Avrupa kesimi ceket ve pantalondan mürekkeb erkek esvabında giyimi tamamlayan ve yakasına boyun bağı bağlanan gömlek. Bizde avrupalı kıyafetinin kabul edildiği Tanzimat devrinde giyilmişdir ve devam ede gelmişdir. İlk frenk gömleklerinde kolalı takma sert yakalar kullanılmış ve kol kapakları (manşetler) de takma ve kolalı olmuş, göğüs kısmı da ayrıca kolalanmışdır; kola takılan manşetler de bir kol düğmesi ile tutturulup kapanmışdır. Şarklı kıyâfetinin rahat esvablarına alışmış kimseler için ilk zamanlarda frenk gömleği sıkıntılı bir cendere gibi gelmişdir. Beş namaz vaktinde abdest almak için de ayrıca sıkıntı1ı olduğundan İstanbul halkı arasında bile yayılması çok ağır olmuşdur. Ancak alafrangalığa aşırı hevesli gençler arasından rağbet görmüşdür. Bir kısmı kibar tabakaya mensub ve hemen hepsi mektebli ve başda fransızca, bir yabancı dil de öğrenmiş olan o gençler, koyu muhafazakârlar tarafından namaz kılmamakla, dinsizlikle de damgalanmışlardır. Ceket ve pantalon hayli yaygın hâle geldikden sonra bile esnaf tabakası frenk gömleğine hiç ısınamamışdır. Frenk gömleği yerine ceket ve yelek altına mintan giyilmekde devam edilmiş, dolayısı ile boyun bağı da bağlanmamışdır B.: Boyunbağı, cild 6, sayfa 3043; Mintan. Aşağıdaki manzûme, geçen asır sonlarında Erzurumlu Âşık İbrahim taraf...

Avrupa kesimi ceket ve pantalondan mürekkeb erkek esvabında giyimi tamamlayan ve yakasına boyun bağı bağlanan gömlek. Bizde avrupalı kıyafetinin kabul edildiği Tanzimat devrinde giyilmişdir ve devam ede gelmişdir. İlk frenk gömleklerinde kolalı takma sert yakalar kullanılmış ve kol kapakları (manşetler) de takma ve kolalı olmuş, göğüs kısmı da ayrıca kolalanmışdır; kola takılan manşetler de bir kol düğmesi ile tutturulup kapanmışdır. Şarklı kıyâfetinin rahat esvablarına alışmış kimseler için ilk zamanlarda frenk gömleği sıkıntılı bir cendere gibi gelmişdir. Beş namaz vaktinde abdest almak için de ayrıca sıkıntı1ı olduğundan İstanbul halkı arasında bile yayılması çok ağır olmuşdur. Ancak alafrangalığa aşırı hevesli gençler arasından rağbet görmüşdür. Bir kısmı kibar tabakaya mensub ve hemen hepsi mektebli ve başda fransızca, bir yabancı dil de öğrenmiş olan o gençler, koyu muhafazakârlar tarafından namaz kılmamakla, dinsizlikle de damgalanmışlardır. Ceket ve pantalon hayli yaygın hâle geldikden sonra bile esnaf tabakası frenk gömleğine hiç ısınamamışdır. Frenk gömleği yerine ceket ve yelek altına mintan giyilmekde devam edilmiş, dolayısı ile boyun bağı da bağlanmamışdır B.: Boyunbağı, cild 6, sayfa 3043; Mintan. Aşağıdaki manzûme, geçen asır sonlarında Erzurumlu Âşık İbrahim tarafından şık küçük beyliğe özenmiş bir ispir oğlan şânında hezel yollu yazılmışdır: Bak şu çapkındaki süs tumturaka Çakdım selâmımı sığınıp Hak’ka Mürâhik eşbahim ispirmiş meger Küçükbeye taklid çalım fiyaka Şimdi phek revaçda dalfes altından Fesleğen kâküller savrulup çıka Bağlamış bir ateş alı kıravat Frenk gömleğinde kolalı yaka Yalın ayaklarda rugan kundura Kundurasında da cafcaflı toka Hakkıdır atacak Konkordiyada Bir kaç tek cin amer rakı mastika Şu çiçekci kız da gelsin be dedim Ceketine kasım patını taka Çakır keyf olunca bıçkın ispirim Dedim kalk şu kızla oyna bir polka O duvar senindir bu duvar benim Bir hotel aradık biz düşe kalka Asılmış koluma kör kütük sarhoş Rezil olduk dedim sokakda halk’a Ulan Erzurumlu hak ettin dedim İspirin kafana bir topuk kaka Geçen asır ortasından zamanımıza kadar frenk gömleği kesimlerinde çeşidli modalar çıkmış ve değişen de gömlek yakaları ve kol kapakları olmuşdur. Kolalı takma yakaların çeşidleri, sâbit hafif kolalı yakalar, sâbit yumuşak yakalar, yaka uçlarının biçimleri ayrı ayrı isimler almışdır. İlk frenk gömlekleri resmî memuriyet hayatında giyilegelirken ve mutlakaa boyun bağı bağlanırken, zamanımızda günlük hususî hayatda boyunbağı bağlanmayan ve “Spor Gömlek” denilen frenk gömlekleri yapılmışdır. Hele son zamanlarda, 1930 dan sonra, bilhassa İstanbul delikanlıları arasında genc kız bluzlarına taklid, dantelli frenk gömlekleri giyinmeye başlamışdır, öyleki, bâzı ekzistansiyalist gençler, spor veya dantelli gömleklerini çıplak ten üstüne giyer olmuşlar, önlerini de iliklemeyerek, göğüslerinde meme gösterme, hattâ ve hattâ, pantalonlarını da azıcık aşağıya düşürerek, göbek çukuru gösterme nümayişlerine kapılmışlardır. Hüsnü KINAYLI