Maddeler
İstanbul Ansiklopedisi'nin A harfinden Z harfine tüm maddelerini bir arada inceleyin.
Ciltler
1944 ile 1973 yılları arasında A harfinden G harfine kadar yayımlanmış olan ciltlere göz atın.
Arşiv
Reşad Ekrem Koçu'nun, G ve Z harfleri arasındaki maddelerle ilgili çalışmalarını keşfedin.
Keşfet
Temalar veya belge türlerine göre arama yapın; ilk kez erişime açılan arşiv belgeleri arasında gezinin.
FERRUH EFENDİ (İsmail)
Onsekizinci Asır sonu ile Ondokuzuncu Asır başında yaşamış edib ve filosof, çağının hakiki aydınlarından; derin bilgisi kadar zerâfet ve nüktedanlığı ile tanınmış bir sîma; mâliye kaleminden yetişmişdi, üçüncü defterdarlık da bulundu, Londraya elçilikle gönderildi; Ortaköydeki yalısı bir sanat ve edebiyat mahfili idi; bu yalıda bir özel akademi kurulmuş idi ki tarih kaynaklarımızda “Beşiktaş Cemiyeti ilmiyesi”, yâhud “Ortaköy Cemiyeti İlmiyesi” isimleri ile kaydedilir (B.: Beşiktaş Cemiyeti İlmiyesi, cild 5, sayfa 2574). Büyük mûsikişinas Hamamîzâde İsmail Dede Efendi, Ferruh Efendinin mahrem şahsî dostu olarak sık sık gelenlerdendi. Cemiyeti ilmiyenin seçkina azâları arasında da büyük tabib ve müverrih Şânîzâde Atâullah Efendi, aydın ulemâdan Kethüdâzâde Mehmed Ârif Efendi, Melekpaşazâde Abdülkadir Bey, farsca hocalarından Fehim Efendi, ilim ve irfân ile tanınmış ricalden Tâhir Bey bulunmuşlardır (B.: Arif Efendi, Kethüdâzâde Mehmed, cild 2, sayfa 996; Atâullah Efendi, Şânîzâde, cild 3, sayfa 1259; Abdülkadir Bey, Melekpaşazâde, cild 1, sayfa 117; Fehim Efendi, cild, sayfa).
1826 da Yeniçeri Ocağı kaldırılıp Türkiyede bütün bektâşi tekkelerinin kapatıldığı, İstanbulda bâzı bektâşi babalarının îdam olunduğu sırada, (B.: Bektaşiler, cild 5, sayfa 2445) büyük bir hekim Şânîzâdeyi ç...
⇓ Devamını okuyunuz...
Onsekizinci Asır sonu ile Ondokuzuncu Asır başında yaşamış edib ve filosof, çağının hakiki aydınlarından; derin bilgisi kadar zerâfet ve nüktedanlığı ile tanınmış bir sîma; mâliye kaleminden yetişmişdi, üçüncü defterdarlık da bulundu, Londraya elçilikle gönderildi; Ortaköydeki yalısı bir sanat ve edebiyat mahfili idi; bu yalıda bir özel akademi kurulmuş idi ki tarih kaynaklarımızda “Beşiktaş Cemiyeti ilmiyesi”, yâhud “Ortaköy Cemiyeti İlmiyesi” isimleri ile kaydedilir (B.: Beşiktaş Cemiyeti İlmiyesi, cild 5, sayfa 2574). Büyük mûsikişinas Hamamîzâde İsmail Dede Efendi, Ferruh Efendinin mahrem şahsî dostu olarak sık sık gelenlerdendi. Cemiyeti ilmiyenin seçkina azâları arasında da büyük tabib ve müverrih Şânîzâde Atâullah Efendi, aydın ulemâdan Kethüdâzâde Mehmed Ârif Efendi, Melekpaşazâde Abdülkadir Bey, farsca hocalarından Fehim Efendi, ilim ve irfân ile tanınmış ricalden Tâhir Bey bulunmuşlardır (B.: Arif Efendi, Kethüdâzâde Mehmed, cild 2, sayfa 996; Atâullah Efendi, Şânîzâde, cild 3, sayfa 1259; Abdülkadir Bey, Melekpaşazâde, cild 1, sayfa 117; Fehim Efendi, cild, sayfa).
