Gemi modelleri, küçük güzel sanatlar arasında önemli bir yer alır. Her çeşidi ile “Gemi”, aslında güzel şeydir; önce yelkenliler, sonra buharlı gemiler, model - maketleriye,sanatkâr ellerden çıkdıkları zaman, bir evin, bir salonun en güzel süsleri olurlar, eğer belli bir geminin modeli ise, ayrıca bir tarih vesikası kıymeti de taşırlar. Deniz müzelerinin teşhir edilen eşyası arasında gemi modelleri çok ilgi çekicidir, Beşiktaşdaki Türk Deniz Müzesinde de câzib bir gemi modelleri koleksiyonculuğu vardır. Geçen asır sonlarına kadar, müşterileri çoğunlukla gemiciler olmuş eski büyük gedikli meyhânelerin baş süslerinden biri, tavanına asılmış bir yelkenli gemi modeli olurdu. Şahıs elindeki modellerin tesbiti çok zordur. Bizim görebildiğimiz modellerden bazıları şunlardır: Yavuz Zırhlısı — Divan Yolunda bir manav dükkânında idi, o tarihî harb gemisini yapan tezgâhdan gelmiş kadar güzel bir model idi, ve modelin oturtulduğu kızak “Eseri Balatlı Mehmed Reis” diye imzalamışdı. Sanatkârın, “Yavuz geliyor Yavuz, denizi yara yara...” diye meşhur türküyü yazan ve besteleyen Badir (B.: Emin Reis, Balatlı Mehmed, cild 9, sayfa 503,) ki o zat için Hamamizâde İhsan Bey: “... bir hezarfen idi...” diyor. Son bir istimlâkde caddenin o kolundaki bir sıra dükkân arasında o manav dükkânı da yıkılarak ...

Gemi modelleri, küçük güzel sanatlar arasında önemli bir yer alır. Her çeşidi ile “Gemi”, aslında güzel şeydir; önce yelkenliler, sonra buharlı gemiler, model - maketleriye,sanatkâr ellerden çıkdıkları zaman, bir evin, bir salonun en güzel süsleri olurlar, eğer belli bir geminin modeli ise, ayrıca bir tarih vesikası kıymeti de taşırlar. Deniz müzelerinin teşhir edilen eşyası arasında gemi modelleri çok ilgi çekicidir, Beşiktaşdaki Türk Deniz Müzesinde de câzib bir gemi modelleri koleksiyonculuğu vardır. Geçen asır sonlarına kadar, müşterileri çoğunlukla gemiciler olmuş eski büyük gedikli meyhânelerin baş süslerinden biri, tavanına asılmış bir yelkenli gemi modeli olurdu. Şahıs elindeki modellerin tesbiti çok zordur. Bizim görebildiğimiz modellerden bazıları şunlardır: Yavuz Zırhlısı — Divan Yolunda bir manav dükkânında idi, o tarihî harb gemisini yapan tezgâhdan gelmiş kadar güzel bir model idi, ve modelin oturtulduğu kızak “Eseri Balatlı Mehmed Reis” diye imzalamışdı. Sanatkârın, “Yavuz geliyor Yavuz, denizi yara yara...” diye meşhur türküyü yazan ve besteleyen Badir (B.: Emin Reis, Balatlı Mehmed, cild 9, sayfa 503,) ki o zat için Hamamizâde İhsan Bey: “... bir hezarfen idi...” diyor. Son bir istimlâkde caddenin o kolundaki bir sıra dükkân arasında o manav dükkânı da yıkılarak kaldırılmış, yeri deniz müzemiz olması gereken güzel Yavuz Modeli de kaybolmuştur. XVIII. Yüzyıl Korsan Gemisi — Galatada Necatibey Caddesinde meşhur Lavirentos Meyhânesinin tavanında asılı idi, tahminen 1 metre boyunda iki direkli bir yelkenli gemi modeliydi. O meşhur meyhâne istimlâk edilip yıkıldığında kaybolmuşdur, kimin eline düşmüşdür, tesbit edemedik; o modelin de yeri Deniz Müzesi idi. Üçanbarlı Mahmudiye Kalyonu — Türk Denizcilik Tarihinde çok zengin hâtırası olan bu meşhur büyük yelkenli harb gemisinin modeli, ki bir metrodan ziyâde boyda çok güzel bir eserdi. 1943 - 1945 arasında Samatyada Büyük Kuleli Meyhânesinin sahibi Barba Vasilinin elindeydi. O zaman Barba Vasili bize şunları söylemişdi: “Bu gemiyi İkinci Sultan Mahmud zamanında meşhur İzmitli Mehmed Usta yapmışdır, üç tâne yapmış, biri kendisine, birini padişaha vermiş ve ihsan almış, bunu da dedeme vermiş, para almamış, ölünceye kadar her istediği kadar içer, para vermezmiş...” Deniz Müzesinde Mahmudiye Kalyonunun çok güzel bir modeli vardır. Öyle sanıyoruz ki Barba Vasilinin padişaha verildiğinden bahsettiği model olacaktır. Şirketi Hayriyenin 12 numaralı Kandilli Vapuru — R. E. Koçunun elindedir, kıymetli sanatkâr Behcer Cantok tarafından yazar için sureti mahsusada yapılmışdır (B. Cantok, Behcet, cild 6, sayfa 3380), 58 santim boyunda çok güzel bir modeldir, yandan çarklı