Bu satırların yazıldığı sırada, temmuz 1971, Yukarı Boğazın Rumeli yakasında, geniş ve büyükce koyu ile meşhur Tarabya Köyünde, yalnız oranın değil, büyük İstanbulun hiç bir tarafında benzeri bulunmayan bir içkili lokanta. İstanbulun yalı boylarında içkili lokantalara, meyhâne - tavernalara “Gemi”, “Gırgır”, “Plio”, “Argo”, “Kalyon” gibi isimler verile gelmişdir. Hattâ zamanımızda İstanbulda Ahırkapusu Feneri civârında ve sâhil yolu üzerinde büyük bir otel ve lokanta “Kalyon” ismini taşımaktadır; bir beton yapı olan o binanın bir gemi ile ilgisi sâdece ismindedir; üstelik amblemi olarak kabul edilmiş olan gemi resmi de bir kalyon olmayıp bir “Kadırga” dır. Tarabyadaki “Gemi Restoran”, binâsı ile de hakikî bir gemidir, ve sureti mahsusada lokanta olmak üzere inşâ ettirilmiş bir gemidir. “Gemi Restoran”, sâhibi ve işletici olan Mustafa Ertuğrul Yıldızeli tarafından Hasköy Kızaklarında yaptırılmışdır, resmini ve plânını da kendisi çizmişdir. Gemiyi adı geçen tezgâhda gemi mühendisi Selâhaddin Arslan inşâ etmişdir. İnşası ve iç döşeme ve dekorlarının yapılması 1964 den 1969 yılına kadar beş sene sürmüşdür; lokanta olarak açıldığı 10 mayıs 1969 tarihine kadar tahminen 400,000 lira harcanmışdır. 15 metre boyunda ve en geniş yerinde 6 metre eninde olan “Gemi”, yapıldığı Hasköy Kızakları...

Bu satırların yazıldığı sırada, temmuz 1971, Yukarı Boğazın Rumeli yakasında, geniş ve büyükce koyu ile meşhur Tarabya Köyünde, yalnız oranın değil, büyük İstanbulun hiç bir tarafında benzeri bulunmayan bir içkili lokanta. İstanbulun yalı boylarında içkili lokantalara, meyhâne - tavernalara “Gemi”, “Gırgır”, “Plio”, “Argo”, “Kalyon” gibi isimler verile gelmişdir. Hattâ zamanımızda İstanbulda Ahırkapusu Feneri civârında ve sâhil yolu üzerinde büyük bir otel ve lokanta “Kalyon” ismini taşımaktadır; bir beton yapı olan o binanın bir gemi ile ilgisi sâdece ismindedir; üstelik amblemi olarak kabul edilmiş olan gemi resmi de bir kalyon olmayıp bir “Kadırga” dır. Tarabyadaki “Gemi Restoran”, binâsı ile de hakikî bir gemidir, ve sureti mahsusada lokanta olmak üzere inşâ ettirilmiş bir gemidir. “Gemi Restoran”, sâhibi ve işletici olan Mustafa Ertuğrul Yıldızeli tarafından Hasköy Kızaklarında yaptırılmışdır, resmini ve plânını da kendisi çizmişdir. Gemiyi adı geçen tezgâhda gemi mühendisi Selâhaddin Arslan inşâ etmişdir. İnşası ve iç döşeme ve dekorlarının yapılması 1964 den 1969 yılına kadar beş sene sürmüşdür; lokanta olarak açıldığı 10 mayıs 1969 tarihine kadar tahminen 400,000 lira harcanmışdır. 15 metre boyunda ve en geniş yerinde 6 metre eninde olan “Gemi”, yapıldığı Hasköy Kızaklarından Tarabyaya kadar bir romorkörün arkasına bağlanıp yüzdürülerek getirilmişdir. Kısa bir müddet deniz üstünde bir lokanta olarak işletilmiş, tekne su alma ârızası göstermemişdir. Fakat makinası olmadığı, ve aslında da su üzerinde yüzdürülmek üzere yapılmadığından bir kazak üstünde, başı deniz tarafında olmak üzere karaya çekilmişdir. Bu suretle, Boğazdan geçen büyük teknelerin Tarabya Koyuna giren dalgaları ile yalpalama mahzuru da önlenmişdir. Gemi Restoran bir büyük salondan ibârettir, kapuları güverteye açılır bir kamara şeklindedir, her biri 6 kişilik 6 masa vardır. Mutfağı, bulaşıkhânesi, kileri, buz dolabı ve şarab mahzeni üstde ayrı bir bölme ile merdivenle inilir geminin dibindeki anbarındadır. Bu içkili lokantanın bir hususiyeti de, garnitürler, salatalar, yemişler hâriç, yemek ve mezelerinin, başda türlü çeşidleri ile balık, ve istakoz, böcek, yengeç, istridya, midya ve karides gibi deniz mahsullerinden hazırlanmasıdır. Ziyaretimiz sırasında lokantanın 3 aşçısı, 1 bulaşıkcısı, 2 garsonu ve 3 komisi bulunuyordu. Bizce, benzeri olmayan bu şirin lokantanın tek unsuru, garson ve komilerin, sâir şehir lokantalarındaki müstahdemlerin kıyâfetinde hizmet etmeleriydi. Onlara da yazın beyaz ve kışın siyah, ve göğsü bluzu geniş mavi yakalı gemici tayfa esvapları giydirilmeliydi; ve hatta pantalonlarının çapalarını kıvırarak, çıplak ayakla hizmet etmeleri gerekirdi. Bir ara turizm acentalığı da yapmış olan Mustafa Ertuğrul Yıldızeli’nin bu hususu tahakkuk ettireceği beklenebilir. M. Ertuğrul Yıldızeli 1927 de İstanbulda Sultanahmed semtinde doğmuşdur; Sümerbank şef veznedarlığında bulunmuş Orhan Remzi Beyin oğludur; yazar ve turizm işlerinde çok çalışmış, bir ara milletvekilliği de yapmış Osman Şevki Uludağ’ın da damadıdır. Bibl. : Ç. Gülersoy ve R. E. Koçu, Gezi notu.