1826 da Yeniçeri Ocağı kaldırılıp Türkiyede bütün bektâşi tekkelerinin kapatıldığı, İstanbulda bâzı bektâşi babalarının îdam olunduğu sırada, (B.: Bektaşiler, cild 5, sayfa 2445) büyük bir hekim Şânîzâdeyi çekemeyen Hekimbaşı Behcet Efendinin entirkası ve pâdişaha verilen Jurnallarla Beşiktaş Cemiyeti İlmiyesi mensublarından Şânizâde Atâullah Efendi, Melekpaşazâde Abdülkadir Bey, Tâhir Bey ve cemiyetin reisi olan İsmail Ferruh Efendi bektâşilikle suçlandırıldılar ve İstanbuldan sürgüne gönderildiler. Müverrih Cevdet Paşa: “Ferruh Efendi Londrada elçilik etmiş, ecnebiler nazarında da gaayet makbul ve muteber bir zât idi, böyle her tarafı mamâr biradamı bektâşilikle ittiham etmek ne kadar insafsızlıkdır” diyor. İsmail Ferruh Efendi o sırada “Tefsiri Mevâkib” adlı meşhur eseri terceme ediyor, Bursaya sürüldü, fakat az sonra, tercemeyi tamamlaması için sürgün yeri Bursadan İstanbulda Kadıköyüne çevrilmişdi.
İsmail Ferruh Efendinin mahrem dostu olan Kethüdâzâde Mehmed Ârif Efendi onun günlük hayatı üzerine şunları anlatmışdır: “Gençlik zamanımdı, biraz üzüm aldım ve şarab yapdım; Ortaköyde Ferruh Efendinin yalısına gitmişdim efendi:
— İşittim sen ev ekmeği yapmışsın, ondan bana da getir!.. dedi.
Yemeğini tartı ile yerdi, yemekden sonra da yalısının büyük sofasında bir hayli zaman, elinde çiş ördeği ile beraber, ayaklarına tahta pabuçlarını giyer gezinirdi. Başına da pamuğu tartılı kendisine mahsus küçük bir kavuk giyerdi.”
Hicrî 1256 (M. 1840) vefat etti, kimin söylediğini tesbit edemedik, şu mısr’a ölümüne tarihdir:
Mübârek âdem idi göçdü Ferruh
Ortaköy sahilsarayları arkasında Yahyaefendi Dergâhı yanındaki kabristana defnedildi. Bu mezarlık Yıldız Sarayı bağçesine eklenirken kabrinden nişan kalmadı.
Tema
Kişi
Emeği Geçen
Tür
Ansiklopedi sayfası
Paylaş
X
FB
Bağlantılar
→ Kullanım Şartları
→ Geri Bildirim
İstanbul Ansiklopedisi kayıtlarıyla ilgili önerilerinizi istanbul.ansiklopedisi@saltonline.org adresine gönderebilirsiniz.
TÜM KAYIT
Kod
IAM100898
Tema
Kişi
Tür
Ansiklopedi sayfası
Biçim
Baskı
Dil
Türkçe
Haklar
Açık erişim
Hak Sahibi
Kadir Has Üniversitesi
Tanım
Cilt 10, sayfa 5692
Bakınız Notu
B.: Beşiktaş Cemiyeti İlmiyesi, cild 5, sayfa 2574; B.: Arif Efendi, Kethüdâzâde Mehmed, cild 2, sayfa 996; Atâullah Efendi, Şânîzâde, cild 3, sayfa 1259; Abdülkadir Bey, Melekpaşazâde, cild 1, sayfa 117; Fehim Efendi, cild, sayfa; B.: Bektaşiler, cild 5, sayfa 2445
Tema
Kişi
Emeği Geçen
Tür
Ansiklopedi sayfası
Paylaş
X
FB
Bağlantılar
→ Kullanım Şartları
→ Geri Bildirim
İstanbul Ansiklopedisi kayıtlarıyla ilgili önerilerinizi istanbul.ansiklopedisi@saltonline.org adresine gönderebilirsiniz.