Entries
Examine all the Istanbul Encyclopedia entries from A to Z.
Volumes
Browse A to G volumes published between 1944 and 1973.
Archive
Discover Reşad Ekrem Koçu's works for the entries between letters G and Z.
Discover
Search by subjects or document types; browse through archival docs that are open access for the first time.
GALİB (Külhan Beyi)
İstanbulun son Külhan Beylerinden ve namlı saraç ustalarından; 1900 - 1905 arasında 70 - 75 yaşlarında idi; evi Mevlevîhâne Kapusu dışında ve büyük bir gül bağçesinin ortasında idi; hiç evlenmemişdi, evlâd yerine beslediği üçü bağçıvan, üçü de dükkânında çırak altı delikanlı ile otururdu ve evi, âdetâ küçük bir bektâşi tekkesi gibiydi. Bağçesinde “Baygın Şâhın Makaamı” denilen bir mezar var idi ki Gaalib Usta mürâhiklik çağında külhanda yatar kalkar barınır iken mürşidi olmuş bir kalender imiş (B.: Külhan Beyleri).
Kendisini tanıdığım zamanlar, ki Haddehânede genc bir bahriye neferi idim, saraç dükkanındaki tezgâhını çıraklarına devretmiş, bağçesinde gülcülükle meşgul idi, ve muhitinde “Gül Baba” diye anılırdı. Vefat tarihini bilemiyorum.
Şiir ile de uğraşır, bektâşi nefesleri, kalenderîler, kıt’alar, târihler yazardı. Tercemei hâli yerinde aşağıdaki manzûmeyi izni ile istinsah etmiş idim (Biz bu manzûmelerin Vâsıf merhumun olduğu kanâatindeyiz):
Bir tüysüzce oğlan iken buldum türlü behâne;
Çayır, bostan, bağ bağçeler, kahvehâne, meyhâne;
Köşe köşe, bucuk bucak, İstanbulu dolaşdım;
Şâhin başda kavak yeli, âhu gözler mestâne...
Babam mechul, vâlideme nisbet ile anıldım;
Sürtük Çakır Esmâ Dudu Piçi olmuşdu adım.
İt hergele ayaklarına kolay uydurdum adım,
Ben çerâğı meclis oldum, ...
⇓ Read more...
İstanbulun son Külhan Beylerinden ve namlı saraç ustalarından; 1900 - 1905 arasında 70 - 75 yaşlarında idi; evi Mevlevîhâne Kapusu dışında ve büyük bir gül bağçesinin ortasında idi; hiç evlenmemişdi, evlâd yerine beslediği üçü bağçıvan, üçü de dükkânında çırak altı delikanlı ile otururdu ve evi, âdetâ küçük bir bektâşi tekkesi gibiydi. Bağçesinde “Baygın Şâhın Makaamı” denilen bir mezar var idi ki Gaalib Usta mürâhiklik çağında külhanda yatar kalkar barınır iken mürşidi olmuş bir kalender imiş (B.: Külhan Beyleri).
Kendisini tanıdığım zamanlar, ki Haddehânede genc bir bahriye neferi idim, saraç dükkanındaki tezgâhını çıraklarına devretmiş, bağçesinde gülcülükle meşgul idi, ve muhitinde “Gül Baba” diye anılırdı. Vefat tarihini bilemiyorum.
Şiir ile de uğraşır, bektâşi nefesleri, kalenderîler, kıt’alar, târihler yazardı. Tercemei hâli yerinde aşağıdaki manzûmeyi izni ile istinsah etmiş idim (Biz bu manzûmelerin Vâsıf merhumun olduğu kanâatindeyiz):
Bir tüysüzce oğlan iken buldum türlü behâne;
Çayır, bostan, bağ bağçeler, kahvehâne, meyhâne;
Köşe köşe, bucuk bucak, İstanbulu dolaşdım;
Şâhin başda kavak yeli, âhu gözler mestâne...
Babam mechul, vâlideme nisbet ile anıldım;
Sürtük Çakır Esmâ Dudu Piçi olmuşdu adım.
İt hergele ayaklarına kolay uydurdum adım,
Ben çerâğı meclis oldum, ol şakîler pervâne..
Zannım onüç yaşlarında külhan oldu meskenim,
Küçükpazar Hacıkadın Hamamında külhenim,
O ummânı sefâletde ben de pupa yelkenim,
Şâhi hûban Külhan Beyim, akran içre bir dâne..
Gerçi sefil, zelil, uryan, bilmez hayâ edebi;
Alnımızda Yâdirgârlık damgasıdır sebebi.
Yalın ayak basdığım yer batak, çirkâbın dibi,
Adım Gaalib, bahtım maglub, muhabbetde merdâne...
Ferman çıkdı hamamlarda hep külhanlar kapandı,
Külhan beyler deste deste askerliğe toplandı,
Bu Yâdigâr Gaalib Bey de onbeşinde sibyandı,
Ben bikese câyi halâs oldu Kalevrehâne.
Mürşidimdir kalenderler şâhı Baygın Lofçalı;
Sînesinde nice güller yetişdirdi o çalı.
Kapanmadı kitâbı aşk, işte açdıma çalı,
Güzelleri seyrederim hayran hayran pîrâne...
*
Bağçıvan Mustafaya Tarih
Bağçemden bir gül goncası koparub çaldı Felek
Kara toprak genç yaşında aldı işte fetâyı
Âguuşimde teslimi ruh etti o misli melek
Gözyaşımla gasleyledim ben o dürriyektâyı
Eşbehime elbetki bir mücevher târih gerek
“Tam yirmi bir yaşında vâh yitirdim Mustafâyı”
1302 (M. 1883 - 1884)
Külhan Beyleri argosunda “Yâdigâr”, gayri meşru çocuk, piç anlamındadır; “Kalevrehâne” de o devirde Gülhânede büyük bir askerî saraçhânenin adıdır,
Vâsif HİÇ
Theme
Person
Contributor
Type
Page of encyclopedia
Share
X
FB
Links
→ Rights Statement
→ Feedback
Please send your feedback regarding Istanbul Encyclopedia records to istanbul.ansiklopedisi@saltonline.org.
TÜM KAYIT
Creator
Vâsıf Hiç
Identifier
IAM110309
Theme
Person
Type
Page of encyclopedia
Format
Print
Language
Turkish
Rights
Open access
Rights Holder
Kadir Has University
Description
Volume 11, pages 5958-5959
See Also Note
B.: Külhan Beyleri
Theme
Person
Contributor
Type
Page of encyclopedia
Share
X
FB
Links
→ Rights Statement
→ Feedback
Please send your feedback regarding Istanbul Encyclopedia records to istanbul.ansiklopedisi@saltonline.org.