Maddeler
İstanbul Ansiklopedisi'nin A harfinden Z harfine tüm maddelerini bir arada inceleyin.
Ciltler
1944 ile 1973 yılları arasında A harfinden G harfine kadar yayımlanmış olan ciltlere göz atın.
Arşiv
Reşad Ekrem Koçu'nun, G ve Z harfleri arasındaki maddelerle ilgili çalışmalarını keşfedin.
Keşfet
Temalar veya belge türlerine göre arama yapın; ilk kez erişime açılan arşiv belgeleri arasında gezinin.
GALATA RIHTIMI
Rıhtım yapılmadan Galatanın yalı boyunda denize çakılmış kazıklar üstünde bir sıra kayık iskelesi vardı; Azebkapusundan Tophâneye doğru Funda İskelesi, Kürekcikapusu İskelesi, Eski Yağkapanı İskelesi, Galata Balıkpazarı İskelesi, Karaköy İskelesi, Gümrük İskelesi, Kurşunlumahzen İskelesi, İhtisab İskelesi, Mumhâne İskelesi, Eğrikapu İskelesi, Kireçhânekapusu İskelesi, Debbağhâne İskelesi, Sirkeci İskelesi (Galata Şarab İskelesi).
Bu iskelelerin araları boydan boya ve cümlesi ahşab dükkânlar, bekâr odaları, lebi deryâda evlerdi, ve aralarında bir kaç dâne de kâgir mahzendi; kadim Galata Zındanı da yalı boyunda Yağkapanı ve Balıkpazarı İskeleleri arasında idi. Bir de gemi kalafat yeri vardı.
Rıhtım yapıldıkdan sonra cümlesi kalkdı, fakat yeni açılan Rıhtım Boyu caddenin üzerine yine ahşab, salaş dükkânlar ve onların arasında çoğunlukla adı gazino bir sıra meyhâneler yapıldı. O ahşab dükkânların, salaşların yerini de, Ziraat Bankası binâsı müstesnâ, Galata Rıhtım boyunun şanına ve şerefine uymayan zamanımızdaki acâib kâgir binâlar aldı.
Galata Rıhtım, Sirkeci Rıhtımiyle beraber 29 birinciteşrin 1306 (10 kasım 1890) tarihinde imzalanmış bir imtiyaz mukavelenâmesine göre Marius Mdchel adında bir mâcerâperest fransız tarafından kurulmuş bir Fransız şirketi eliyle yapılmışdır. Doğu’da b...
⇓ Devamını okuyunuz...
Rıhtım yapılmadan Galatanın yalı boyunda denize çakılmış kazıklar üstünde bir sıra kayık iskelesi vardı; Azebkapusundan Tophâneye doğru Funda İskelesi, Kürekcikapusu İskelesi, Eski Yağkapanı İskelesi, Galata Balıkpazarı İskelesi, Karaköy İskelesi, Gümrük İskelesi, Kurşunlumahzen İskelesi, İhtisab İskelesi, Mumhâne İskelesi, Eğrikapu İskelesi, Kireçhânekapusu İskelesi, Debbağhâne İskelesi, Sirkeci İskelesi (Galata Şarab İskelesi).
Bu iskelelerin araları boydan boya ve cümlesi ahşab dükkânlar, bekâr odaları, lebi deryâda evlerdi, ve aralarında bir kaç dâne de kâgir mahzendi; kadim Galata Zındanı da yalı boyunda Yağkapanı ve Balıkpazarı İskeleleri arasında idi. Bir de gemi kalafat yeri vardı.
Rıhtım yapıldıkdan sonra cümlesi kalkdı, fakat yeni açılan Rıhtım Boyu caddenin üzerine yine ahşab, salaş dükkânlar ve onların arasında çoğunlukla adı gazino bir sıra meyhâneler yapıldı. O ahşab dükkânların, salaşların yerini de, Ziraat Bankası binâsı müstesnâ, Galata Rıhtım boyunun şanına ve şerefine uymayan zamanımızdaki acâib kâgir binâlar aldı.