bir vapuldur; 1958 yılında yapılmışdır, ki R. E. Koçu o zaman bir asır boyunca İstanbul sularında dolaşmış Şirketi Hayriyenin ve Seyri Sefâin İdâresinin bütün vapurlarından mürekkeb bir modeller galerisi kurmayı düşünmüş, eş vapurlara tek model yapılacağına göre en çok 35 - 40 parça gemi modelinden kurulacak bir galeri için en çok 20,000 lira harcanacakdı. Kendi mâlî imkânlarının dışında olduğundan, kendisindeki modelin bir fotoğrafı ile Denizcilik Bankası Umum Müdürlüğüne bir mektub yazmış, göndermiş, öyle bir galerinin kurulması teklifinde bulunmuş, muhayyilesinin dışında bir iş simsarı zan edildiği için, teklifini tekide lüzum görmemişti. 9 Çifte Kayık Modeli — Mısır Çarşısının Eminönü kapusu yakınında “Hamlacıbaşının Dükkânı” diye anılan baharatcı dükkânının cebhesi önünde asılı idi (B.: Hamlacıbaşının Dükkânı); çarşının son tanziminde kaybolmuşdur. Yeri Deniz Müzesi olan bir kayık modeli idi. Deniz Müzesindeki Gemi Modelleri Koleksiyonu — Bu koleksiyondan Deniz Müzesi maddesinde bahsedilmiştir (B.: Deniz Müzesi, cild 8, sayfa 4448); burada çok çok güzel birkaç gemi modelini kayıd ile yetineceğiz: Üçanbarlı Mahmudiye Kalyonu Kadırga, Barbaros Salonunda Yavuz Zırhlısı Mecidiye Zırhlısı Mesudiye Zırhlısı Turgutreis - Barbaros zırhlıları tipi zırhlı Midilli Zırhlısı Reşâdiye Zırhlısı, Deniz Harb Akademisinden getirilmiştir. Muaveneti Milliye Torpidosu Nusret Mayin Gemisi Müstecibonbaşı Denizaltısı Mısır Hidivinin eski El-Mahrusa Yatı Adatepe - Kocatepe muhribleri tipi muhrib Dördüncü Sultan Mehmedin Saltanat Kadırgası Abdülazizin 13 çifte saltanat kayığı Bir vapuru hümâyun Söğüdlü Yatı Amerikan Altıncı Filosu Gemileri — Çocukluğundan beri gemi modellerine meraklı Tamer Bora adında Üsküdarlı bir genç 1966 yılında Amerikan Altıncı Filosuna mensub gemilerden mürekkeb bir modeller koleksiyonu yapmışdır ki aralarında Camberra Zırhlısı ile Forrestal Uçak Gemisi de bulunuyordu. Bu koleksiyon ne olmuşdur desbit edilemedi. “Türkün” Transatlantiği — Gemi modeli yapma meraklılarından Câbir Hüzel adında bir zât tarafından yapılmış ve bacasında Denizcilik Bankasının forsunu taşıyan muhayyel bir transatlantik modelidir; 2,5 metre boyunda olan model gemi 1957 yılında yapılmış ve Moda koyunda, iple bağlanıp arkasından itilmek suretiyle sâhibi tarafından yüzdürülmüşdü. Bu modelin de ne olduğu tesbit edilemedi. Santa Maria Karaveli — Ünlü orkestra şefi ve violonist Muhiddin Sadak da bir gemi modeli meraklısı ve yapıcısıdır. Kristof Kolomb’un meşhur gemisinin güzel bir model - maketini yapmışdır. Gemi Modelleri Yarışması — 1970 yılı eylül ayında Türk Donanma Cemiyeti İstanbul il merkezi tarafından tertiblenmişdir; 1 — Modern harb gemisi, 2 — Yelkenli harb gemisi, 3 — Yolcu gemileri, 4 — Hizmet gemileri, 5 — Liman hizmet gemileri, 6 — Yelken gemileri diye altı gemi modelleri arasında yapılan yarışma hakkında başka bilgi edinilemedi. Piyâlepaşa Muhribi — 1971 yılı şubatında gazete haberine göre Ali Temelli adında bir bahriye neferi, büyük emek ve 10,000 kibrit çöpü ile ve büyük başarı ile içinde askerlik hizmetini gördüğü Piyâlepaşa Muhribinin bir modelini yapmışdır. Asıl mesleği garsonluk olan Ali Temelli, gemi modelleri meraklıları tarafından 1500 lira teklif edildiği halde eserini satmaya kıyamamıştır. Bu eserin de âkibeti ne olacaktır bilinemez. Herhalde Deniz Müzesinde böyle fantazi küçük hâtıralar için bir köşecik ayrılması gerekir; hattâ devir devir, çocuk oyuncakları gemilere kadar. Kuru Karanfil Çöplerinden Gemi — Deniz Müzesinin demirbaş eşyâsı arasında kuru karanfil çöplerinden yapılmış bir gemi modelciği vardır. Emekle ve başarı ile yapılmış olan o geminin müzeye nereden geldiğini ve ne zaman ve kimin tarafından yapıldığını tesbit edemedik. O modelin yeri de müzenin asıl paviyonlarından biri değil, Piyâlepaşa Muhribi modeli vesilesi ile bahsettiğimiz ayrı bir köşe olmalıdır, ve orada gemi gemicilik, denizcilik üzerine bütün küçük sanat eserlerin, muhtelif devirlerin o yoldaki hâtıraları toplanmalıdır.