derviş Gıyasın ağzından şu manzume Âşık Râzi tarafından yazılmışdır:
Serkeş yârin firkatiyle ağlarız
Gece gündüz ciğerimiz dağlarız
Dağdan...
⇓ Read more...
Hicrî 1300 (M. 1885 - 1890) etrafında Galata ve Tophânede şöhret olmuş meczub bir mevlevî dervişi; Üsküdarlı Âşık Râzi yakından tanıdığı Dervişin hayatını kısaca şöyle anlatıyor : “Erzincanlıydı, uzun boylu, mevzun endamlı, kumral bıyıklı sakallı güzel bir adamdı, Galata Mevlevîhânesi dervişlerindendi, bir âyin günü beyaz tennure ile semâ ederken gördüm, cümle gözler onun pervâzı âşıkanesine takılmışdı. Memleketinden Hakkı isminde gaayet dilber bi genc ile birlikde gelmiş, bir sene kadar dergâhdaki odasında o refiki ile birlikde barınmış, Hakkı yanından kaçıp kaybolduktan sonra kendisini işrete vermiş. Ben Derviş Gıyası asıl, meyhânelerde tanıdım, içki ile cinnet getirmiş, odasını bırakmış, sokaklara düşmüşdü; yalın ayak başı açık, üstünde bir gömlek, bir aba yelek, belinde bir kuşak ve iç donu ile dolaşır, her girdiği meyhânede içebildiği kadar içki verilirdi, kimse ile konuşmazdı; herhangi bir şey isteyecek olsa, teşekkür yerinde, kızdığı zamanlar, hulâsa herşeye ve herkese “Hakkı” derdi. Bir sabah Derviş Gıyası Yağkapanı İskelesinde bir geminin direğinde kuşağı ile asılı, intihar etmiş buldular, ölümünde kırk yaşlarında kadardı sanırım..”.
Derviş Gıyasın ağzından şu manzume Âşık Râzi tarafından yazılmışdır:
Serkeş yârin firkatiyle ağlarız
Gece gündüz ciğerimiz dağlarız
Dağdan inen seller gibi çağlarız
Mâtem ider başa kara bağlarız
Yapdığına Hak râzı mı ey kopuk
Başa böyle kakılır mı hiç topuk
Oldun işte hâneberduş bir sapuk
Mâtem ider başa kara bağlarız
Başımın sen tâcı idin ey nâdan
Gülistanlar şimdi oldu bir zından
Kötü kötü laflar gelir arkandan
Mâtem ider başa kara bağlarız
Ayakları bûsegâhım ey fetâ
Nasıl sattın beni bir çul çaputa
Seni İgfâl iden hangi kerata
Mâtem ider başa kara bağlarız
Âşık Gıyas garibandan dervişdir
Senin için nakdi cânın vermişdir
Bu aşk ile mertebeye ermişdir
Mâtem ider başa kara bağlarız
TARİH
Kendim kıydım bu cana vebal işte boynumda
Yokdur kimsenin dahli cundabazlık oynumda
“Hakkı” gelüb yaz dedi bu mücevher tarihi
“Son demi hayatımda hayâli yar koynumda”
1193 + 110 (Y ve K) = 1303 (M. 1835 - 1836)
Theme
Person
Contributor
Type
Page of encyclopedia
Share
X
FB
Links
→ Rights Statement
→ Feedback
Please send your feedback regarding Istanbul Encyclopedia records to istanbul.ansiklopedisi@saltonline.org.
TÜM KAYIT
Identifier
IAM110626
Theme
Person
Type
Page of encyclopedia
Format
Print
Language
Turkish
Rights
Open access
Rights Holder
Kadir Has University
Description
Volume 11, page 7033
Theme
Person
Contributor
Type
Page of encyclopedia
Share
X
FB
Links
→ Rights Statement
→ Feedback
Please send your feedback regarding Istanbul Encyclopedia records to istanbul.ansiklopedisi@saltonline.org.