Yakın geçmişe kadar İstanbulun günlük hayatında önemli bir yeri olmuş bir misâfirlikdir; bilhassa motorlu nakil vasıtalarının ve hatta tramvayların bulunmadığı devirlerde, büyük şehir İstanbulun birbirinden uzak semtlerinde oturan akrabalar, yakın dostlar birbirlerine sık sık ziyarete gidemezler, gittikleri zaman da bir kaç gece orada yatıp kalırlardı, buna “Gece Misâfirliği, Gece Yatısı Misâfirliği” denilirdi, o devirlerde İstanbul hayatı için bir zaruret idi. Onun içindir ki en mütevazı türk evinden en varlıklı kâşânelere kadar gece yatısı misâfirleri için en azdan üç dört tane, tertemiz misâfir yatağı bulunurdu. Karyola, türk evine girmediği zamanlarda, ev halkına olduğu gibi, gece yatısı misâfirlere de yer yatakları serilirdi. Büyük konakların selâmlıklarında ise, gece yatısı misâfirleri altı aylık, bir yıllık, hattâ hattâ ömürlerince boyunca kimseler olurdu, ve elbet ki onlar da, rind ve kalender dervişler, şâirler, âşıklar olurdu. Cağaloğlundaki konağının selâmlığında o gibi gece yatısı misâfirlerini barındıran son büyük adamlardan biri Maarif nâzırlarından Münif Paşa olmuştur. Boğaziçindeki yalılarına giden İstanbul kibarları için gece yatısı misâfiri beklemek ayrıca bir zevk teşkil ederdi; misâfirler yalılarda ağırlandıktan başka, civardaki mesîrelere götürülür, elden gel...

Yakın geçmişe kadar İstanbulun günlük hayatında önemli bir yeri olmuş bir misâfirlikdir; bilhassa motorlu nakil vasıtalarının ve hatta tramvayların bulunmadığı devirlerde, büyük şehir İstanbulun birbirinden uzak semtlerinde oturan akrabalar, yakın dostlar birbirlerine sık sık ziyarete gidemezler, gittikleri zaman da bir kaç gece orada yatıp kalırlardı, buna “Gece Misâfirliği, Gece Yatısı Misâfirliği” denilirdi, o devirlerde İstanbul hayatı için bir zaruret idi. Onun içindir ki en mütevazı türk evinden en varlıklı kâşânelere kadar gece yatısı misâfirleri için en azdan üç dört tane, tertemiz misâfir yatağı bulunurdu. Karyola, türk evine girmediği zamanlarda, ev halkına olduğu gibi, gece yatısı misâfirlere de yer yatakları serilirdi. Büyük konakların selâmlıklarında ise, gece yatısı misâfirleri altı aylık, bir yıllık, hattâ hattâ ömürlerince boyunca kimseler olurdu, ve elbet ki onlar da, rind ve kalender dervişler, şâirler, âşıklar olurdu. Cağaloğlundaki konağının selâmlığında o gibi gece yatısı misâfirlerini barındıran son büyük adamlardan biri Maarif nâzırlarından Münif Paşa olmuştur. Boğaziçindeki yalılarına giden İstanbul kibarları için gece yatısı misâfiri beklemek ayrıca bir zevk teşkil ederdi; misâfirler yalılarda ağırlandıktan başka, civardaki mesîrelere götürülür, elden gelen ikramda kusur edilmemeye çalışılırdı. Zamanımız için gece yatısı misâfirliği, bir aile içinde fevkalâde haller müstesnâ, tahammül edilemez bir yük hâlini almıştır. Habersiz bir gece yatısı misâfiri için, İstanbulda hiç bir ev hazırlıklı değildir. Odamın tavanı gökdeki bulut, Hürriyete yokdur içinde hudut. Bak duvarlardaki resimlerebak, Gece yatısına gelmiş birer put. Sen de uzun saçla, çıplak ayakla, Hippi çalımınla gel ey Hans Kunut. (Mehmed Gökçınar)