Galata Rıhtım, Sirkeci Rıhtımiyle beraber 29 birinciteşrin 1306 (10 kasım 1890) tarihinde imzalanmış bir imtiyaz mukavelenâmesine göre Marius Mdchel adında bir mâcerâperest fransız tarafından kurulmuş bir Fransız şirketi eliyle yapılmışdır. Doğu’da büyük işler başararak zengin olmak isteyen Marius Michel, İstanbulda nüfuz sahibi rical arasından edindiği dostlarının himâyesi ile İkinci Abdülhamid devrinde Osmanlı devletinden ilk imtiyaz mukavelenâmesini 1879 senesinde almaya muvaffak olmuş ve bir şirket kurarak işe başlayabilmek için tam on bir sene sermaye peşinde koşmuşdu. Sultan Hamid müteşebbisin malî itibarını temin için kendisine Paşa ünvanını vermiş ve bu adam bir Mişel Paşa olarak sermaye bulduktan sonra da 1890 da yeni bir mukavelenâme imzalanmıştı. Bu mukaveleye göre şirketin yapıp işleteceği rıhtımlar Galatada Tophâne Meydanından Azapkapısına, İstanbulda da Sirkeci İskelesinden Unkapanına kadar uzanıyordu. Şirket rıhtımdan başka doklar ve rıhtımların arkasında anbarlar ve gümrük binâları inşasını da taahhüd etmişdi. Rıhtımlar kısmen arazi istimlâki, kısmen de deniz doldurularak yapılacaktı.
Rıhtım yapısı işi iki kademeye ayrılmışdı:
Mukavelenin imzasından en geç iki sene sonra işe başlanacak ve sekiz yılda Tophâne - Karaköy ve Sirkeci - Eminönü kısmını, yâni Köprünün dışında kalan rıhtımları bitirmiş olacaktı.
Mukavelenin on dördüncü yılında da Karaköy - Azapkapı ve Eminönü - Unkapanı rıhtımları tamamlanacaktı.
Rıhtımların şirkete bırakılan işletme imtiyazının müddeti 85 sene idi, bu müddet dolunca şirket rıhtımları bütün tesisleri ile ve bakımlı olarak para almadan devlete terk edecekti. Bir asır demek olan bu uzun imtiyaz müddeti içinde rıhtım şirketi sermayenin kazanç hakkı olarak:
1) Rıhtıma yanaşacak gemilerden palamar ücreti,
2) Gemilere yüklenecek ihraç mallarından ton başına rıhtım resmi,
3) Rıhtımlara indirilecek ve anbarlara konulacak emtanın her yüz kilosundan ardiye ücreti,
4) Her türlü eşyadan da, devletin vereceği tarifeye göre nakliye ücreti alacaktı.
Şirketin senelik gayri sâfi hasılatının yüzde onu devlet hissesi olup her sene sonunda hazineye yatırılacaktı.
Rıhtımları yapan mutahassıs amele şirket tarafından Fransadan getirilmişdi.
Şirket, mukavelenâmenin ikinci kademe olarak gösterdiği rıhtımları yapmadı, yapamadı; rıhtımlar devlete intikaal ettikden sonra da, zamanımıza kadar, hâlâ tahakkuk etmiş değildir.
Galata Rıhtımının tamamlandığı sırada “Selah ve Joaillier” fotoğrafhânesi tarafından çekilmiş bir resim vardır; Galata Rıhtımı boyunun eski hâlini gösteren tek vesikadır. Galata Yalı boyunun rıhtımdan önceki manzarası da bir alman ressamı tarafından yağlı boya tablo olarak tesbit edilmiştir.
Tema
Yer
Emeği Geçen
Tür
Ansiklopedi sayfası
Paylaş
X
FB
Bağlantılar
→ Kullanım Şartları
→ Geri Bildirim
İstanbul Ansiklopedisi kayıtlarıyla ilgili önerilerinizi istanbul.ansiklopedisi@saltonline.org adresine gönderebilirsiniz.
TÜM KAYIT
Kod
IAM110272
Tema
Yer
Tür
Ansiklopedi sayfası
Biçim
Baskı
Dil
Türkçe
Haklar
Açık erişim
Hak Sahibi
Kadir Has Üniversitesi
Tanım
Cilt 11, sayfalar 5920-5921
Tema
Yer
Emeği Geçen
Tür
Ansiklopedi sayfası
Paylaş
X
FB
Bağlantılar
→ Kullanım Şartları
→ Geri Bildirim
İstanbul Ansiklopedisi kayıtlarıyla ilgili önerilerinizi istanbul.ansiklopedisi@saltonline.org adresine gönderebilirsiniz.